Lista liter cyrylicy
Wygląd
Ten artykuł lub jego sekcja zawiera znaki specjalne Unikodu. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. Wówczas konieczne może być zainstalowanie dodatkowych czcionek. |
Lista liter cyrylicy – wykaz liter alfabetów opartych na cyrylicy wraz z językami, w których są lub były wykorzystywane poszczególne litery.
Litery przedstawione w tabeli w postaci ilustracji nie są zawarte w Unikodzie, dlatego też nie ma możliwości zobrazowania ich przy pomocy komputerowych symboli.
Alfabet podstawowy
[edytuj | edytuj kod]Współczesny alfabet rosyjski | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
А а | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й |
К к | Л л | М м | Н н | О о | П п | Р р | С с | Т т | У у | Ф ф |
Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Alfabet rozszerzony
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ә ә | abchaski[1], azerski, baszkirski[2], dungański, kazachski, kałmucki, ketyjski, kudyjski, syberyjskotatarski, tatarski, turkmeński, selkupski[3], chantyjski (dialekty: wachowski[4], kazymski[5] i surgucki[6]), wachański[7] |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
ᲀ | stara forma В[9][10][11] |
Ԝ ԝ | kurdyjski[12], jagnobijski |
Ґ ґ | ukraiński, białoruski (taraszkiewica) |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
Ђ ђ | serbski |
Ԁ ԁ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
Ԃ ԃ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
Џ џ | serbski, macedoński, abchaski[1] |
Ӡ ӡ | abchaski[1], orokański[16] |
Ꚁ ꚁ | abchaski (1909–1926)[17][18] |
ᲁ | stara forma Д[9][10][11] |
Ꙉ ꙉ | staro-cerkiewno-słowiański[19][18] |
Ꚃ ꚃ | abchaski (1887)[17][18] |
Є є | ukraiński, chantyjski (dialekt kazymski)[5], cerkiewnosłowiański, serbski (do połowy XIX w.) |
Ѣ ѣ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański, bułgarski (do 1945 г.), rosyjski (do 1918 г.), kabardyjski (1830)[20] |
ᲇ | stara forma Ѣ[9][10][11] |
Ѕ ѕ | macedoński, staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański |
Ꙅ ꙅ | wariant litery Ѕ w cerkiewnosłowiańskim[19][18] |
Ꙃ ꙃ | wariant Ѕ[19][18] |
Ԑ ԑ | eniecki, chantyjski[21] |
Ԅ ԅ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
Ԇ ԇ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
Ꙁ ꙁ | wariant З[19][18] |
І і | białoruski, ukraiński, rosyjski (do 1918), cerkiewnosłowiański, kazachski, komi, rusiński, udmurcki (do 1897)[22], selkupski[3] |
Ї ї | ukraiński, rusiński |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
Ѵ ѵ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański, rosyjski przed reformą, udmurcki (do 1897)[22], abchaski (do 1926)[17] |
Ꙇ ꙇ | transkrypcja litery Ⰹ (głagolica)[23][19][18] |
Ј ј | serbski, macedoński, ałtajski, kildin, azerski (do 1991), udmurcki (do 1897)[22], orokański[16], alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
Ԟ ԟ | aleucki (1840[24], 1848[25], 1893[26]) |
Ҡ ҡ | baszkirski[2], syberyjskotatarski |
Ԛ ԛ | kurdyjski[12][18], abchaski (1909–1926)[17][18], osetyjski (1844–1923)[27] |
Ҁ ҁ | staro-cerkiewno-słowiański |
Ѯ ѯ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański |
