2012.
(Preusmjereno sa stranice 2012)
2012 (MMXII) je prijestupna godina koja počinje u nedjelju, po gregorijanskom kalendaru. To je 2012. godina naše ere (Anno Domini), 12. godina 3. milenijuma i 21-og vijeka i 3. godina 2010-ih.
- Međunarodna godina kooperativa.
- Međunarodna godina održive energije za sve.
- Godina Alana Turinga
Milenijum: | 3. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 20. vijek – 21. vijek – 22. vijek |
Decenija: | 1980-e 1990-e 2000-e – 2010-e – 2020-e 2030-e 2040-e |
Godine: | 2009 2010 2011 – 2012 – 2013 2014 2015 |
- Za ostala značenja, vidi 2012. (razvrstavanje).
Gregorijanski | 2012.. (MMXII) |
Ab urbe condita | 2765. |
Islamski | 1433–1434. |
Iranski | 1390–1391. |
Hebrejski | 5772–5773. |
Bizantski | 7520–7521. |
Koptski | 1728–1729. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 2067–2068. |
• Shaka Samvat | 1934–1935. |
• Kali Yuga | 5113–5114. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4648–4649. |
• 60 godina | Yang Voda Zmaj (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 12012. |
Podrobnije: Kalendarska era |
U vezi godine postoje razna popularna verovanja ("Fenomen 2012."), povezani sa raznim tumačenjima značaja mezoameričkog kalendara Dugog brojanja.
Događaji
urediJanuar/Siječanj
uredi- 1. 1. - Otvoren Most na Adi u Beogradu (kraj radova na mostu i prilazima predviđen 2013).
- 1. 1. - U Mađarskoj stupa na snagu kontroverzni novi ustav, prvi od 1949.
- 1. 1. - Vanredno stanje u delovima Nigerije, nakon napada islamističke grupe Boko Haram; takođe protesti zbog udvostručenja cene goriva.
- 1. 1. - Danska predsedava Evropskom unijom.
- 6. 1. - Eksplozija u Damasku, poginulo 26 osoba - vlast krivi bombaša-samoubicu, opozicija tvrdi da je inscenirana od vlasti.
- 6. 1. - Predsednik Srbije Tadić u Visokim Dečanima za Božić, praćen protestima pokreta Samoopredeljenje.
- 9. 1. - Proslava 20 godina Republike Srpske, predsednik Srbije Tadić odlikovan Ordenom Republike Srpske na lenti; policija prethodnog dana otkrila oružje u dvorani "Borik" (objavljeno 10. 1.).
- 11. 1. - U Teheranu ubijen nuklearni naučnik, četvrti takav napad u dve godine.
- 11. 1. - Članak "Šta je ostalo od velike Srbije" Andreja Nikolaidisa u E-novinama - autora optužuju za terorizam, Srbija uručila demarš Crnoj Gori 18. 1.
- 12. 1. - Vjekoslav Bevanda (HDZ BiH) na čelu novog Vijeća ministara BiH, 14 mjeseci nakon parlamentarnih izbora.
- 12. 1. - Vojislavu Šešelju u Hagu ugrađen defibrilator.
- 13. 1. - Agencija Standard & Poor's degradirala kreditni rejting devet zemalja Eurozone - Francuska i Austrija izgubili najviši rejting AAA, Portugal i Kipar došli na junk.
- 13. 1. - U Burmi oslobođen 651 zatvorenik, među kojima i neki politički - još jedan korak političke liberalizacije u toj zemlji.
- 13. 1. - Italijanski kruzer Costa Concordia se uveče nasukao kod zapadne obale te zemlje, uz gubitak nekoliko života.
- 14. 1. - Sukob kosovske policije i pripadnika pokreta "Samoopredeljenje", koji sprovodi akciju "Srbija ne prolazi" na dva prelaza.
- 14. 1. - Tajvanski predsjednik Ma Ying-jeou, pristalica bližih odnosa s Kinom, osvojio drugi mandat na predsjedničkim izborima.
- 15. 1. - Navijači izazvali nasilje u Bukureštu, na protestima zbog ekonomske situacije u Rumuniji.
- 15 - 29. 1. - Europsko prvenstvo u rukometu - Srbija 2012.: Danska 1, Srbija 2, Hrvatska 3.
- 16 - 29. 1. - Evropsko prvenstvo u vaterpolu, u Eindhovenu: Srbija 1, Crna Gora 2, Hrvatska 9.
- 18. 1. - Wikipedia na engleskom jeziku i još neki sajtovi se zatamneli protestujući protiv najavljenih zakona SOPA i PIPA u SAD.
- 19. 1. - Savezne vlasti u SAD zatvorile file-sharing sajt Megaupload.com i uhapsile nekoliko zaposlenih pod optužbom piraterije - hakeri Anonymous odgovaraju napadima na neke institucije.
- 20. 1. - Vlada Srbije smenila upravnika Narodne biblioteke Srbije, Sretena Ugričića, nakon što je podržao apel Foruma pisaca "protiv medijske hajke na Nikolaidisa" (ministar u. p. Ivica Dačić pretio i zatvorom).
- 21.1. - 16-godišnja Nizozemka Laura Dekker postala najmlađa osoba koja je samostalno oplovila svijet.
- 22.1. - Građani Hrvatske na referendumu sa gotovo dvotrećinskom većinom (66,3%) izglasali pristupanje Evropskoj Uniji (izlaznost 43,5%).
- 23. 1. - Inostrani ministri EU doneli odluku o embargu na iransku naftu (efektivno od 1. 7.), u vezi s tamošnjim nuklearnim programom - u Iranu se od ranije pominje mogućnost blokade Hormuškog tjesnaca u tom slučaju.
- 23. 1. - Gadafijevi lojalisti zauzeli Bani Walid (građanski rat zvanično završen 23. 10. prošle godine).
- 24. 1. - Napadnuti hrvatski navijači u Novom Sadu i Rumi, policija uhapsila organizatore.
- 26. 1. - Apelacioni sud u Beogradu prepolovio kazne ubicama francuskog navijača Brisa Tatona.
- 27. 1. - Počela registracija ćirilićnog domena .срб.
- 28. 1. - Janez Janša po drugi put premijer Slovenije (bio drugoplasirani na decembarskim izborima).
- 29. 1. - Sportski dan: Novak Đoković odbranio Australian Open "epskim" mečom sa Rafaelom Nadalom od 5h i 53min; evropsko zlato za srpske vaterpoliste i srebro za rukometaše; srebro za crnogorske vaterpoliste; europska bronca za hrvatske rukometaše.
- 30. 1. - Sirijski ustanak: vojska povratila neka predgrađa Damaska od opozicije (Arapska liga 28. 2. suspendovala posmatračku misiju usled pojačanja nasilja).
- 30. 1. - Zemlje EU, sa izuzetkom Velike Britanije i Češke, odobrile novi ugovor o fiskalnoj disciplini.
- 31. 1. - Srpska vlada otkupila smederevsku železaru od US Steel-a za $1.
- januar - februar - Arktička hladnoća u istočnoj i centralnoj Evropi odnosi stotine života (najviše u Poljskoj i Ukrajini); Split okovan ledom, sneg pao i u Libiji; vanredna stanja i saobraćajne blokade u mnogim zemljama (lavine na putevima i prugama, zaleđen Dunav...).
Februar/Veljača
uredi- 1. 2. - U Beogradu startovao BusPlus sistem karata za gradski prevoz.
- 2. 2. - Egipat: sukob navijača na stadionu u Port Saidu sa 74 mrtva izaziva novu rundu nereda protiv vojnih vlasti.
- 2. 2. - Neuspeli pregovori vlade Srbije i MMF - zamrznut aranžman vredan 1,1 milijardu dolara.
- 4. 2. - Rusija i Kina stavile veto na rezoluciju SB UN kojom se osuđuje sirijski režim; izveštava se o velikom broju civilnih žrtava u napadu vojske na opoziciju u Homsu, centru pobune.
