Naar inhoud springen

National Basketball Association

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
National Basketball Association
National Basketball Association
NBA
Sport Basketbal
Algemene gegevens
Voorzitter Adam Silver
Regio Noord-Amerika
Land Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Canada Canada
Geschiedenis
Oprichtings­datum 1946 of 1949
Structuur
Wereldbond FIBA
National Basketball Association
Officiële website
Portaal  Portaalicoon   Sport

De in 1946 in de Verenigde Staten opgerichte National Basketball Association of kortweg NBA is de organisator van de meest prestigieuze basketbalcompetitie ter wereld en een van de vier grote sportliga's in Noord-Amerika. In de NBA speelt ook één team uit Canada, de Toronto Raptors.

  • In 1946 bestond Basketball Assocation of America (BAA) uit 11 teams in twee divisies: Boston Celtics, Chicago Stags, Cleveland Cavs, Detroit Falcons, New York Knickerbockers, Philadelphia Warriors, Pittsburgh Ironmen, Providence Steamrollers, St Louis Bombers, Toronto Huskies en Washington Capitols. De regels waren eenvoudig maar er was 1 regel die alles veranderde, dat was dat ze 2 passen mochten zetten bij de lay-up, bij de lay-back, of bij het dunken.
  • In 1947 sloten de Baltimore Bullets zich aan bij de BAA. Vier teams verlieten de BAA: Cleveland Rebels, Detroit Falcons, Pittsburgh Ironmen en Toronto Huskies (8 teams, 2 divisies).
  • In 1948 werden vier teams van de National Basketball League (NBL) toegevoegd aan de BAA: Ft Wayne Pistons, Indianapolis Jets, Minneapolis Lakers en Rochester Royals (12 teams, 2 divisies).
  • 1949 is het jaar waarin de BAA werd omgedoopt tot de National Basketball Association (NBA). De zes overblijvende NBL-teams - Anderson (IN) Packers, Denver Nuggets, Indianapolis Olympians, Sheboygan (WI) Redskins, Syracuse Nationals, Tri-Cities Blackhawks en Waterloo (IA) Hawks - sloten zich aan bij de NBA, samen met de Indianapolis Olympians. De Providence Steamrollers en Indianapolis Jets verlieten de NBA (17 teams, 3 divisies).
  • In 1950 verlieten zes teams de NBA: Anderson Packers, Chicago Stags, Denver Nuggets, Sheboygan Redskins, St Louis Bombers en Waterloo Hawks (11 teams, 2 divisies).
  • In 1951 verhuisden de Tri-Cities Blackhawks (die hun thuiswedstrijden afwisselend in Moline en Rock Island (IL) speelden) en Davenport (IA) naar Milwaukee en veranderen hun naam in Hawks. De Washington Capitols hielden op te bestaan voor het einde van het seizoen 1950-51 (10 teams, 2 divisies).
  • In 1953 verlieten de Indianapolis Olympians de NBA en in 1954 ook de Baltimore Bullets (8 teams, 2 divisies).
  • De Milwaukee Hawks verhuisden in 1955 naar St Louis. In 1957 verhuisden de Ft Wayne Pistons naar Detroit en de Rochester Royals verhuisden naar Cincinnati. De Minneapolis Lakers verhuisden in 1960 naar Los Angeles.
  • In 1961 vervoegden de Chicago Packers zich bij de NBA (9 teams, 2 divisies) en het jaar daarna werden ze omgedoopt tot Zephyrs. De Philadelphia Warriors verhuisden naar San Francisco.
  • In 1963 verhuisden de Chicago Zephyrs naar Baltimore en werden omgedoopt tot Bullets; de Syracuse Nationals verhuisden naar Philadelphia en werden omgedoopt tot 76ers.
  • De Chicago Bulls vervoegden in 1966 de NBA, een jaar later kwamen ook de San Diego Rockets en de Seattle SuperSonics erbij, en in 1968 werden de Milwaukee Bucks en de Phoenix Suns toegevoegd (14 teams, 2 divisies). De St Louis Hawks verhuisden naar Atlanta. In 1970 kwamen ook de Buffalo Braves, Cleveland Cavaliers en Portland Trail Blazers bij de NBA (17 teams, 4 divisies).
  • In 1971 verhuisden de San Diego Rockets naar Houston; San Francisco Warriors verhuisden naar Oakland en werden de Golden State Warriors. De Cincinnati Royals verhuisden in 1972 naar het midwesten, speelden afwisselend hun thuiswedstrijden in Kansas City (MO) en in Omaha (NE) en werden de Kings. In 1973 verhuisden de Baltimore Bullets naar Landover (MD) en werden omgedoopt tot Capital Bullets.
  • De New Orleans Jazz sloten zich in 1974 aan bij de NBA (18 teams, 4 divisies). De Capital Bullets werden omgedoopt tot Washington Bullets. In 1975 vestigden de KC-Omaha Kings zich in Kansas City.
  • In 1976 werd de ABA ontbonden, en vier overblijvende teams ervan sloten zich aan bij de NBA: Denver Nuggets, Indiana Pacers, New York Nets en San Antonio Spurs (22 teams, 4 divisies).
  • 1977: De New York Nets verhuisden van Uniondale (NY) naar Piscataway (NJ) (later East Rutherford) en werden omgedoopt tot New Jersey Nets. De Buffalo Braves verhuisden in 1978 naar San Diego en werden Clippers, en in 1979 verhuisden de New Orleans Jazz naar Salt Lake City en werden Utah Jazz.
  • 1980: De Dallas Mavericks kwamen zich bij de NBA vervoegen (23 teams, 4 divisies).
  • De San Diego Clippers verhuisden in 1984 naar Los Angeles, de Kansas City Kings in 1985 naar Sacramento.
  • In 1988 kwamen de Charlotte Hornets en Miami Heat bij de NBA en in 1989 ook de Minnesota Timberwolves en Orlando Magic. Met de Toronto Raptors en de Vancouver Grizzlies kwamen er in 1995 nog twee Canadese teams bij (29 teams, 4 divisies). De Vancouver Grizzlies verhuisden ondertussen naar Memphis en werden zo de Memphis Grizzlies.
  • In 1996 bestond de NBA 50 jaar, ter ere hiervan koos een panel de 50 grootste spelers uit de NBA-historie: The 50 Greatest Players in NBA History.
  • In 1997 werden de Washington Bullets omgedoopt tot Washington Wizards.
  • 2002: De Charlotte Hornets verhuisden naar New Orleans en werden de New Orleans Hornets.
  • 2004: De NBA werd uitgebreid tot 30 ploegen met de oprichting van de Charlotte Bobcats. Vanaf nu werd de NBA verdeeld in 6 divisies van 5 ploegen.
  • 2006: Aan het begin van het seizoen 2006-2007 werd een nieuwe bal ingevoerd, maar door slechte kritieken van de spelers werd er uiteindelijk teruggegrepen naar de oude bal op 1 januari 2007.
  • 2008: De Seattle Supersonics verhuisden naar Oklahoma City en werden de Oklahoma City Thunder.
  • 2012: De New Jersey Nets verhuisden naar Brooklyn en werden de Brooklyn Nets.
  • 2013: De New Orleans Hornets worden omgedoopt tot de New Orleans Pelicans
  • 2014: De Charlotte Bobcats worden omgedoopt tot de Charlotte Hornets
  • 2019: De Toronto Raptors worden als eerste niet-Amerikaans team kampioen.