ᴫ | Uralski alfabet fonetyczny[28] |
kabardyjski (1906) | |
Ԉ ԉ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
Ӏ ӏ | abazyński, adygejski, awarski, czeczeński, dargiński, inguski, kabardyjski, lakijski, lezgiński, tabasarański, rutulski, agulski, arczyński, achwaski, andyjski, karatajski, cachurski |
Ԋ ԋ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
Ө ө | tatarski, baszkirski[2], kazachski, kałmucki, buriacki, mongolski, tuwiński, tofa, dołgański, jakucki, azerski, kirgiski, selkupski[3], chantyjski (dialekty wachowski[4] i surgucki[6]), orokański[16] |
ᲂ | stara forma О[9][10][11] |
Ѻ ѻ | cerkiewnosłowiański |
Ꚛ ꚛ | gramoty na brzozowej korze XIV–XV w. (w słowie ꚛкрестъ)[29] |
Ꙩ ꙩ | gramoty na brzozowej korze XIV–XV w. (w słowie ꙩко)[18] |
Ꙫ ꙫ | niektóre staro-cerkiewno-słowiańskie rękopisy (w słowie ꙫчи)[18] |
ꙮ | niektóre staro-cerkiewno-słowiańskie rękopisy (w wyrażeniu серафими многоꙮчитїи)[30][18] |
Ѡ ѡ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański |
Ꙍ ꙍ | cerkiewnosłowiański[19][18] |
Ѱ ѱ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański |
Ԍ ԍ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
ᲃ | stara forma С[9][10][11] |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
Ԏ ԏ | komi (1919–1940)[13][14][15] |
Ꚍ ꚍ | abchaski (do 1926)[17][18] |
ᲄ | stara forma Т[9][10][11] |
ᲅ | stara forma Т[9][10][11] |
Ү ү | baszkirski[2], kazachski, kirgiski, tatarski, mongolski, buriacki, kałmucki, jakucki, dungański, tuwiński |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
Ѳ ѳ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański, rosyjski przed reformą, udmurcki (do 1897)[22] |
Ҩ ҩ | abchaski[1] |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
Һ һ | kazachski, baszkirski[2], kildin, buriacki, kałmucki, tatarski, jakucki, azerski, tofa, abchaski (1887)[17], kabardyjski (1830)[20], alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] |
Ꚕ ꚕ | abchaski (1887)[17][18] |
kabardyjski (1906) | |
Ꚏ ꚏ | abchaski (do 1926)[17][18] |
Ꙡ ꙡ | staro-cerkiewno-słowiański[31] |
Ӌ ӌ | chakaski |
Ћ ћ | serbski |
Ҽ ҽ | abchaski[1] |
Ꚗ ꚗ | abchaski (do lat 1925/1926)[17][18] |
ᲆ | stara forma Ъ[9][10][11] |
Ꙟ ꙟ | rumuńska cyrylica[19][18] |
Ҍ ҍ | dialekt kildi języka saamskiego |
Ꙏ ꙏ | transkrypcja dokumentów[19][18] |
Ꙕ ꙕ | średniobułgarski[19][18] |
Ѧ ѧ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański |
Ꙙ ꙙ | alternatywna forma litery Ѧ[32][19][18] |
Ѫ ѫ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański, bułgarski (do 1945), rumuński (do lat 70. XIX wieku) |
Ꙛ ꙛ | średniobułgarski[19][18] |
Litery ze znakami diakrytycznymi
[edytuj | edytuj kod]А
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
А́ а́ | akcent ostry w rosyjskim |
А̀ а̀ | akcent ostry w bułgarskim |
Ӑ ӑ | czuwaski, chantyjski (dialekty: kazymski[5], surgucki[6] i szuryszkarski[33]), itelmeński, selkupski (dialekty)[34], nieniecki (w słownikach), mordwiński (1892 i 1897), dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ӓ ӓ | górnomaryjski, kildin, mansyjski, selkupski[3], chantyjski (dialekty: wachowski[4] i surgucki[6]), karelski (1894)[36] |