- 5. 2. - U Srbiji proglašena vanredna situacija zbog jake zime (ukinuta 22. 2., a u 23 opštine 26. 2.).
- 7. 2. - Sretko Kalinić i Željko Milovanović, povezani sa zemunskim klanom odn. ubistvom Ive Pukanića, pokušali pobeći iz zatvora u Beogradu.
- 7. 2. - Predsednik Maldiva Mohamed Nasheed podneo ostavku pod pritiskom vojske i policije.
- 9. 2. - U Španiji uhapšeni Luka Bojović, tražen u Srbiji u vezi sa brojnim ubistvima, Vladimir Milisavljević, povezan sa Đinđićevim ubistvom, i još dvojica "zemunaca".
- 10. 2. - Ministar obrazovanja, nauke i mladih Kantona Sarajevo Emir Suljagić podnio ostavku nakon upućene prijetnje.
- 11. 2. - Lavina u selu Restelica, opština Dragaš, KiM - poginulo 10 osoba iz jedne porodice.
- 11. 2. - U Hrvatskoj završeno europsko prvenstvo u futsalu: Španjolska 1, Hrvatska 4, Srbija 6.
- 12. 2. - Grčki parlament usvojio nove oštre mere štednje, preduslov za novi bail-out radi izbegavanja moratorijuma 20. 3.; u Atini neredi sa paljenjem zgrada.
- 12. 2. - Od snijega se urušio krov sarajevske "Skenderije", sutradan i dio krovne konstrukcije zapadne tribine stadiona Grbavica.
- 14. 2. - Premijera filma "U zemlji krvi i meda" u sarajevskoj Zetri.
- 14 - 15. 2. - Referendum o kosovskim institucijama u srpskim opštinama na severu Kosova.
- 17. 2. - Crnogorska vlada raskinula ugovor između Kombinata aluminijuma Podgorica i firme ruskog tajkuna Olega Deripaske.
- 17. 2. - Njemački predsjednik Christian Wulff podnio ostavku nakon optužbi za korupciju.
- 18. 2. - Berlinski filmski festival: nagrade publike za "Paradu" Srđana Dragojevića i "Marina Abramović: The Artist Is Present" ("Parada" će ostvariti rekordnu gledanost u regionu).
- 19. 2. - Od ledohoda oštećen veliki broj čamaca, pontona i splavova-restorana kod Zemuna.
- 21. 2. - Grčka dužnička kriza: dogovoren drugi bailout za Grčku vredan 130 milijardi eura.
- 21. 2. - Izbijaju protesti u Afganistanu, nakon što su američki vojnici zapalili nekoliko primeraka Korana u bazi Bagram.
- 24. 2. - Priština i Beograd postigli u Briselu dogovor o regionalnom predstavljanju ("fusnota").
- 26. 2. - 84. dodjela Oscara: Francuski nijemi film The Artist osvaja Oskara za najbolji film, ukupno pet nagrada od 10 nominacija, Hugo pet od 11.
- 26. 2. - Crni tinejdžer Trayvon Martin ubijen na Floridi od strane susedskog stražara, što će tokom sledećeg meseca izazvati veliku raspravu u vezi policijskog postupka i rasnih odnosa.
- 27. 2. - Jemenska revolucija: prema ranijem dogovoru Ali Abdulah Saleh odstupio s mesta predsednika, dolazi Abd al-Rab Mansur al-Hadi.
- 27. 2. - Australska premijerka Julia Gillard nadvladala pokušaj Kevina Rudda da se vrati na čelo laburista.
Mart/Ožujak
uredi- 1. 3. - Samit EU u Briselu: Srbija dobila status kandidata za članstvo; 25 zemalja potpisalo "fiskalni pakt" (bez Britanije i Češke, Irska najavila referendum), namenjen budžetskoj disciplini i sprečavanju dužničkih kriza .
- 1. 3. - Sirijska vojska ovladala Homsom, naročito četvrti Baba Amr, nakon dugog bombardovanja.
- 1. 3. - Osnovna stopa PDV-a u Hrvatskoj podignuta sa 23 na 25%.
1.3. Počelo suđenje Draganu Paravinji za teško ubojstvo Antonije Bilić.
- 2. 3. - Parlamentarni izbori u Iranu, pobedu odnosi konzervativnija struja verskog vođe Alija Hameneija; opozicioni Zeleni pokret nije učestvovao.
- 4. 3. - Vladimir Putin pobedio na predsedničkim izborima (prethodna dva mandata 2000-2008; inauguracija 7. 5.).
- 4. 3. - Eksplozije na skladištu municije u Brazzavillu, najmanje 250 mrtvih.
- 7. 3. - Požar u Baščaršiji uništio nekoliko lokala.
- 8. 3. - Napadnuta novinarka podgoričkih "Vijesti" Olivera Lakić.
- 9. 3. - Fikret Abdić pušten iz pulskog zatvora, nakon odsluženih 10 od 15 godina kazne za ratne zločine - pozdravljen od velikog broja zemljaka.
- 11. 3. - U selu Panjwai, provincija Kandahar, američki vojnik ubio 16 seljana.
- 13. 3. - U Srbiji za 6. maj raspisani skupštinski, pokrajinski i lokalni izbori, uključujući i na Kosovu (odustalo se od lokalnih izbora, sproveli ih sami kosovski Srbi).
- 13. 3. - U riječkom brodogradilištu "3. Maj" porinut tanker za prijevoz asfalta, nafte i kemikalija nosivosti 15.000 tona, prvi od ukupno četiri po porudžbi švedske tvrtke Wisby Tankers.
- 13. 3. - Encyclopædia Britannica objavila da prekida papirno izdanje.
- 15. 3. - Smenjen Bo Xilai, šef partije u Čungkingu, nakon što je njegov pomoćnik Wang Lijun zatražio azil u američkom konzulatu i optužio ga za korupciju.
- 18. 3. - Protestni miting u Podgorici povodom ekonomske situacije.
- 19. 3. - Željko Komšić, član Predsjedništva BiH, podnio ostavku na sve funkcije u SDP BiH.
- 21. 3. - Uspjeh od amerikanaca organiziranog državnog udara u Maliju protiv predsednika Touréa, nakon protesta zbog slabog postupanja vlade u vezi sa pobunom Tuarega na severu zemlje. Na vlast dolazi u SAD školovan kapetan Amadou Sanogo,a američke specijalne jedinice ulaze u državu [1].
- 22. 3. - Toulouse: u okršaju sa policijom nakon opsade stana, ubijen Mohammed Merah koji je u tri nedavna napada ubio trojicu vojnika, zatim rabina i troje dece pred jevrejskom školom.
- 25. 3. - Međuplemenski sukob u južnom libijskom gradu Sabha.
- mart - Učestali međuetnički incidenti sa Albancima u Makedoniji.
April/Travanj
uredi- 1. 4. - Mali: tuareški secesionisti (Azawad) i islamisti zauzeli stari grad Timbuktu (nezavisnost proglašena 6. 4., bez priznanja).
- 1. 4. - Požar u novosadskoj diskoteci "Kontrast", poginulo šestoro.
- 5. 4. - Predsednik Boris Tadić podneo ostavku kako bi 6. 5. bili održani i predsednički izbori.
- 7. 4. - Lavina zatrpala pakistansku vojnu bazu kod glečera Siačen na Himalajima, zatrpano 135 vojnika i civila.
- 8. 4. - Neredi u beogradskom Resniku povodom doseljavanja Roma iz Belvila, povređeno 12 policajaca.
- 11. 4. - Južnosudanske snage zauzele veliko naftno polje Heglig u Sudanu (povukli se ili proterani 20. 4.).
- 12. 4. - Sirijski ustanak: stupa na snagu primirje koje je dogovorio Kofi Annan, ali ubijanje se nastavlja.
- 12. 4. - Masakr kod Železarskog jezera: nedaleko od Skoplja pronađena petorica ubijenih etničkih Makedonaca (nekoliko desetaka osumnjičenih uhapšeno 1. 5.).