Competitieopzet

[bewerken | brontekst bewerken]

Reguliere seizoen

[bewerken | brontekst bewerken]

De NBA is een gesloten competitie die momenteel bestaat uit 30 teams die zijn verdeeld in een "Western Conference" en "Eastern Conference". Elke Conference is op zijn beurt onderverdeeld in drie Divisions van elk vijf teams: de Atlantic, Central en Southeast Division in de Eastern Conference en de Northwest, Pacific en Southwest Division in de Western Conference. In de reguliere competitie, die start in de eerste week van november, speelt elk team 82 wedstrijden. Ieder team speelt minstens tweemaal tegen elk ander team (eenmaal thuis en eenmaal uit); tegen teams uit de eigen division wordt vier keer gespeeld en tegen de teams in de andere twee divisies in dezelfde Conference drie of vier keer, zodanig dat het totaal aantal wedstrijden 82 is.

Na de reguliere competitie strijden de acht beste teams van elke Conference (de drie divisiewinnaars en de vijf beste andere teams) in de play-offs om de eindoverwinning. Elk team strijdt tijdens deze reguliere competitie om het beste resultaat (ook wel 'record'). Het team met het beste record heeft tijdens de gehele play-offs (zie onder) het zogenaamde thuisvoordeel. Dit wil zeggen dat, wanneer er een zevende en beslissende wedstrijd moet worden gespeeld, dit in de stad/het stadion zal zijn van het team met het thuisvoordeel. De eerste vier teams per conference hebben thuisvoordeel. De eerste twee wedstrijden worden dan altijd thuis afgewerkt, daarna wisselt het (zie hieronder voor uitleg over het speelschema).