Ӓ̄ ӓ̄ | kildin, selkupski (ketyjski)[34] |
А̄ а̄ | eweński, inguski, mansyjski, nanajski, orokański[16], ulczyjski, kildin, selkupski (dialekty)[37][34] |
А̊ а̊ | macedoński (niektóre dialekty) |
А̃ а̃ | chinalugijski |
В
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
В̌ в̌ | wachański[7] |
Г
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ѓ ѓ | macedoński |
Г̌ г̌ | wachański[7] |
Ғ̌ ғ̌ | wachański[7] |
Г̆ г̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Ҕ̆ ҕ̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Г̑ г̑ | aleucki (1893)[26] |
Г̇ г̇ | kabardyjski (1830)[20] |
Г̄ г̄ | karelski (1887)[38] |
Г̓ г̓ | abchaski (1887) |
Ғ ғ | azerski, baszkirski[2], kazachski, syberyjskotatarski, tadżycki, uzbecki, wachański[7] |
Ӻ ӻ | niwski |
niwski[21] | |
niwski, języki eskimo-aleuckie | |
Ҕ ҕ | jakucki, abchaski[1], osetyjski (1844–1923)[27] |
Ӷ ӷ | ketyjski, niwski, abchaski, selkupski (niektóre dialekty)[39][37][34], aleucki (1790[40], 1848[25]) |
Г̧ г̧ | dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Д
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Д́ д́ | selkupski (ketyjski)[34] |
Д̌ д̌ | wachański |
Д̈ д̈ | wachański[7] |
Е
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Е́ е́ | akcent ostry w rosyjskim, dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ѐ ѐ | macedoński (do rozróżniania homofonów), bułgarski (akcent) |
Ӗ ӗ | czuwaski, dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ё́ ё | akcent ostry w rosyjskim |
Ё̄ ё̄ | eweński, ewenkijski, nanajski, negidalski, kildin, selkupski, ulczyjski |
Е̄ е̄ | eweński, mansyjski, nanajski, negidalski, orokański[16], kildin, selkupski (jeden z dialektów)[34] |
Е̃ е̃ | chinalugijski |
Є̈ є̈ | chantyjski |
Ж
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ӂ ӂ | mołdawski[41], gagauski, abchaski (1909–1926)[17] |
Ж̑ ж̑ | kabardyjski (1830)[20] |
Ӝ ӝ | udmurcki[13] |
udmurcki (do 1897) | |
Җ җ | tatarski, ujgurski, kałmucki, dungański, turkmeński, selkupski (średnioobski, do 2000[42]), wachański[7] |
З
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
З́ з́ | czarnogórski |
З̌ з̌ | nganasański, wachański[7] |
З̑ з̑ | kabardyjski (1830)[20] |
Ӟ ӟ | udmurcki[13] |
Ҙ ҙ | baszkirski[2] |
Ԑ̈ ԑ̈ | chantyjski |
И
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
И́ и́ | akcent ostry w rosyjskim |
Ѝ ѝ | akcent ostry w macedońskim i bułgarskim |
Ҋ ҋ | kildyjski saamski |
Ӥ ӥ | udmurcki[13] |
Ӣ ӣ | ewenkijski, inguski, mansyjski, nanajski, negidalski, orokański[16], ulczyjski, kildin, selkupski (dialekty)[34], tadżycki |
И̃ и̃ | chinalugijski |
І́ і́ | akcent ostry w rusińskim i ukraińskim |
Ї́ ї́ | akcent ostry w rusińskim i ukraińskim |
Ѷ ѷ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański, rosyjski przed reformą |
Ј̵ ј̵ | jakucki (XIX w.) |
К
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ќ ќ | macedoński |
К̆ к̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Ӄ̆ ӄ̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
К̑ к̑ | kabardyjski (1830)[20] |
К̇ к̇ | kabardyjski (1830)[20] |
К̈ к̈ | kabardyjski (1830)[20] |