- 12. 4. - U Srbiji pronađena ukradena Cézanne-ova slika "Dečak u crvenom prsluku" vredna 100 miliona.
- 12. 4. - MUP Hrvatske zabranio skup krajnje desnih stranaka u Zagrebu.
- 13. 4. - Neuspešno lansiranje severnokorejskog satelita, protivno rezolucijama UN.
- 16. 4. - Otvorena fabrika u Kragujevcu u kojoj će se proizvoditi Fiat 500L.
- 16. 4. - U Zagrebu počelo suđenje Ivu Sanaderu i HDZ povodom slučaja Fimi Media.
- 16. 4. - Počelo suđenje počinitelju napada u Norveškoj.
- 23. 4. - Nizozemski premijer Mark Rutte podnio formalnu ostavku nakon što Wildersova Stranka slobode odbila podržati politiku rezova njegove manjinske vlade, a na kojoj inzistira Evropska Unija.
- 27. 4. - Rumunjski parlament izglasao nepovjerenje premijeru Mihaju Razvanu Unguereanuu dva mjeseca nakon ostavke prethodnog premijera Emila Boca.
- april - Paori u Vojvodini blokirali neke puteve, tražili i dobili subvencije po hektaru umesto po prinosu.
Maj/Svibanj
uredi- 3. 5. - Lokalni izbori u Engleskoj, Škotskoj i Velsu - laburisti uspešniji od vladajućih konzervativaca (ipak, Boris Johnson ostaje gradonačelnik Londona).
- 6. 5. - Izbori u Srbiji:
- predsednički: Tadić i Nikolić opet u drugom krugu;
- skupštinski: "Pokrenimo Srbiju" (Nikolić) 73, "Izbor za bolji život - Boris Tadić" 67, SPS-PUPS-JS 44 itd.; pokrajinski i lokalni (6. i 20. maja); naprednjaci i neke druge stranke se žale na nepravilnosti ("listići u kontejneru").
- 6. 5. - Izbori u Francuskoj: socijalista François Hollande pobedio predsednika Sarkozyja sa 51,62% (inauguracija 15. 5.).
- 6. 5. - Vanredni izbori u Grčkoj: Nova Demokracija 108 mandata (+17), SYRIZA 52 (+39), PASOK 41 (-119) itd. - usled nemogućnosti sastavljanja vlade novi izbori u junu.
- 9. 5. - Predsednik Barack Obama podržao istospolni brak.
- 9. 5. - Ruski putnički avion Suhoj Superdžet 100 pao tokom demonstracionog leta u Indoneziji, 44 mrtvih.
- 10. 5. - Eksplozija dve auto-bombe ispred zgrade vojne obaveštajne službe u Damasku, 55 poginulih - odgovornost preuzima slabo poznata organizacija povezana sa Al Kaidom.
- 11. 5. - Protest Albanaca u Skoplju zbog hapšenja osumnjičenih za masakr na Železarskom jezeru.
- 12. 5. - 12. 8. - Expo 2012 u Yeosu, Južna Koreja.
- 16. 5. - Početak suđenja Ratku Mladiću pred ICTY.
- 17. 5. - Građanski protest u Novom Sadu povodom presude Zoranu Petakovu - 100 dana zatvora zbog vređanja vladike bačkog (preinačeno sa 100.000 dinara).
- 20. 5. - Tomislav Nikolić (SNS) izabran za četvrtog predsednika Republike Srbije (zakletvu položio 31. 5.).
- 20. 5. - Pad sportskog aviona kod Banje Luke, 5 mrtvih.
- 20. 5. - Jak zemljotres kod Bologne (i još jedan na severu Italije 29. 5.).
- 20-21. 5. - Na 17. općem saboru HDZ-a izabrano novo vođstvo stranke; novi predsjednik je bivši ministar unutarnjih poslova Tomislav Karamarko.
- 22. 5. - Otvaranje Tokyo Skytree-a, sa 634 metra najvišeg tornja na svetu.
- 22. 5. - Demonstranti pretukli prelaznog predsednika Malija Dioncounda Traorea.
- 22. 5. - Zemljotres kod Pernika u Bugarskoj.
- 23. 5. - Zamrznuta međunarodna supervizija u Distriktu Brčko.
- 25. 5. - Sirijski ustanak: masakr u gradu Houla kod Homsa - preko 100 mrtvih uključujući veliki broj dece nakon napada vladinih snaga (ovi tvrde da je to delo terorista); sirijski diplomati zatim proterani iz nekih zapadnih zemalja.
- 25. 5. - SpaceX Dragon je prva komercijalna letelica koja pristaje uz Međunarodnu svemirsku stanicu.
- 25. 5. - Izgoreo krov nekadašnjeg beogradskog bioskopa "Kozara".
- 22 - 26. 5. - Eurosong 2012 u Bakuu - 1. mesto Loreen iz Švedske, Željko Joksimović iz Srbije 3. ("Nije ljubav stvar"), Maya Sar iz BiH 18. ("Korake ti znam").
- 28. 5. - Fudbaler Adem Ljajić isključen iz reprezentacije Srbije jer nije pevao himnu, a što je propisano ugovorom.
- 28. 5. - Izvešteno da je složeni malware "Flame" (ili "Flamer") bar dve godine aktivan u nekim bliskoistočnim zemljama, uključujući Iran.
- 30. 5. - Charles Taylor, bivši predsednik Liberije, osuđen na 50 godina zatvora zbog ratnih zločina u Sijera Leoneu.
- maj - Sporadični sukobi u Libanu između sunita i alavita (prelivanje sirijskog konflikta).
Jun/Juni/Lipanj
uredi- 1. 6. - Svetske berze najniže od početka godine, nakon objavljivanja loših cifri o zaposlenosti u SAD i proizvodnji u Evropi.
- 1. 6. - Sukob KFOR-a i lokalnih Srba tokom uklanjanja barikada kod Rudara i Dudinog Krša na severu Kosova.
- 1. 6. - Bela Kuća stavila biznismena Nasera Kelmendija na "crnu listu" zbog sumnje za trgovinu drogom.
- 2. 6. - Bivši egipatski predsednik Hosni Mubarak osuđen na doživotni zatvor zbog ubistava demonstranata 2011; neki visoki službenici su oslobođeni što izaziva proteste.
- 2 - 5. 6. - Proslava dijamantskog jubileja britanske kraljice Elizabete II (60 godina vladavine) - spektakularna parada brodova 3. 6..
- 3. 6. - Troje mrtvih u Idvoru, Srbija, od bombe nakon svađe oko ulaska u klub.
- 4. 6. - Guverner HNB Željko Rohatinski objavio da mu vlada neće dati treći mandat.
- 4. 6. - Ugašeno brodogradilište Kraljevica.
- 6. 6. - Drugi i poslednji tranzit Venere u ovom stoleću.
- 6. 6. - Svetski dan internet protokola IPv6 koji obezbeđuje 2128 mogućih adresa, umesto 232 kod IPv4.
- 7. 6. - Hrvatska ministrica zaštite okoliša Mirela Holy podnijela ostavku nakon što je u javnost proturen E-mail kojim poznanici, navodeći stranačke veze, nastoji sačuvati posao u Hrvatskim željeznicama.
7.6. Godisnjica nestanka Antonie Bilic
- 8. 6. - Srpski ministar spoljnih poslova Vuk Jeremić izabran za predsedavajućeg 67. zasedanja Opšte skupštine UN (2012-13, od septembra).
- 8. 6. - Beogradski advokat Nenad Vukasović napadnut kiselinom u svojoj kancelariji.
- 8. 6. - 1.7. - UEFA Euro 2012 u Poljskoj i Ukrajini - Španija odbranila titulu.
- 9. 6. - Španija će prihvatiti 100 milijardi eura evropske pomoći za bankarski sektor (Bankia je 25. 5. od vlade zatražila 19 milijardi eura pomoći).