New York tegen Washington in 2013

Verder is er ook een teamschema. Het eerstgeplaatste team speelt tegen het achtste (en laagstgeplaatste) team, de nr. 2 speelt tegen nr. 7, nr. 3 tegen nr. 6 en de nr. 4 tegen de nr. 5. Het gebeurt zeer zelden dat een laagstgeplaatst team van het eerstgeplaatste team wint. In de geschiedenis is dit slechts vijf keer gebeurd, voor het laatst in 2012. De Chicago Bulls, het beste team tijdens het reguliere seizoen in de eastern conference, verloren toen in de eerste ronde van de play-offs van de Philadelphia 76’ers. In een eerste ronde is het belangrijk om thuiswedstrijden te winnen. Zodra één thuiswedstrijd verloren gaat, verliest een team ook direct zijn thuisvoordeel. Dit was bij de Bulls niet zo: ze wonnen hun eerste van twee thuiswedstrijden met 91-103, daarna wonnen de 76ers 3 wedstrijden waarna de Bulls de vijfde wedstrijd won. De zesde en laatste wedstrijd werd door de 76ers gewonnen met 78-79. Hierdoor kwamen ze op een 4-2-voorsprong en gingen dus door naar de volgende ronde

De play-offs, die beginnen in april, volgen een systeem van rechtstreekse uitschakeling, waarbij elke ronde bestaat uit een "best of seven"-serie; dat wil zeggen het team dat het eerst vier wedstrijden wint, gaat door naar de volgende ronde; het andere team is uitgeschakeld. De wedstrijden worden afwisselend op het veld van het ene en het andere team gespeeld, in de volgorde "2-2-1-1-1" (eerst speelt men twee wedstrijden op het ene veld, dan twee op het andere enz.). De twee teams die na drie ronden overblijven, een uit elke Conference, spelen in juni dan de NBA Finals. In deze serie was de spelvolgorde "2-3-2" in de periode van 1985 tot en met 2013. Vanaf 2014 wordt het format van "2-2-1-1-1" ook in de NBA Finals toegepast.

De winnaar van de NBA Finals wordt door de Amerikanen zelf als "World Champion" bestempeld.

Divisie Team Stad Teamkleuren Stadion Opgericht
Atlantic Boston Celtics Boston, Massachusetts Groen, Wit TD Garden 1946
Brooklyn Nets New York, New York Zwart, Wit Barclays Center 2012*
New York Knicks New York, New York Oranje, Blauw, Zwart, Wit Madison Square Garden 1946
Philadelphia 76ers Philadelphia, Pennsylvania Zwart, Rood, Goud, Blauw Wells Fargo Center 1939*
Toronto Raptors Toronto, Ontario Rood, Zwart, Wit, Paars Scotiabank Arena 1995
Central Chicago Bulls Chicago, Illinois Rood, Zwart, Wit United Center 1966
Cleveland Cavaliers Cleveland, Ohio Bordeauxrood, Goud, Donkerblauw Rocket Mortgage FieldHouse 1970
Detroit Pistons Auburn Hills, Michigan Rood, Wit, Blauw Little Caesars Arena 1941*
Indiana Pacers Indianapolis, Indiana Marineblauw, Geel, Grijs Bankers Life Fieldhouse 1967
Milwaukee Bucks Milwaukee, Wisconsin Groen, Rood, Zilver Fiserv Forum 1968
Southeast Atlanta Hawks Atlanta, Georgia Rood, Zwart, Geel State Farm Arena 1946*
Charlotte Hornets Charlotte, North Carolina Oranje, Blauw, Zwart, Zilver Spectrum Center 2004
Miami Heat Miami, Florida Zwart, Rood, Wit Kaseya Center 1988
Orlando Magic Orlando, Florida Blauw, Zwart, Zilver Amway Center 1989
Washington Wizards Washington Blauw, Rood, Wit Capital One Arena 1961*
Divisie Team Stad Teamkleuren Stadion Opgericht
Southwest Dallas Mavericks Dallas, Texas Marineblauw, Koninklijkblauw, Zilver, Groen American Airlines Center 1980
Houston Rockets Houston, Texas Rood, Wit, Zilver Toyota Center 1967*
Memphis Grizzlies Memphis, Tennessee Marineblauw, Lichtblauw, Grijsblauw, Goud FedEx Forum 1995*
New Orleans Pelicans New Orleans, Louisiana Teal, Paars, Goud Smoothie King Center 1988*
San Antonio Spurs San Antonio, Texas Zwart, Zilver AT&T Center 1967*
Northwest Denver Nuggets Denver, Colorado Lichtblauw, Goud, Kobaltblauw Pepsi Center 1967
Minnesota Timberwolves Minneapolis, Minnesota Blauw, Zwart, Zilver, Groen Target Center 1989
Portland Trail Blazers Portland, Oregon Zwart, Rood, Zilver Moda Center 1970
Oklahoma City Thunder Oklahoma City, Oklahoma Blauw, Wit, Oranje Chesapeake Energy Arena 1967*
Utah Jazz Salt Lake City, Utah Marineblauw, Lichthemelsblauw, Zilver Vivint Smart Home Arena 1974*
Pacific Golden State Warriors San Francisco, Californië Marineblauw, Wit, Goud Chase Center 1946*
Los Angeles Clippers Los Angeles, Californië Rood, Blauw, Wit Staples Center 1970*
Los Angeles Lakers Los Angeles, Californië Paars, Goud, Wit Staples Center 1946*
Phoenix Suns Phoenix, Arizona Paars, Oranje, Grijs Talking Stick Resort Arena 1968
Sacramento Kings Sacramento, Californië Paars, Zwart, Zilver, Wit, Goud Golden 1 Center 1945*