К̓ к̓ | kabardyjski (1906), abchaski (1887)[17] |
kabardyjski (1906) | |
Ӄ ӄ | czukocki, koriacki, chantyjski (dialekty: wachowski[4] i surgucki[6]), osetyjski, abchaski, selkupski[3] |
Ҟ ҟ | abchaski[1] |
Ҝ ҝ | azerski |
Қ қ | abchaski[1], kazachski, tadżycki, tofa, karakałpacki, osetyjski, ujgurski, uzbecki, selkupski (narymski[37]), chantyjski (dialekt surgucki[6]), wachański[7] |
Л
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Л́ л́ | selkupski (dialekty)[34] |
Л̑ л̑ | kabardyjski (1830)[20] |
Л̇ л̇ | kabardyjski (1830)[20] |
Ԓ ԓ | itelmeński, chantyjski (szuryszkarski[33]), czukocki[21] |
Ԡ ԡ | abchaski, czuwaski[18] |
Ԯ ԯ | chantyjski[5][6][4][33][43] |
Ӆ ӆ | kildin, udmurcki (do 1897)[22] |
kabardyjski (1906) |
М
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ӎ ӎ | kildin |
Н
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Н́ н́ | selkupski (ketyjski)[34] |
Ӈ ӈ | kildin, itelmeński, ewenkijski, koriacki, nieniecki, czukocki, selkupski[3], chantyjski (wachowski[4], surgucki[6] i szuryszkijski[33]), orokański[16] |
Ԣ ԣ | czuwaski (1872)[18], udmurcki (do 1897)[22] |
Ԩ ԩ | orokański[16][44] |
Ң ң | kazachski, tatarski, baszkirski[2], kałmucki, kirgiski, dungajski, tuwiński, chakaski, turkmeński, selkupski (narymski)[37] |
Ӊ ӊ | kildin, chantyjski (dialekty: kazymski[5], surgucki[6] i szuryszkarski[33]) |
О
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
О́ о́ | akcent ostry w rosyjskim |
О̀ о̀ | akcent ostry w bułgarskim |
О̂ о̂ | dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
О̆ о̆ | itelmeński, chantyjski (język szuryszkarski[33]), dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ӧ ӧ | udmurcki[13], komi, maryjski, górnoałtajski, selkupski[3], urumski, kildin, chantyjski (dialekty: wachowski[4] i surgucki[6]), karelski (1894)[36], dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ӧ̄ ӧ̄ | selkupski (narymski i inne dialekty)[37][34] |
О̄ о̄ | ewenkijski, mansyjski, nanajski, negidalski, orokański[16], ulczyjski, kildin, ter, selkupski (dialekty)[37][34] |
О̃ о̃ | chinalugijski |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] | |
Ө̆ ө̆ | chantyjski (surgucki[6]) |
Ӫ ӫ | eweński, chantyjski (wachowski[4] i surgucki[6]) |
Ө̄ ө̄ | negidalski, orokański[16], selkupski |
Ѽ ѽ | cerkiewnosłowiański |
П
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
П̑ п̑ | kabardyjski (1830)[20] |
П̓ п̓ | kabardyjski (1906), abchaski (1887)[17] |
Ҧ ҧ | abchaski[1] |
Ԥ ԥ | abchaski[45] |
Р
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Р́ р́ | czuwaski |
Р̌ р̌ | niwski |
Ҏ ҏ | kildin |
С
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
С́ с́ | czarnogórski[46] |
С̌ с̌ | wachański[7] |
Ҫ̓ ҫ̓ | kabardyjski (1906) |
Ҫ ҫ | baszkirski[2], czuwaski, udmurcki (do 1897)[22], abchaski (1887)[17], kabardyjski (1906) |
Т
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Т́ т́ | selkupski (w dialektach)[34][46] |
Т̑ т̑ | kabardyjski (1830)[20] |
Т̈ т̈ | wachański[7] |
Т̓ т̓ | kabardyjski (1906), abchaski (1887)[17] |
Ꚋ ꚋ | abchaski (1909–1926)[17][18], osetyjski (1844–1923)[27], udmurcki (do 1897)[22] |
Ҭ ҭ | abchaski[1] |
Ꚍ̆ ꚍ̆ | abchaski (do 1926)[17] |