- 11. 6. - Inauguracija predsednika Srbije Nikolića, od ex-Yu zemalja došao samo predsednik Crne Gore Filip Vujanović (mandat Nikoliću teče od zakletve 31. 5.)
- 12. 6. - Ustavni sud Srbije zabranio Otačastveni pokret Obraz.
- 14. 6. - Raspušten egipatski parlament, nakon što je Ustavni sud proglasio izborni zakon neustavnim.
- 17. 6. - Marin Čilić dobio trofej AEGON Championships-a u londonskom Queen's club-u nakon što je David Nalbandian slučajno povredio linijskog sudiju.
- 17. 6. - Hrvatska vaterpolska reprezentacija osvojila Svjetski kup.
- 17. 6. - Izbori:
- Grčka: Nova Demokracija 129 (+21), SYRIZA 71 (+19), PASOK 33 (-8) mesta itd..
- Francuska: socijalisti osvajaju apsolutnu većinu u parlamentu.
- Egipat: islamista Mohamed Morsi pobedio bivšeg Mubarakovog premijera Ahmeda Shafika (objavljeno 24. 6.); Vrhovni savet oružanih snaga izdaje Privremenu ustavnu deklaraciju kojom sebi daje vlast.
- 19. 6. - Eksplozija na poligonu Pasuljanske livade kod Ćuprije, poginulo dvoje kadeta Vojske Srbije.
- 20. 6. - Andonis Samaras (ND) je novi grčki premijer na čelu koalicione vlade (ND, Pasok i Demokratska levica) koja prihvata bail-out od EU.
- 22. 6. - Turski izviđački avion F-4 oboren u blizini sirijske obale.
- 22. 6. - Paragvajski Senat opozvao ljevičarskog predsjednika Fernanda Luga.
- 22. 6. - Na prometnoj raskrsnici beogradskog Dorćola eksplozijom uništen automobil i ubijen vozač.
- 23. 6. - Nesreća autobusa u Lici, poginulo osam čeških turista.
- 24. 6. - Kineski svemirski program: spoj letelice Shenzhou 9 i svemirske stanice Tiangong-1.
- 26. 6. - Savet ministara odobrio početak pregovora za priključenje Crne Gore Evropskoj uniji.
- 26. 6. - U Beogradu donesene presude za zločine u Lovasu 1991: 14-orica osuđena na ukupno 128 godina zatvora (ukinuto u januaru 2014).
- 28. 6. - Vrhovni sud SAD presudio da je "Obamacare" u skladu sa ustavom.
- 29. 6. - Radimir Čačić, potpredsjednik hrvatske vlade, osuđen uvjetno za prometnu nesreću u Mađarskoj.
- tokom mjeseca - Protesti u Banjoj Luci "Park je naš" (odbrana zelene površine); takođe i MANS u Podgorici.
Jul/Juli/Srpanj
uredi- 1. 7. - Izbori u Meksiku, Enrique Peña Nieto iz PRI novi predsednik.
- 1. 7. - Stanovnici Lihtenštajna referendumom podržali pravo krunskog princa Alojza da stavlja veto na referendume (u protivnom bi on stavio veto).
- 2. 7. - Međunarodna upravljačka grupa donela odluku da se okonča međunarodno nadgledanje kosovske nezavisnosti; Međunarodna civilna kancelarija se zatvara u septembru (ostaju KFOR i EULEX).
- 2. 7. - Izgorelo pozorište "Bora Stanković" u Vranju (kolateralna žrtva zapaljenog kluba).
- 2. 7. - Spašeno 65 emigranata sa broda kod otoka Mljeta.
- 4. 7. - Naučnici CERN-a objavili otkriće čestice koja odgovara Higgsovom bozonu.
- 4. 7. - Uključena i poslednja turbina kineskog projekta Brana Tri kanjona, hidrocentrala je sa 22.500 MW instalisane snage najveća na svetu (brazilsko-paragvajska Itaipu ima veću godišnju proizvodnju).
- 5. 7. - BiH: Nova parlamentarna većina (SDP, SBB, oba HDZ-a) smjenila trojicu ministara iz SDA.
- 5. 7. - U Londonu zvanično otvoren The Shard, sa 310 metara najviša zgrada u zapadnoj Evropi.
- 6. 7. - U Talinovcu kod Uroševca ubijen bračni par Jevtić.
- 6. 7. - Velike poplave u Krasnodarskom kraju Rusije, 155+ poginulih.
- 6. 7. - Rumunski parlament izglasao opoziv predsednika Basescua, ali na referendumu 29. 7. nedovoljan odziv.
- 7. 7. - Prvi izbori u Libiji od 1965, pobedio liberalni Savez nacionalnih snaga.
- 8. 7. - Boris Vujčić je novi guverner Hrvatske narodne banke.
- 11. 7. - Ustavni sud Srbije ocenio neustavnim neke odredbe ustava Vojvodine.
- 15. 7. - Srpski matematičar Teodor fon Burg osvojio četvrtu zlatnu medalju na matematičkoj olimpijadi u Argentini.
- 18. 7. - Tokom pobunjeničke ofanzive na Damask bombaš-samoubica ubio četvoricu visokih zvaničnika Asadovog režima, među kojima ministra odbrane Dawouda Raiju i Asadovog zeta.
- 18. 7. - Osam izraelskih turista ubijeno u napadu bombom na autobus u bugarskom Burgasu, Izrael optužuje Iran.
- 18. 7. - U Ljubuškom napadnuta novinarka Štefica Galić, nakon premijere filma "Neđo od Ljubuškog" o progonu i spasavanju Bošnjaka u tom gradu.
- 20. 7. - Pucnjava u Aurori 2012: 12+ ubijenih na premijeri The Dark Knight Rises u okolini Denvera.
- 20 - 26. 7. - Generalni sekretar UN Ban Ki-moon na turneji po zemljama ex-YU.
- 23. 7. - Preko 100 mrtvih u nizu eksplozija u Iraku - Al Qaeda najavljuje letnju ofanzivu.
- 27. 7. - Nova vlada Srbije: Ivica Dačić (SPS) premijer i unutrašnji poslovi, Aleksandar Vučić (SNS) prvi potpredsednik i odbrana, Mlađan Dinkić (URS) finansije i privreda itd.
- 27. 7. - 12. 8. - Olimpijske igre u Londonu (zvanično otvaranje iza ponoći 27/28.).
- Zvezde igara: Michael Phelps i Usain Bolt.
- Medalje u sh. regionu: Hrvatska 3 z., 1 s. i 2 b.; Srbija 1 z., 1 s. i 2 b.; Crna Gora 1 s.
- 28. 7. - Rano ujutru zemljotres kod Zenice, M 4,6 (potresi se ponavljaju i sledećih dana).
- 28. 7. - Sirijska vojska počela kopneni napad na Alep.
- 31. 7. - Energetski kolaps u severnoj Indiji, 600 miliona ljudi bez struje.
- Najtopliji jul/srpanj od početka merenja u sh. regionu, takođe i velika suša.
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 4. 8. - U Novom Pazaru postavljena spomen-ploča Aćifu Hadžiahmetoviću.
- 6. 8. - Mars Science Laboratory - rover Curiosity - stigao na Mars.
- 6. 8. - Jorgovanka Tabaković (SNS) izabrana za guvernera Narodne banke Srbije; prethodnik Dejan Šoškić dao ostavku 2. 8. zbog izmena u Zakonu o Narodnoj banci koje je kritikovala i EU.
- 6. 8. - U centru za odvikavanje od narkomanije u Jadranskoj Lešnici štićenika ubio sveštenik Branislav Peranović, poznat po batinanju u "Crnoj Reci" (afera iz maja 2009).
- 7. 8. - Uhapšen bivši šef beogradske Agrobanke zbog spornih kredita i gubitaka od blizu 300 miliona eura.
- 12. 8. - Veliki šumski požar na Svetoj Gori zaustavljen 1300m od Hilandara.
- 16. 8. - Julian Assange dobio azil od Ekvadora, u čiju se londonsku ambasadu sklonio pre dva meseca (određeno mu izručenje Švedskoj).