Noten:

Jaar Winnend team Eindstand
(gewonnen-verloren)
Verliezend team
1947 Philadelphia Warriors 4–1 Chicago Stags
1948 Baltimore Bullets 4–2 Philadelphia Warriors
1949 Minneapolis Lakers 4–2 Washington Capitols
1950 Minneapolis Lakers 4–2 Syracuse Nationals
1951 Rochester Royals 4–3 New York Knicks
1952 Minneapolis Lakers 4–3 New York Knicks
1953 Minneapolis Lakers 4–1 New York Knicks
1954 Minneapolis Lakers 4–3 Syracuse Nationals
1955 Syracuse Nationals 4–3 Ft. Wayne Pistons
1956 Philadelphia Warriors 4–1 Ft. Wayne Pistons
1957 Boston Celtics 4–3 St. Louis Hawks
1958 St. Louis Hawks 4–2 Boston Celtics
1959 Boston Celtics 4–0 Minneapolis Lakers
1960 Boston Celtics 4–3 St. Louis Hawks
1961 Boston Celtics 4–1 St. Louis Hawks
1962 Boston Celtics 4–3 Los Angeles Lakers
1963 Boston Celtics 4–2 Los Angeles Lakers
1964 Boston Celtics 4–1 San Francisco Warriors
1965 Boston Celtics 4–1 Los Angeles Lakers
1966 Boston Celtics 4–3 Los Angeles Lakers
1967 Philadelphia 76ers 4–2 San Francisco Warriors
1968 Boston Celtics 4–2 Los Angeles Lakers
1969 Boston Celtics 4–3 Los Angeles Lakers
1970 New York Knicks 4–3 Los Angeles Lakers
1971 Milwaukee Bucks 4–0 Baltimore Bullets
1972 Los Angeles Lakers 4–1 New York Knicks
1973 New York Knicks 4–1 Los Angeles Lakers
1974 Boston Celtics 4–3 Milwaukee Bucks
1975 Golden State Warriors 4–0 Washington Bullets
1976 Boston Celtics 4–2 Phoenix Suns
1977 Portland Trail Blazers 4–2 Philadelphia 76ers
1978 Washington Bullets 4–3 Seattle SuperSonics
1979 Seattle SuperSonics 4–1 Washington Bullets
1980 Los Angeles Lakers 4–2 Philadelphia 76ers
1981 Boston Celtics 4–2 Houston Rockets
1982 Los Angeles Lakers 4–2 Philadelphia 76ers
1983 Philadelphia 76ers 4–0 Los Angeles Lakers
1984 Boston Celtics 4–3 Los Angeles Lakers
1985 Los Angeles Lakers 4–2 Boston Celtics
1986 Boston Celtics 4–2 Houston Rockets
1987 Los Angeles Lakers 4–2 Boston Celtics
1988 Los Angeles Lakers 4–3 Detroit Pistons
1989 Detroit Pistons 4–0 Los Angeles Lakers
1990 Detroit Pistons 4–1 Portland Trail Blazers
1991 Chicago Bulls 4–1 Los Angeles Lakers
1992 Chicago Bulls 4–2 Portland Trail Blazers
1993 Chicago Bulls 4–2 Phoenix Suns
1994 Houston Rockets 4–3 New York Knicks
1995 Houston Rockets 4–0 Orlando Magic
1996 Chicago Bulls 4–2 Seattle SuperSonics
1997 Chicago Bulls 4–2 Utah Jazz
1998 Chicago Bulls 4–2 Utah Jazz
1999 San Antonio Spurs 4–1 New York Knicks
2000 Los Angeles Lakers 4–2 Indiana Pacers
2001 Los Angeles Lakers 4–1 Philadelphia 76ers
2002 Los Angeles Lakers 4–0 New Jersey Nets
2003 San Antonio Spurs 4–2 New Jersey Nets
2004 Detroit Pistons 4–1 Los Angeles Lakers
2005 San Antonio Spurs 4–3 Detroit Pistons
2006 Miami Heat 4–2 Dallas Mavericks
2007 San Antonio Spurs 4–0 Cleveland Cavaliers
2008 Boston Celtics 4–2 Los Angeles Lakers
2009 Los Angeles Lakers 4–1 Orlando Magic
2010 Los Angeles Lakers 4–3 Boston Celtics
2011 Dallas Mavericks 4–2 Miami Heat
2012 Miami Heat 4–1 Oklahoma City Thunder
2013 Miami Heat 4–3 San Antonio Spurs
2014 San Antonio Spurs 4–1 Miami Heat
2015 Golden State Warriors 4–2 Cleveland Cavaliers
2016 Cleveland Cavaliers 4–3 Golden State Warriors
2017 Golden State Warriors 4–1 Cleveland Cavaliers
2018 Golden State Warriors 4–0 Cleveland Cavaliers
2019 Toronto Raptors 4–2 Golden State Warriors
2020 Los Angeles Lakers 4–2 Miami Heat
2021 Milwaukee Bucks 4–2 Phoenix Suns
2022 Golden State Warriors 4–2 Boston Celtics
2023 Denver Nuggets 4–1 Miami Heat
2024 Boston Celtics 4–1 Dallas Mavericks