У
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
У́ у́ | akcent ostry w rosyjskim |
Ӳ ӳ | czuwaski |
У̀ у̀ | akcent ostry w bułgarskim |
Ў ў | białoruski, dungański, jupik, niwski, chantyjski (dialekty: kazymski[5], surgucki[6] i szuryszkarski[33]), aleucki (1848)[25], dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ӱ ӱ | ałtajski, chakaski, chantyjski (dialekty: wachowski[4], surgucki[6] i szuryszkarski), górnomaryjski, maryjski, urumski, selkupski[3], karelski (1894)[36] |
Ӱ́ ӱ́ | akcent ostry w rusińskim |
Ӱ̄ ӱ̄ | selkupski (dialekty)[37][34] |
Ӯ ӯ | eweński, mansyjski, nanajski, negidalski, orokański[16], ulczyjski, kildin, selkupski (narymski)[37][34], tadżycki, nieniecki (w słownikach) |
У̃ у̃ | chinalugijski |
У̊ у̊ | szungajski, jazguliamski, ruszański |
Ү́ ү́ | mongolski |
Ұ ұ | kazachski |
Ф
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ф̑ ф̑ | kabardyjski (1830)[20] |
Ф̓ ф̓ | kabardyjski (1906) |
Х
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Х́ х́ | abchaski (1887)[17] |
Х̌ х̌ | wachański[7] |
Х̆ х̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Х̑ х̑ | aleucki (1893)[26], kabardyjski (1830)[20] |
Х̇ х̇ | kabardyjski (1830)[20] |
Х̓ х̓ | kabardyjski (1906) |
Ӽ ӽ | itelmeński, niwski, jupik środkowosyberyjski, aleucki[21], chantyjski (dialekt wachowski[4]) |
Ӿ ӿ | niwski[21] |
Ҳ ҳ | abchaski[1], itelmeński, karakałpacki, tadżycki, uzbecki, chantyjski (dialekt surgucki[6]) |
Ԧ ԧ | tati, gorsko-ewrejski |
Ц
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ц́ ц́ | abchaski (1887)[17] |
Ц̌ ц̌ | wachański[7] |
Ц̓ ц̓ | kabardyjski (1906), abchaski (1887)[17] |
Ꚏ̆ ꚏ̆ | abchaski (do 1926)[17] |
Ч
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ч̑ ч̑ | kabardyjski (1830)[20] |
Ӵ ӵ | udmurcki[13], wachański[7] |
Ч̓ ч̓ | abchaski (1887)[17] |
tofa | |
Ҹ ҹ | azerski |
Ҷ ҷ | abchaski[1], tadżycki, selkupski (narymski)[37], chantyjski (dialekty: wachowski[4] i surgucki[6]), wachański[7] |
Ҽ̆ ҽ̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Ҿ ҿ | abchaski[1] |
Ш
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ш̆ ш̆ | abchaski (do 1926)[17] |
Ш̑ ш̑ | kabardyjski (1830)[20] |
Ꚗ̆ ꚗ̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Щ
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Щ̆ щ̆ | abchaski (1887)[17] |
Ъ
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ъ̀ ъ̀ | akcent ostry w bułgarskim |
Ы
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ы́ ы́ | akcent ostry w rosyjskim |
Ы̆ ы̆ | maryjski |
Ӹ ӹ | maryjski |
Ы̄ ы̄ | ewenkijski, mansyjski, nanajski, negidalski, ulczyjski, selkupski (dialekty)[34] |
Ы̃ ы̃ | mordwiński (1892 i 1897) |
Э
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Э́ э́ | akcent ostry w rosyjskim |
Э̆ э̆ | nieniecki |
Э̄ э̄ | ewenkijski, mansyjski, nanajski, negidalski, orokański[16], ulczyjski, kildin, selkupski (narymsk)[37][34] |
Э̇ э̇ | nieniecki (w slownikach) |
Ӭ ӭ | kildin, selkupski (średnioobski)[39] |
Ӭ́ ӭ́ | kildin |
Ӭ̄ ӭ̄ | kildin |
Ю
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ю́ ю́ | akcent ostry w rosyjskim |
Ю̀ ю̀ | akcent ostry w bułgarskim |