- 16. 8. - Južnoafrička policija ubila 34 rudara-štrajkača kod rudnika platine Marikana, poziva se na samoodbranu.
- 17. 8. - Tri članice moskovskog kolektiva Pussy Riot osuđene na dve godine zatvora zbog "huliganizma" (uhapšene u martu).
- 18. 8. - Pismo predsjednika Josipovića tjedniku "Novosti" - spor sa liderom SDSS Miloradom Pupovcem.
- 19. 8. - Pogibija troje gledalaca pri izletanju automobila na trci "Tara 2012" kod Bajine Bašte.
- 19. 8. - FIBA Europe košarkaški šampionat za mlađe od 18 u Litvi i Letoniji: Hrvatska 1, Srbija 3.
- 20. 8. - Umro Meles Zenawi, predsednik (1991-95) zatim premijer Etiopije.
- 23. 8. - Američka anti-doping agencija izjavila da će Lensu Armstrongu oduzeti sedam titula sa Tour de Francea.
- 27. 8. - Luka Modrić prelazi u Real Madrid CF za oko 40 miliona eura.
- 29. 8. - 9. 9. - Paraolimpijske igre u Londonu.
- Medalje: Srbija 2 z., 3 s.; BiH 1 z.; Hrvatska 2 s., 3 b..
- avgust/septembar - Veliki požari na planini Tari - jedni od mnogih ovog leta.
Septembar/Rujan
uredi- septembar - Publicitet oko virusa Zapadnog Nila u regionu.
- 2. 9. - Aeromitingom u Batajnici obeležena stogodišnjica srpskog vazduhoplovstva.
- 6. 9. - U francuskim Alpima ubijen irački Britanac aeronautički inženjer Saad al-Hilli i još troje (žena, tašta i biciklista u prolazu).
- 9. 9. - Bivši irački potpredsednik Tarik Al-Hašimi u odsustvu osuđen zbog organizovanja sunitskih odreda smrti.
- 10. 9. - Ukidanjem Međunarodne civilne kancelarije okončana nadgledana nezavisnost Kosova (ostaju EULEX i KFOR).
- 11. 9. - Napadnuta američka diplomatska predstavništva u Kairu i Bengaziju, navodno povodom filma "Nevinost muslimana" - u Bengaziju ubijen američki ambasador u Libiji i još troje članova osoblja, narednih dana nemiri u mnogim zemljama.
- 11. 9. - Japanska vlada nacionalizovala ostrva Senkaku na koja prava polažu i Kina i Tajvan - dolazi do protesta u Kini.
- 11. 9. - Požari u tekstilnoj fabrici u Karačiju i obućarskoj u Lahoreu, preko 300 mrtvih.
- ca. 12. 9. - Vladajuća nemačka partija CDU iznela sedam uslova za početak pregovora o pristupanju Srbije EU (većinom u vezi Kosova).
- 12. 9. - Vanredni izbori u Holandiji, kao najjača partija potvrđena Narodna partija za slobodu i demokratiju premijera Marka Ruttea; pad trećeplasirane partije Geerta Wildersa.
- 21. 9. - Demonstranti u Bengaziju zapalili sedište islamističke milicije.
- 23. 9. - Tuzlanski muftija Husein Kavazović izabran za novog reisa Islamske zajednice BiH (od 19. novembra).
- 25. 9. - Nenad Čanak, lider LSV, dao ostavku na poslaničko mesto nakon tuče ispred novosadske kafane.
- ca. 28. 9. - Zbog niza ubistava koalicionih vojnika od strane afganskih policajaca i vojnika, NATO obustavio zajedničke patrole.
- 29. 9. - Aleksandar Vučić izabran za predsednika SNS; Nikolić: Srbija će imati svoje uslove za evropske integracije.
- 30. 9. - Umro Boris Šprem, predsjednik Hrvatskog sabora (pogreb i dan žalosti 4. listopada).
Oktobar/Listopad
uredi- 1. 10. - PDV u Srbiji povećan sa 18 na 20%.
- 1. 10. - Izbori u Gruziji: pobeda "Gruzijskog sna" tajkuna Bidzine Ivanišvilija nad Ujedinjenim nacionalnim pokretom predsednika Mihaila Saakašvilija.
- 3. 10. - I ove godine iz bezbednosnih razloga zabranjena Parada ponosa u Beogradu.
- 3. 10. - U granatiranju turskog grada Akčakale na sirijskoj granici poginulo pet osoba, turski parlament sutradan odobrava eventualne vojne operacije.
- 4. 10. - Iz finansijskih razloga zatvoren Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine.
- 5. 10. - Srpskohrvatska Wikipedija ima 70.000 članaka.
- 6. 10. - Na Oplenac preneti knez Pavle Karađorđević, kneginja Olga i knežević Nikola.
- 7. 10. - Lokalni izbori u BiH, osvojena načelnička mjesta (nezvanično): SDA 34 (-2), SDS 27 (+11), SNSD 15 (-26), HDZ BiH 14 (-2), SDP BiH 11 (+3), DNS 4, SBB BiH 2
- 7. 10. - Predsednički izbori u Venecueli: Hugo Chavez osvojio još jedan šestogodišnji mandat.
- 8. 10. - Ukinut imunitet bivšem srpskom ministru Oliveru Duliću (oslobođen optužbi u junu '13).
- 9. 10. - Pakistan: talibani teško povredili 14-godišnju Malalu Yousafzai, aktivistkinju za školovanje devojčica.
- 10. 10. - Sirijski putnički avion na liniji Moskva-Damask prinuđen da sleti u Ankari pod sumnjom da prevozi oružje.
- 14. 10. - Felix Baumgartner skočio iz balona sa visine od 39.045 m, u slobodnom padu dostigao brzinu od 1.342 km/h, brže od zvuka (oboreni rekordi njegovog mentora Josepha Kittingera iz 1960).
- 14. 10. - Parlamentarni izbori u Crnoj Gori 2012, relativna većina za koaliciju "Evropska Crna Gora" Mila Đukanovića.
- 15. 10. - Okvirni mirovni sporazum između filipinske vlade i Moro islamskog oslobodilačkog fronta, predviđeno osnivanje autonomnog Bangsamora.
- 16. 10. - Rasistički incidenti i tuča na utakmici U-21 Srbija-Engleska u Kruševcu.
- 19. 10. - Eksplozija u Bejrutu, poginuo Wissam al-Hassan, šef libanske obaveštajne službe, i još sedmoro - sledećih dana protesti i obračuni.
- 19. 10. - U Briselu prvi susret premijerâ Dačića i Thaçija.
19.10. Presuda Paravinji za tesko ubojstvo A.B. 40 god zatvora
- 21. 10. - Medijski napisi u Hrvatskoj da su osim izlistavanja telefonskih poziva i poruka članova obitelji Todorić dodati i telefoni bivšeg šefa tajne službe i njegovog zamjenika.
- ca. 21. 10. - Budističko-muslimanski sukobi u burmanskoj Državi Rakhine.
- 26. 10. - Windows 8 ušao u prodaju.
- 26. 10. - Bivši italijanski premijer Silvio Berlusconi nepravomoćno osuđen na četiri godine zatvora zbog utaje poreza, na šta on odgovara da se vraća u politiku.
- 29/30. 10. - Tropska oluja Sandy pustoši istočnu obalu SAD (kao uragan je prešla preko Jamajke, Kube i Bahama).
Novembar/Studeni
uredi- 1. 11. - Tomislav Nikolić i Aleksandar Vučić saopštili da su bili prisluškivani po nalogu MUP-a; sutradan i "incident na auto-putu" sa kolonom predsednika Nikolića (objavljeno 5. 11.).
- 4. 11. - Srbijanska TV Avala prekinula s emitovanjem jer joj oduzeta frekvencija - zamenjuje je Pink 2.
