Aktions-Potentioal
Een Aktions-Potentioal, uk: elektriske Ärröögenge is een charakteristiske Ouwiekenge fon't Membran-Potential fon een biologiske Sälle fon dät Raue-Potentioal. Wichtich is dät in Näärwen-Sällen, wier een Aktions-Potentioal een Signoal fäärerakt.
Ouloop fon n Aktions-Potentioal
[Beoarbaidje | beoarbaidje Wältext]
Me unnerskat fjauer Phasen fon een Aktions-Potentioal:
1. In ju Initiationsphase lööst aan Raits ju Positivierenge fon ju Sponnenge bit toun Dräppel-Potentioal uut, dät foar ju Uutlöösenge fon een Aktions-Potentioal uurwuunen wäide mout. Die positivierjende Raits kon ju sik uutspreedende Potentioal-Annerenge truch een Aktions-Potentioal oun n Noaber-Membran-Ousnied weese, af aan Ionenstroom truch Kanoale, t.B. oun een chemiske Synapse.
2. Ju Depolarisation is die fälle Ounstich fon ju Sponnenge bit in dän positiven Beriek. Dän fäärme gjucht fälle Ousnied beteekend me as "Apstriek", ju Potentioal-Uumekierenge bit tou aan Beriek twiske +20 un +30 mV in't Positive as "Overshoot". Wilst ju Depolarisation annert sik dät Membranpotentioal fon negative bit tou positive Wäide.
3. Die ounsluutende Oufaal in Gjuchte fon dät Raue-Potentioal is ju Repolarisation.
4. Die lääste Ousnied wäd as Hyperpolarisation af as hyperpolarisierjend Ätter-Potentioal beteekend. Junner faalt ju Sponnenge ap aan Wäid fon -90 mV, eer ju sik truch noch een Repolarisation wier ap dät Niveau fon dät Raue-Potentioal ienstaalt. Wilst ju Hyperpolaristion kon de facto neen Aktionspotentioal uutlöösd wäide, wieruut sik uk ju Maximoalfrequenz fon Aktions-Potentioal-Fjuure ärsluute lät. (Een Aktions-Potentioal-Fjuur is ju Foulge fon moorere Aktionspotentioale bääte eenuur.) Deeruum kon sun Aktionspotentioal uk nit räägels loope, sunnern bloot in een Gjuchte: Wan in een Axon een Aktionspotentioal lapt, gungt dät bloot ätter foare, uumdät in dän Ousnied bääte dät momentane Aktions-Potentioal ju Hyperpolarisation is un neen Aktionspotentioal uutlöösd wäide kon. Wan me sik also mäd n Hoomer ap n Finger haut, gungt ju Piene liekuut ätter ju Brainge wai un nit räägels ätter n Finger tourääch, dät waas je uk uunsinnich.