Ю̂ ю̂ | dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ю̆ ю̆ | chantyjski (kazymski[5] i szuryszkarski[33]) |
Ю̈ ю̈ | selkupski, karelski (1887)[38], dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ю̈́ ю̈́ | rusiński |
Ю̄ ю̄ | ewenkijski, mansyjski, nanajski, negidalski, ulczyjski, kildin, selkupski, nieniecki (w słownikach) |
Я
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Я́ я́ | akcent ostry w rosyjskim |
Я̀ я̀ | akcent ostry w bułgarskim |
Я̆ я̆ | chantyjski (kazymski[5] i szuryszkarski[33]), nieniecki (w słownikach) |
Я̈ я̈ | dawniej bułgarski, mordwiński (1892 i 1897), dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Я̄ я̄ | ewenkijski, inguski, mansyjski, nanajski, negidalski, ulczyjski, kildin, selkupski |
Pozostałe
[edytuj | edytuj kod]Litera | Języki |
---|---|
Ә́ ә́ | akcent ostry w tatarskim |
Ӛ ӛ | chantyjski (wachowski[4] i kazymski[5]) |
Ә̄ ә̄ | selkupski (narymski)[37] |
Ә̃ ә̃ | chinalugijski |
Ѣ́ ѣ́ | akcent ostry w rosyjskim (przed reformą) |
Ѣ̆ ѣ̆ | dialekt twerski języka karelskiego (1820)[35] |
Ѣ̈ ѣ̈ | rosyjski (w słownikach, do 1918 r.) |
Џ̆ џ̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Ԛ̆ ԛ̆ | abchaski (1909–1926)[17] |
Ligatury
[edytuj | edytuj kod]Ligatura | Litery | Języki |
---|---|---|
Ӕ ӕ | АЕ | osetyjski |
Ꙣ ꙣ | ДГ | staro-cerkiewno-słowiański[18] |
Ԫ ԫ | ДЖ | stare alfabety komi i osetyjskiego[47] |
Ꚉ ꚉ | ДЗ | abchaski (do 1926)[17][18] |
Ԭ ԭ | ДЧ | dawniej: komi[47] |
Ꚅ ꚅ | ЗЖ | abchaski (1887)[17][18] |
Ꚅ̆ ꚅ̆ | ЗЖ + brewis | abchaski (1887)[17] |
Ꙗ ꙗ | ІА | staro-cerkiewno-słowiański[19][18], cerkiewnosłowiański[19][18] |
Ѥ ѥ | ІЄ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański |
Ꙓ ꙓ | ІѢ | staro-cerkiewno-słowiański[19][18] |
Ѩ ѩ | ІѦ | staro-cerkiewno-słowiański |
Ꙝ ꙝ | ІꙘ | alternatywna forma litery Ѩ[32][19][18] |
Ѭ ѭ | ІѪ | staro-cerkiewno-słowiański |
Ꙥ ꙥ | ЛГ | staro-cerkiewno-słowiański[18] |
Ԕ ԕ | ЛХ | moksza (lata 20. XX w.)[18] |
Љ љ | ЛЬ | macedoński, serbski |
Ꙧ ꙧ | МГ | staro-cerkiewno-słowiański[18] |
Ҥ ҥ | НГ | jakucki, ałtajski, maryjski, mordwiński (1892 и 1897), aleucki (1840[24], 1848[25], 1893[26]), staro-cerkiewno-słowiański[18], Alfabet baszkirski Kułajewa (1910–1912)[8] |
Њ њ | НЬ | macedoński, serbski |
Ꚙ ꚙ | ОО | niektóre staro-cerkiewno-słowiańskie rękopisy (w słowach двꚙе, ꚙбо, ꚙбанадесять i двꚙюнадесять)[29] |
Ꙭ ꙭ | ꙨꙨ | niektóre staro-cerkiewno-słowiańskie rękopisy (w słowie ꙭчи)[18] |
Ѹ ѹ | Оу | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański[19][18] |
Ꙋ ꙋ | ||
ᲈ | forma litery Ꙋ[9][10][11] | |
Ѿ ѿ | ѠТ | staro-cerkiewno-słowiański, cerkiewnosłowiański |
Ԗ ԗ | РХ | moksza (lata 20. XX wieku)[18] |
Ꚑ ꚑ | ТС | abchaski (do 1926)[17][18] |
Ҵ ҵ | ТЦ | abchaski |
Ꚓ ꚓ | ТЧ | abchaski (1909–1926)[17][18] |
ТЬ | chantyjski | |
Ꚇ ꚇ | ЧЧ | abchaski (do 1926)[17][18] |
Ꚇ̆ ꚇ̆ | ЧЧ + brewis | abchaski (1887)[17] |
Ꙑ ꙑ | ЪІ | staro-cerkiewno-słowiański[19][18] |
Ԙ ԙ | ЯЕ | dawniej: języki mordwińskie |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m K. M. Musajew: Jazyki i pismiennosti narodow Jewrazii. Ałmaty: Gyłym, 1993, s. 101. ISBN 5-628-01418-4.