Aantal NBA-titels

[bewerken | brontekst bewerken]
Team Kampioenschappen Jaren
Boston Celtics 18 1957, 1959, 1960, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966, 1968, 1969, 1974, 1976, 1981, 1984, 1986, 2008, 2024
Los Angeles Lakers 17 1949, 1950, 1952, 1953, 1954, 1972, 1980, 1982, 1985, 1987, 1988, 2000, 2001, 2002, 2009, 2010, 2020 (de eerste 5 als Minneapolis Lakers)
Golden State Warriors 7 1947, 1956, 1975, 2015, 2017, 2018, 2022 (de eerste 2 als Philadelphia Warriors)
Chicago Bulls 6 1991, 1992, 1993, 1996, 1997, 1998
San Antonio Spurs 5 1999, 2003, 2005, 2007, 2014
Detroit Pistons 3 1989, 1990, 2004
Miami Heat 3 2006, 2012, 2013
Philadelphia 76ers 3 1955, 1967, 1983 (de eerste als Syracuse Nationals)
New York Knicks 2 1970, 1973
Houston Rockets 2 1994, 1995
Milwaukee Bucks 2 1971, 2021
Atlanta Hawks 1 1958 (als St. Louis Hawks)
Baltimore Bullets 1 1948
Sacramento Kings 1 1951 (als Rochester Royals)
Portland Trail Blazers 1 1977
Washington Wizards 1 1978 (als Washington Bullets)
Oklahoma City Thunder 1 1979 (als Seattle SuperSonics)
Dallas Mavericks 1 2011
Cleveland Cavaliers 1 2016
Toronto Raptors 1 2019
Denver Nuggets 1 2023

Individuele prijzen

[bewerken | brontekst bewerken]

In de NBA worden jaarlijks een aantal prijzen toegekend:

Bekende (voormalige) spelers

[bewerken | brontekst bewerken]

Nederlandse NBA-spelers

[bewerken | brontekst bewerken]

Tot nu toe speelden zes Nederlanders in de NBA: Hank Beenders, Swen Nater, Rik Smits, Dan Gadzuric, Francisco Elson en Geert Hammink.

Elson is ook de eerste en enige Nederlander die kampioen werd in de NBA, namelijk in 2007 met de San Antonio Spurs

Belgische NBA-spelers

[bewerken | brontekst bewerken]

Tot op heden speelden er drie Belgen in de NBA : Didier Mbenga. Hij werd tweemaal kampioen met de Los Angeles Lakers (2009 en 2010)

Toumani Camara bij de Portland Trail Blazers (2023 en 2024) en Ajay Mitchell bij de Oklahoma City Thunder (2024).

De Fransman Tony Parker, speler bij de San Antonio Spurs en viervoudig kampioen (2003, 2005, 2007 en 2014) is in de Belgische stad Brugge geboren.