- 6. 11. - Izbori i referendumi u SAD:
- Barack Obama ostaje predsednik pobedivši izazivača Mitta Romneya sa 332 prema 206 elektora (50,6 prema 47,8% glasova).
- Kongres SAD: ostaje republikanska većina u Domu i demokratska u Senatu.
- Konsultativni referendum o statusu Puerto Rico-a: 54% za promenu sadašnjeg statusa, 61% za državu u SAD.
- U Marylandu i Maine-u podržani istospolni brakovi, u Koloradu legalizovan rekreativni kanabis, u Washingtonu i jedno i drugo.
- 8 - 14. 11. - Osamnaesti nacionalni kongres Komunističke partije Kine, izabrano novo rukovodstvo: nakon Hu Jintao-a, novi generalni sekretar i predsednik centralne vojne komisije je Xi Jinping.
- 9. 11. - Direktor CIA gen. David Petraeus podnio ostavku zbog vanbračne veze, a što je FBI otkrio istragom e-mailova.
- 10. 11. - Generalni direktor BBC-ja podneo ostavku nakon što je jedan konzervativni političar u TV emisiji lažno optužen za pedofiliju, a u kontekstu skandala sa pokojnim TV voditeljem Jimmy Savile-om.
- 10. 11. - Ruski "zviždač" Aleksandar Perepilični (44), koji je otišao živjeti u Britaniju nakon što je iznio optužbe da su ruski dužnosnici pokrali 230 milijuna $ iz ruske riznice, pronađen mrtav pod nepoznatim okolnostima.[1][2]
- ca. 11. 11. - Nuriji i Devleti Pozderac dodeljene medalje "Pravednik među narodima" za spasavanje Jevreja u II svetskom ratu.
- 12. 11. - Akcija "Hipokrat" u Hrvatskoj, uhićena uprava tvrtke Farmal iz Ludbrega zbog davanja mita liječnicima.
- 13. 11. - Danas i sutra zemljotres kod Danilovgrada.
- 13. 11. - Sudar voza i građevinske mašine u tunelu kod Mojkovca - dvojica poginula, 46 povređenih.
- 14. 11. - Potpredsjednik vlade Radimir Čačić podnio ostavku nakon što je u Mađarskoj osuđen na zatvorsku kaznu zbog prometne nesreće.
- 14. 11. - Izraelska Operacija Stup od oblaka - ubijen Ahmed Jabari, lider vojnog krila Hamasa u Pojasu Gaze - sledi raketiranje Izraela i bombardovanje Gaze.
- 14. 11. - Protesti protiv ekonomske politike u 23 zemlje Evrope.
- 16. 11. - Drugostupanjskom presudom pred ICTY oslobođeni generali Gotovina i Markač.
- 20. 11. - Bivši premijer Ivo Sanader osuđen prvostupanjski na 10 godina zatvora zbog ratnog profiterstva i korupcije (presuda ukinuta srpnja 2015).
- 20. 11. - Pobunjenici zauzeli provincijski glavni grad Goma na istoku DR Kongo (povukli se 1. 12. prema sporazumu).
- 22. 11. - Egipatski predsednik Mohamed Morsi dao sebi proširena ovlašćenja što izaziva ulične proteste.
- 25. 11. - Prevremeni izbori za katalonski parlament, većinu imaju independističke stranke.
- 25. 11. - Novi lider Demokratske stranke je Dragan Đilas, gradonačelnik Beograda.
- 25. 11. - Gangnam Style najgledaniji video na YouTube-u, preko 816 miliona viđenja.
- 29. 11. - Ramuš Haradinaj ponovo oslobođen pred ICTY, kao i Brahimi i Baljaj.
- 29. 11. - Generalna skupština izglasala Palestini status posmatrača pri UN.
- 30. 11. - Protesti u Ljubljani i sukob sa policijom (u Mariboru nekoliko dana traju protesti protiv tamošnjeg gradonačelnika).
Decembar/Prosinac
uredi- 2. 12. - Borut Pahor je novi predsjednik Slovenije (drugi krug sa preds. Türkom, 67,4 prema 32,6%).
- 3. 12. - Tajfun Bopha odnosi preko 1000 života na Filipinima.
- 3. 12. - Objavljeno da je Catherine, Duchess of Cambridge u drugom stanju; priča će biti zasenjena samoubistvom bolničke sestre (7. 12.) koja je primila fingirani poziv jedne australijske radio stanice.
- 4. 12. - Milo Đukanović ponovo premijer Crne Gore.
- 4. 12. - Miting studenata protiv Haškog suda u Beogradu.
- 5. 12. - Pogreb Antonie Bilić u Drnišu
- 7. 12. - U ruskom gradu Anapa započela gradnja gasovoda Južni tok.
- 4 - 16. 12. - Europsko prvenstvo u rukometu za žene - Srbija 2012.: Crna Gora 1, Srbija 4, Hrvatska 13.
- 8. 12. - U Zagrebu palo oko 40 cm snijega, najveća dnevna količina od 1955.
- 8. 12. - Konferencija UN o promeni klime u Kataru produžava Protokol iz Kjota do 2020.
- 9. 12. - Lionel Messi oborio rekord Gerda Müllera sa 86 golova u kalendarskoj godini.
- 9. 12. - Parlamentarni izbori u Rumuniji, ubedljiva pobeda vladajuće leve koalicije Victora Ponte.
- 10. 12. - Srbija: startovali integrisani prelazi kod Jarinja i na Merdaru.
- 12. 12. - Priveden srpski biznismen Miroslav Mišković i još devetorica u vezi malverzacija pri privatizaciji putarskih preduzeća.
- 12. 12. - Gen. Zdravko Tolimir prvostepeno osuđen na doživotni zatvor zbog genocida u Srebrenici.
- 14. 12. - U osnovnoj školi Sandy Hook u Connecticutu ubijeno 20 dece i šest odraslih.
- 14. 12. - Standard & Poor's snizio kreditni rejting Hrvatske na BB+ (junk).
- 16. 12. - Parlamentarni izbori u Japanu: ubedljiva pobeda opozicione LDP.
- 16. 12. - Grupno silovanje mlade žene u delhijskom autobusu izaziva talas demonstracija u Indiji.
- 21. 12. - Demonstracije u Sloveniji pod nazivom "sveopšti narodni ustanak".
- 21. 12. - Početak novog ciklusa majanskog kalendara.
- 22. 12. - Referendumom u Egiptu podržan novi ustav predložen od skupštine pod dominacijom Muslimanskog bratstva.
- 24. 12. - Neredi u i oko Sobranja u Skoplju u vreme donošenja budžeta.
- 26. 12. - Shinzō Abe je ponovo japanski premijer (2006-07. i 2012-..., s najdužim stažom).
Nepoznati datumi
uredi- 2012-13 - Maksimum solarnog ciklusa.
