Marie-Elisabeth Belpaire

Marie Elisabeth Belpaire
Algemene informatie
Geboren	31 januari 1853
Geboorteplaats	Antwerpen
Overleden	9 juni 1948
Overlijdensplaats	Antwerpen
Land	België
	Dbnl-profiel
Portaal	Literatuur

Marie (of Maria) Elisa(beth) Belpaire (Antwerpen, 31 januari 1853 - 9 juni 1948) was een Vlaams schrijfster en een mecenas binnen de Vlaamse Beweging en het katholiek meisjesonderwijs.

Levensloop

Ze werd geboren in een familie waar wetenschap en kunst elkaar ontmoetten. Haar vader, Alphonse Belpaire, was ingenieur en haar moeder, Betsy Teichmann, kwam uit een familie van rijke Antwerpse industriëlen. Ze had verschillende talen onder de knie, waaronder Duits, Engels, Nederlands, Frans en ook Deens. Ze ontwikkelde zich cultureel en artistiek in het kielzog van haar moeder en van haar tante Constance Teichmann.

In haar beginperiode werkte ze samen met andere auteurs: voor Uit het leven met Dr. Schaepman en voor Wonderland met Hilda Ram. Later leverde ze zelfstandige werk.

Ze heeft haar leven gewijd aan de ontwikkeling van een degelijke meisjesopleiding in Vlaanderen (in 1902: Belpaire-instituut). Zij stond ook achter de promotie van het vrouwenkiesrecht. Ze financierde het tijdschrift Dietsche Warande en Belfort. Ze stichtte een damesafdeling van de Katholieke Vlaamse Hogeschooluitbreiding. Dit groeide uit tot het Belpaireinstituut. Ze stichtte ook een vrouwenbond, de Constance Teichmannbond. In 1919 richtte ze de Katholieke Vlaamse Hogeschool voor Vrouwen op.

Gedurende de Eerste Wereldoorlog verbleef ze in de (nu verdwenen) villa Swiss Cottage in De Panne. Ze was de mede-oprichtster van de frontsoldatenkrant De Belgische Standaard en organiseerde verschillende tentoonstellingen in De Panne. Daar werd ze in audiëntie ontvangen door zowel Koning Albert I (op 15 augustus 1917) als koningin Elisabeth in de (nu eveneens verdwenen) villa Maskens.

Belpaire werd in haar tijd de "Moeder van de Vlaamse Beweging" genoemd, omdat ze tal van Vlaamsgezinde initiatieven moreel en materieel ondersteunde. Ze werd in 1922 werkend lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde.

Bibliografie

Uit het leven, gedichten (met Dr. Schaepman), 1887
Herfstrozen, 1887
Uit het leven, 1887 Wonderland (1894-1899) In wonderland (1894-1908)
Liefderozen. Uit de legende der zoete Heilige Elizabeth, in: Dietsche Warande. 1892
Vrouweninvloed, 1903
Wonderland, sprookjes (met Hilda Ram, Felix Timmermans, Louise Duykers), 5 delen, 1894-1899
Christen Ideaal, 1904
Het landleven in de letterkunde der XIXde eeuw, 1902
Kunst en levensbeelden (van Jörgensen), 1906
De uiterste dag
Levensleugen
Levenswaardigheid
De vier wondere jaren, 1920
August Cuppens. Zes en twintig jaar Vlaamsche vriendschap, 1924
De families Teichmann en Belpaire, 3 delen, 1925-1934
Charles Dickens, 1929
Beethoven: een kunst- en levensbeeld, 1933
Gestalten in 't verleden, 1947

Zie ook

Canon van Vlaanderen

Literatuur

B. ROOSE, De wijze vrouw van Vlaanderen. Het leven van Maria-Elisabeth Belpaire, 1948.
Jan PERYN, Maria Elisa Belpaire, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, Deel II, Brussel, 1966.
H. SCHROOTEN, De sociale en politieke actie van Mej. Belpaire tijdens de Eerste wereldoorlog, 1977.
Ria CHRISTENS, Maria Belpaire, in: Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt, 1998.
Aline DEREERE, Helga VAN BEECK, Marie Elisabeth Belpaire (1853-1948). Facetten van een levenswerk, Stichting Maria-Elisabeth Belpaire, Antwerpen, 2002.
Geraldine REYMENANTS, Marie Elisabeth Belpaire. Gender en macht in het literaire veld 1900-1940, KADOC-studies 35, Universitaire Pers, Leuven, 2013.
Jan ROBERT, Goed gezelschap? Marie-Elisabeth Belpaire en J. B. Priestley, in: Zuurvrij, Berichten uit het Letternhuis, december 2015.
Helga VAN BEECK, Rita VANDERHEYDEN, Karl SCHEERLINCK, Marie-Elisabeth Belpaire - Een vrouw met impact, Academia Press, Antwerpen, 2019.

Externe links

Biografieën, werken en teksten bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
Marie Belpaire (Meisjes naar school). Canon van Vlaanderen. Gearchiveerd op 5 juni 2023.