- ↑ a b c d e f g h i Башҡорт әҙәби теленең алфавите hәм орфографияhы. Өфө, 1940.
- ↑ a b c d e f g h A. I. Kuzniecowa и др.: Sielkupskij język. Petersburg: filial izdawnictwa Proswieszczenije, 2002, s. 14–15, 37. ISBN 5-09-005259-X.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Chromowa Ł. M., Niomysowa J. A.: Chantyjskij język w tablicach (wachowskij dialekt). Proswieszczenie, 2005. ISBN 5-09-005330-8.
- ↑ a b c d e f g h i Pismiennyje języki mira: Jazyki Rossijskoj Fiedieracyi. T. 2. М.: Academia, 2003, s. 527–553. ISBN 5-87444-191-3.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Piesikowa A. S.: Kartinnyj słowar chantyjskogo języka (surgutskij dialekt). Petersburg: 2005.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Х̌икв̌ор нақлищ завәр. Duszanbe: 2012.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Baszkirskij ałfawit. [dostęp 2017-10-30]. (ros.).
- ↑ a b c d e f g h i Cyrillic Extended-C. [dostęp 2017-01-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Proposal to Use Standardized Variation Sequences to Encode Church Slavonic Glyph Variants in Unicode [PDF] [online], 19 lipca 2013 [dostęp 2017-01-04] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Proposal to Encode Additional Cyrillic Characters used in Early Church Slavonic Printed Books [PDF] [online], 5 sierpnia 2014 [dostęp 2017-01-04] (ang.).
- ↑ a b Dilan M.R. Roshani: Existing Kurdish alphabets. Kurdish Academy of Language. [dostęp 2017-09-17]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Kultura i pismiennost wostoka. Moskwa: WCK NA, 1931, s. 12.
- ↑ a b c d e f g h Archaic Komi Cyrillic characters for the BMP of the UCS. 2000-06-09. [dostęp 2017-10-09]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Molodtsov alphabet. Memim encyclopedia. [dostęp 2017-10-09]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Dziro Ikegami, Je. A. Bibikowa i dr.: Uiłtadairisu. Goworim po-uiltinski. Jużno-Sachalińsk: Sachalinskoje kn. izd-wo, 2008. ISBN 978-5-88453-211-3.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am Ch. S. Bgażba: Iz istorii pismiennosti w Abchazii. Tbilisi: Miecnijerieba, 1967.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq Michael Everson, David Birnbaum, Ralph Cleminson, Ivan Derzhanski, Vladislav Dorosh, Alexej Kryukov, Sorin Paliga, Klaas Ruppel: Proposal to encode additional Cyrillic characters in the BMP of the UCS. 2007-03-21. [dostęp 2017-10-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Professor R. M. Cleminson: Proposal for additional cyrillic characters. 2006-01-26. [dostęp 2017-10-10]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Ch. Urys: Адыгэбзэм и тхыдэ. Nałszyk: Elbrus, 2000, s. 212.
- ↑ a b c d e Lorna A. Priest: Proposal to Encode Additional Cyrrilic Characters. 2005-08-18. [dostęp 2017-01-06]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Букварь для крѣщеныхъ вотяковъ. Казань, 1882.
- ↑ Proposal to encode additional Cyrillic characters in the BMP of the UCS. 2007-03-21. [dostęp 2017-01-04]. (ang.).
- ↑ a b Ioannom Wieniaminow: Ukazanije puti w carstwije niebiesnoje, pouczenije na aleutsko-lisjewskom Jazykie Ioannom Wieniaminow. Moskwa: 1840.