Rođenja
uredi- 7. 1. - Blue Ivy Carter, kćerka Beyoncé i Jay-Z-ija
- 20. 2. - Aleksandar Popović, sin Severine Vučković
- 21. 2. - Javuz Sandal, sin Emine Jahović
- 23. 2. - Princeza Estelle, vojvotkinja od Östergötlanda, kćerka švedske prestolonaslednice Victorie
Smrti
urediJanuar/Siječanj
uredi- 2. 1. - Kiro Gligorov, jugoslovenski i makedonski političar (* 1917)
- 3. 1. - Josef Škvorecký, češki književnik, (* 1924)
- 12. 1. - Rauf Denktaş, kiparsko-turski političar (* 1924)
- 13. 1. - Miljan Miljanić, fudbaler, trener, funkcioner (* 1930)
- 24. 1. - Theo Angelopoulos, grčki režiser (* 1935)
- 29. 1. - Nijaz Duraković, bosanskohercegovački i jugoslavenski političar (* 1949)
- 29. 1. - Živan Saramandić, srpski operski pevač (* 1939)
- 29. 1. - Oscar Luigi Scalfaro, bivši italijanski predsednik (* 1918)
- 29. 1. - Predrag Dragić Kijuk, srpski književnik (* 1945)
- 31. 1. - Veljo Samolov, srpski novinar (* )
Februar/Veljača
uredi- 1. 2. - Wisława Szymborska, poljska pesnikinja (* 1923)
- 3. 2. - Ben Gazzara, američki glumac (* 1930)
- 5. 2. - Ante Vulin, hrvatski akademik i arhitekt (* 1932)
- 9. 2. - Milan Zinaić, hrvatski povjesničar umjetnosti i likovni kritičar (* 1947)
- 11. 2. - Whitney Houston, američka pjevačica (* 1963)
- 14. 2. - Zlatko Crnković, hrvatski glumac (* 1936)
- 15. 2. - Marko Ercegovac, srpski paleontolog (* 1937)
- 16. 2. - Duško Antunović, hrvatski vaterpolist, trener i izbornik (* 1947)
- 17. 2. - Milorad Bibić Mosor, hrvatski novinar i TV-voditelj (* 1952)
- 23. 2. - Marko Ruždjak, hrvatski akademik i skladatelj (* 1946)
- 27. 2. - Helga Vlahović, hrvatska novinarka, televizijska producentica i voditeljica (* 1945)
Mart/Ožujak
uredi- 1. 3.. - Andrew Breitbart, američki bloger i aktivist (* 1969.)
- 1. 3. - Blagoje Adžić, general JNA (* 1932)
- 4. 3. - Šime Spaventi, hrvatski akademik (* 1925)
- 6. 3. - Bartol Kaleb, hrvatski direktor RK Croatia Osiguranje Zagreb (* 1945.)
- 6. 3. - Dalibor Paulik, hrvatski teatrolog i skladatelj (* 1953)
- 6. 3. - Dragoslav Jakovljević Babea, srpski bokser (* 1932)
- 7. 3. - Miodrag Mile Bogdanović, srpski pevač (* 1923)
- 7. 3. - Tonka Štetić, hrvatska sopranistica i mezospranistica (* 1923)
- 10. 3. - Jean Giraud (Mœbius), francuski strip umetnik (* 1938)
- 10. 3. - Nik Zoričić, kanadski skijač (* 1983)
- 11. 3. - Miomir Vukobratović, srpski inženjer i pionir ljudske robotike (* 1931)
- 11. 3. - Vera Dedić, srpska glumica (* 1931)
- 17. 3. - Šenuda III, koptski papa (* 1923)
- 17. 3. - Jaye Radisich, australska političarka hrvatskog porijekla (* 1976)
- 18. 3. - Ranko Mascarelli, hrvatski scenograf i kostimograf (* 1945)
- 18. 3. - George Tupou V, kralj Tonge (* 1948)
- 18. 3. - Imra Agotić, prvi zapovjednik Hrvatskog ratnog zrakoplovstva (* 1943)
- 19. 3. - Verica Barać, predsednica Saveta za borbu protiv korupcije (* 1955)
- 19. 3. - Đoko Grgac - Anarhist, inspiracija za Štulićevog "Jablana" (* 1959)
- 20. 3. - Ante Jurić, hrvatski biskup, dugogodišnji nadbiskup Splitsko-makarski (* 1922)
- 22. 3. - Vjekoslav Brešić, hrvatski slikar (* 1926)
- 24. 3. - Dragutin Dimitrović, hrvatski političar (* 1949)
- 27. 3. - Nebojša Dančević, jedan od Sedmorice mladih (* 1941)
April/Travanj
uredi- 4. 4. - Dubravko Pavličić, hrvatski nogometaš (* 1967)
- 9. 4. - Simo Nikolić, hrvatski jedriličar (* 1941)
- 9. 4. - Neven Valent, hrvatski pjevač, osnivač i dugogodišnji ravnatelj festivala sv. Marka (* )
- 11. 4. - Branka Mitić, srpska glumica (* 1926)
- 11. 4. - Antun Crnić, hrvatski nogometaš (* 1942)
- 16. 4. - Mærsk Mc-Kinney Møller, danski brodarski magnat (* 1913)
- 20. 4. - Peter Carsten, nemačko-jugoslovenski glumac (* 1928)
- 28. 4. - Milan N. Popović, srpski psihijatar i psihoanalitičar (* 1924)
- 29. 4. - Žarko Beker, hrvatski crtač stripa, ilustrator i grafički dizajner (* 1936)
Maj/Svibanj
uredi- 3. 5. - Nenad Šarić, hrvatski glazbenik (* 1947)
- 5. 5. - Slobodan Budak, hrvatski pravnik i aktivist za ljudska prava (* 1930)
- 5. 5. - Živan Cvitković, hrvatski pjevač i filmski i TV skladatelj (* 1925)
- 9. 5. - Vera Babić, hrvatska političarka i zastupnica (* 1948)
- 12. 5. - Martin Stanković, hrvatski znanstvenik, izumitelj 'Cedevite' (* 1931)
- 15. 5. - Carlos Fuentes, meksički spisatelj i esejist (* 1928)
- 17. 5. - Donna Summer, američka pjevačica (* 1948)
- 20. 5. - Abdelbaset al-Megrahi, libijski obaveštajac, osuđen za Lockerbie (* 1952)
- svibanj - Vladimir Pfeifer, pionir hrvatske prirodoslovne fotografije (* 1937)
- 30. 5. - Stjepan Gredelj, srpski sociolog (* 1953)
- 31. 5. - Radovan Bigović, srpski teolog (* 1956)
Jun/Juni/Lipanj
uredi- 4. 6. - Ljubiša Rajić, srpski skandinavista (* 1947)
- 5. 6. - Ray Bradbury, američki SF pisac (* 1920
- 6. 6. - Nemanja Nešić, reprezentativac Srbije u veslanju (* 1988)
- 7. 6. - Slavica Radović Nadarević, scenografkinja i kostimografkinja (* 1965)
- 7. 6. - Josip Klima, hrvatski violinist i glazbeni pedagog (* 1927)
- 8. 6. - Čedomir Popov, srpski istoričar (* 1936)
- 9. 6. - Toma Jovanović, srpski glumac (* 1929)
- lipanj - Anja Neidhardt, hrvatsko-njemačka bivša plivačica (* 1936)
- 21. 6. - Bogumil Kleva, hrvatski glumac (* 1937)
- 23. 6. - Neda Bajsić, hrvatska glumica (* 1942)
- 29. 6. ? - Šukrija Omeragić, bosanski novinar (* 1948)
- 30. 6. - Jicak Šamir, izraelski političar (* 1915)
Jul/Juli/Srpanj
uredi- 3. 7. - Sergio Pininfarina, dizajner automobila (* 1926)
- 4. 7. - Hrvoje Šošić, hrvatski profesor, pisac i političar (* 1928)
- 8. 7. - Ernest Borgnine, američki glumac (* 1917)
- 11. 7. - Dragovan Jovanović, srpski reditelj (* 1937)
- 12. 7. - Boris Kamenar, hrvatski kemičar i akademik (* 1929)
- 14. 7. - Ivo Vrtarić, hrvatski grafičar i multimedijalni umjetnik (* 1949)
- 23. 7. - Mirjana Gross, hrvatska povjesničarka (* 1922)
- 23. 7. - Sally Ride, američka astronautkinja (* 1951)
- 24. 7. - John Atta Mills, predsednik Gane (* 1944)
- 28. 7. - Slavko Komar, borac i društveno-politički radnik (* 1918)
- 31. 7. - Gore Vidal, američki pisac i politički aktivista (* 1925)
Avgust/August/Kolovoz
uredi- 1. 8. - Viktor Jakovčić, hrvatski violončelist (* 1931)
- 5. 8. - Chavela Vargas, kostarikanska pjevačica (* 1919)
- 7. 8. - Veljko Rogošić, hrvatski plivač (* 1941)
- 14. 8. - Svetozar Gligorić, srpski šahista (* 1923)
- 14. 8. - Maja Bošković-Stulli, hrvatska akademkinja (* 1922)
- kolovoz - Vladimir Margitić, hrvatski arhitekt (* 1939)
- 16. 8. - Ante Laušić, hrvatski povjesničar (* 1940)
- 19. 8. - Tony Scott, engleski filmski redatelj (* 1944)
- 20. 8. - Meles Zenawi, premijer Etiopije (* 1955)
- 22. 8. - Milica Kljaić-Radaković, srpska glumica (* 1928)
- 25. 8. - Neil Armstrong, prvi čovek na Mesecu (* 1930)
- 25. 8. - Vesna Girardi-Jurkić, hrvatska arheologinja (* 1944)
- 27. 8. - Ivica Horvat, hrvatski nogometaš (* 1926)
Septembar/Rujan
uredi- 3. 9. - Griselda Blanco, kolumbijska mafijašica (* 1943)
- 3. 9. - Sun Myung Moon, osnivač "Crkve ujedinjenja" (* 1920)
- 5. 9. - Edis Bahtijarević, bosanski nogometaš (* 1986)
- 11. 9. - Jadranka Fischer, hrvatska humanitarka (* 1947)
- 11. 9. - Magomed Labazanov najstariji rus na svetu (* 1890.)
