Xorasan-türk dili

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Xorasan-türk dili
Orijinal adı Turki xorasani
Ölkələr İran, Özbəkistan1, Türkmənistan1
1 Özbək dilinin oğuz dialekti
Regionlar İranda: Şimali Xorasan, Rəzavi Xorasan , gülüstan ostanıostanları.
Özbəkistanda:1: Xorəzm vilayəti və sərhəd regionlar.
Türkmənistanda:'1: Daşoğuz vilayəti.
1Özbək dilinin oğuz dialekti
Danışanların ümumi sayı 1,000,000[1][2] (1993)
Təsnifatı
Kateqoriya Avrasiya dilləri
türk dilləri
Ortaq türk dili
Oğuz dilləri
Şərqi Oğuz dilləri[vd]
Xorasan-türk dili
Yazı yazısız
Dil kodları
ISO 639-1
ISO 639-2 tut
ISO 639-3 kmz
Atlas of the World’s Languages in Danger 847
Ethnologue kmz
IETF kmz
Glottolog khor1269
Turkic people in North khorasan region (North Khorasan and Razavi Khorasan provinces); without Turic people that live in west and south counties of khorasan region (Nishapur County, Sabzevar County and etc)

Xorasan-türk dili — Xorasan türkcəsi, türk dillərdən biridi ki Xorasan türkləri bu dildə danişirlar, bu dil daha çox quzey Xorasan da sohbet olur, amma Rəzəvi XorasanGülüstan iyalətlər də'də danişmaci vardir.tüm kimlər ki Xorasan türkcəsinnən danışırlar fars dilini də yaxşı danışa bilirlər.

Xorasan türkləri umumən bocnurd, şirvan, bam və səfi abad quzey xorasan iyalətindən və bəzi də quçan, dərgəz, cəğtay, cuvin, səbzivar, neyşabur rəzəvi xorasan dan və ayrica ramiyan, minadəşt şəhərlərdə və azadşəhr (gulistan iyalətində bir şəhər) sohbət olur[3][4].

Xorasan türkcəsi bölgəsəli 3 ləhcədə bölum olur

1-Batı ləhcəsi: bocnurd və bağli kəndlər, cuvin, cəğtay, neqab

2-Doğu ləhcəsi: şirvan, faruc, quçan, dərgəz, kəlat və bağli kəndlər

3-Güney ləhcəsi: nişapur, sərvelayət və bağli kəndlər

Xorasan türkcəsi oğuz dillərin ailəsini aid'dir, ayrica Azərbaycan türkcəsi, İstanbul turkcəsi, qaqauz, türkməncəsalar dilləri də oluşur

Xorasan türkcəsi, Azərbaycan türkcəsini ən yaxin dilidir Xorasan türkcəsi bağımsız bir ləhcə oğuz dili qrupun şubəsin'də olaraq qəbul olmuşdur.

Mevlana şeirlərin dilidə Xorasan türkcəsidir Azərbaycanin classic ədəbiyyatin ilkinci şairləri pur həsən isfirayinidi[3][4].

  1. Doerfer, G. & Hesche, W.1993. Chorasantürkisch, Wörterlisten, Kurzgrammatiken, İndices. (Turcologica 16.) Wiesbaden: Harrassowitz, pp. 7,14
  2. Encyclopædia Iranica :TURKIC LANGUAGES OF PERSIA: AN OVERVIEW Arxivləşdirilib 2013-09-21 at the Wayback Machine
  3. 1 2 Cevat, Heyet (1988). Seyridar Tarih-e Zeban ve Lahjaha-ye Torki, Tahran 1366 (1988)
  4. 1 2 xorasan türkü dili tanişliği, yazan:calal Qolizade mezerci

Xarici keçidlər

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  1. Alles über Chorasan – in arabischer und lateinischer Schrift
  2. Homepage der Chorasan-Türken Arxivləşdirilib 2007-05-18 at the Wayback Machine