- ↑ a b c d I. Tyżnow: К̑иԟтáмъ шўи́да ашмукáтъ. Petersburg: 1848.
- ↑ a b c d Aleutskij bukwar. Petersburg: 1893.
- ↑ a b c Szogrien A. M.: Osietinskaja grammatika s kratkim słowariem osietinsko-rossijskim i rossijsko-osietinskim. Petersburg: 1844, s. 5.
- ↑ Uralic Phonetic Alphabet characters for the UCS. 002-03-20. [dostęp 2017-01-02]. (ang.).
- ↑ a b Yuri Shardt, Nikita Simmons, Aleksandr Andreev: Proposal to Encode Some Outstanding Early Cyrillic Characters in Unicode. 2011-02-25. [dostęp 2017-10-11]. (ang.).
- ↑ Karskij J. F.: Sławianskaja kiriłłowskaja paleografija. Moskwa: 1979, s. 197.
- ↑ Professor R. M. Cleminson, Michael Everson: Proposal to encode two Cyrillic characters in the BMP of the UCS. 2009-03-13. [dostęp 2017-10-11]. (ang.).
- ↑ a b Karskij E. F.: Sławianskaja kirriłowskaja palegrafija. Wyd. 2. Iz-wo AN SSSR; iz-wo Nauka, 1928, 1979, s. 207–208.
- ↑ a b c d e f g h i Anufrijew W. J.: Bukwarʹ na chantyjskom językie (szuryszkarskij dialekt). Petersburg: Proswieszczenije, 2006. ISBN 5-09-009104-8.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Сӱ̄ссыӷӯй э̄җипсан. Қэ̄тқый қӯланни. Nacionalnyj kłub Maksimoroczka, 1998. ISBN 952-91-0555-X.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Герранъ мія̈нъ. Шондю-руŏхтынанъ святой іôванг̧ели матвѣйста, Карьяланъ кїӗлѣлля. Пійтери, 1820.
- ↑ a b c «Azbuka dla koriełłow, żywuszczich w Kiemskom ujezdie Archangielskoj gubiernii».
- ↑ a b c d e f g h i j k Sz. Kupier, Ja. Pustai: Sielkupskij razgowornik (narymskij dialekt). T. VII. Specimina Sibirica, 1993.
- ↑ a b A Tołmaczewskaja: Родное карельское. Карельско-русскій букварь для легчайшаго обученія грамотѣ карельскихъ дѣтей. 1887.
- ↑ a b W.W. Bykonia , A.A. Kim , Sz. C. Kupier , Słowar sielkupsko-russkij i russko-sielkupskij, Tomsk: Tomskij gos. pied. in-t, 1994, s. 4 [zarchiwizowane z adresu 2015-04-02] .
- ↑ Srawnitielnyj słowar wsiech językow i narieczij po azbucznomu poriadku raspołożennyj. Petersburg: 1790–1791.
- ↑ Strona „Alfabet” w Kratkoj encykłopiedii «Sowietskaja Mołdawija» (Kiszyniów, 1982).
- ↑ W. Bykonia: Шарватпленд шё̄шӄуй шэндсэ! Говори по шёшкупски. Tomsk: Izd-wo Tomskogo gospieduniwiersitieta, 1999.
- ↑ Deborah Anderson, Tapani Salminen: Request for 2 New Cyrillic Characters for the Khanty and Nenets Language. 2012-02-09. [dostęp 2017-10-15]. (ang.).
- ↑ Ilya Yevlampiev, Karl Pentzlin: Proposal to encode a missing Cyrillic letter pair for the Orok językuage. 2011-07-06. [dostęp 2017-10-15]. (ang.).
- ↑ Proposal to encode two Cyrillic characters for Abkhaz. 2008-05-10. [dostęp 2017-10-15]. (ang.).
- ↑ a b Addition of two letters from Montenegrin językuage, CYRILLIC script. [dostęp 2017-01-02]. (ang.).
- ↑ a b Proposal to encode four Cyrillic characters in the BMP of the UCS. 2012-01-31. [dostęp 2017-01-06]. (ang.).