- 15. 9. - Predrag Brzaković, srpski nogometaš (* 1964)
- 18. 9. - Santiago Carrillo, španski političar (* 1915)
- 25. 9. - Andy Williams, američki pjevač (* 1927)
- 26. 9. - Vlado Vukmirović, hrvatski kazališni redatelj (* 1928)
- 29. 9. - Srđan Radulović, srpski novinar (* 1957)
- 30. 9. - Boris Šprem, hrvatski političar, predsjednik Sabora (* 1956.)
Oktobar/Listopad
uredi- 1. 10. - Eric Hobsbawm, britanski istoričar (* 1917)
- 1. 10. - Josip Cmrok, hrvatski akademski kipar i keramičar (* 1932)
- 4. 10. - Božena Žumbor, poslovna žena i humanista (* 1956)
- 5. 10. - Vojin Dimitrijević, srpski pravnik (* 1932)
- 5. 10. - Zvonimir Husić, hrvatski književnik i pjesnik (* 1934)
- 6. 10. - Ante Dželalija, gradonačelnik Drniša (* 1944)
- 6. 10. - Chadli Bendjedid, bivši predsednik Alžira (* 1929)
- 8. 10. - Mersad Berber, bosanski slikar (* 1940)
- 14. 10. - Branko Črnac Tusta, frontmen KUD Idijota (* 1955)
- 15. 10. - Norodom Sihanouk, bivši kralj Kambodže i političar (* 1922)
- 17. 10. - Sylvia Kristel, holandska glumica (* 1952)
- 21. 10. - Darko Komlinović, hrvatski novinar i glazbenik (* 1965)
- 26. 10. - Joža Horvat, hrvatski književnik, moreplovac i putopisac (* 1915)
- 27. 10. - Nada Ruždjak, hrvatska operna pjevačica (* 1934)
Novembar/Studeni
uredi- 4. 11. - Blanka Zec, hrvatska operna umjetnica (* 1924)
- 6. 11. - Milivoj Slaviček, hrvatski pisac (* 1929)
- 6. 11. - Patrijarh bugarski Maksim (* 1914)
- 8. 11. - Nikola Ivanda, hrvatski redatelj (* 1975)
- 10. 11. - Jasenka Pavliša, hrvatska likovna umjetnica (* 1945)
- 13. 11. - Branko Marušić, hrvatski pjevač (* 1937)
- 16. 11. - Zdenka Anušić, hrvatska glumica (* 1936)
- 20. 11. - Ivan Kušan, hrvatski književnik (* 1933)
- 21. 11. - Mladen Bašić, hrvatski pijanist i dirigent (* 1917)
- 23. 11. - Larry Hagman, američki glumac (* 1931)
- 28. 11. - Dragutin Haramija, hrvatski političar i ekonomist (* 1923)
Decembar/Prosinac
uredi- 1. 12. - Ksenija Jovanović, srpska glumica (* 1928)
- 3. 12. - Zlata Petković, srpska glumica (* 1954)
- 4. 12. - Branislav Milinković, srpski ambasador pri NATO-u (* 1960)
- 4. 12. - Besse Cooper najstarija žena (*1896)
- 5. 12. - Oscar Niemeyer, brazilski arhitekta (* 1907)
- 9. 12. - Sir Patrick Moore, astronom i voditelj na BBC (* 1923)
- 11. 12. - Ravi Shankar, indijski sitarista (* 1920)
- 12. 12. - Slobodan Dušanić, srpski istoričar i akademik (* 1939)
- 16. 12. - Gordana Lukač-Koritnik, prva hrvatska pravobraniteljica za ravnopravnost spolova i dugogodišnja aktivistica u različitim ženskim grupama (* 1948)
- 16. 12. - Branko Matić, hrvatski glumac (* 1919)
- 18. 12. - Hrizostom, episkop žički (* 1939)
- 24. 12. - Ana Bešenić, hrvatska književnica (* ?)
- 27. 12. - Mlađa Veselinović, srpski glumac (* 1915)
Nobelove nagrade
uredi- Fizika: Serge Haroche i David J. Wineland (omogućavanje meranja i manipulacije pojedinačnih kvantnih sistema)
- Kemija: Robert Lefkowitz i Brian Kobilka (studija G protein spregnutih receptora)
- Fiziologija ili medicina: John B. Gurdon i Shinya Yamanaka (otkriće da zrele ćelije mogu biti pluripotentne)
- Književnost: Mo Yan (s halucinantnim realizmom spaja narodne priče, istoriju i savremeno)
- Mir: Evropska unija (preko šest decenija doprinosa napretku mira i pomirenja, demokratije i ljudskih prava u Evropi)
- Ekonomija: Alvin E. Roth i Lloyd Shapley (teorija stabilnih alokacija i praksa dizajna tržišta)
Važniji pokretni dani
urediU judaizmu i islamu dan se računa od zalaska Sunca, tako da i navedeni važni dani počinju od sumraka prethodnog dana.
Datum | Praznik/Blagdan | Religija/kultura |
---|---|---|
23. 1. | Kineska nova godina | Kina i dr. |
6. 2. | Festival lampiona | Kina i dr. |
8. 3. | Purim („kocke“) | judaizam |
8. 3. | Holi („festival boja“) | hinduizam |
20. 3. | Novruz | Iran i dr. |
1. 4. | Rama Navami (Ramin rođendan) | hinduizam |
6. 4. | Hanuman Jayanti (Hanumanov rođendan) | hinduizam |
7. 4. | Pasha | judaizam |
8. 4. | Uskrs | katolici, protestanti finski pravoslavci |
15. 4. | Uskrs | istočno hrišćanstvo |
27. 5. | Šavuot („bladgan sedmica“) | judaizam |
20. 7. | Ramazan, prvi dan | islam |
2. 8. | Raksha Bandan (ljubav braće i sestara) | hinduizam |
10. 8. | Krishna Janmashtami (Krišnin rođendan) | hinduizam |
19. 8. | Ramazanski bajram | islam |
17. 9. | Roš Hašana ("glava godine") | judaizam |
26. 9. | Jom Kipur (Dan pokajanja) | judaizam |
1. 10. | Sukot ("blagdan sjenica") | judaizam |
24. 10. | Vijayadashami/Dusera (pobeda dobra nad zlom / proslava žetve) |
hinduizam |
25. 10. | Kurban bajram | islam |
13. 11. | Diwali (festival svetiljki) | hinduizam |
15. 11. | Islamska nova godina | islam |
9. 12. | Hanuka (festival svetlosti), prvi dan | judaizam |
Vidi takođe:
uredi- ↑ Galpin, Richard (16 March 2013). „What killed Alexander Perepilichny?”. BBC News.
- ↑ Townsend, Mark (17 March 2013). „Are Russian killers on the streets of Britain?”. The Guardian (London). Pristupljeno 11 May 2013.