Instytut Książki
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Kraków |
| Data założenia |
2004 |
| dyrektor |
Grzegorz Jankowicz |
| Adres |
ul. Wróblewskiego 6 Kraków |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°04′10,8″N 19°56′22,3″E/50,069667 19,939528
| |
| Strona internetowa | |
Instytut Książki – narodowa instytucja kultury, otwarta 11 stycznia 2004 w Krakowie, której celem jest popularyzacja książek i czytelnictwa oraz promocja polskiej literatury i języka polskiego na świecie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Powstanie Instytutu Książki zainicjował minister kultury Waldemar Dąbrowski[1]. Instytucja ma promować polską literaturę, język polski, polską książkę, czytelnictwo i polskie wydawnictwa w kraju i za granicą[2].
W momencie inauguracji Instytut działał w Willi Decjusza, a po remoncie przeniósł się do budynku przy ulicy Szczepańskiej 1[3]. W 2015 roku przeprowadził się do zabytkowego budynku kupionego od Radia Kraków przy ulicy Wróblewskiego 6. Wyremontowany budynek główny pochodzi z 1900 roku. Ma trzy kondygnacje i powierzchnię 693,39 m². W podwórku po zakupie znajdowały się: budynek gospodarczy z ok. 1900 r. o pow. użytkowej 107,5 m² , garaż o pow. użytkowej 221,5 m² i warsztat o pow. użytkowej 218,18 m². Po remoncie zostały one przekształcone w bibliotekę oraz pokoje hotelowe dla gości Instytutu[4][5].
Od 1 kwietnia 2010 Instytut przejął wydawanie czasopism patronackich ministra kultury i dziedzictwa narodowego[6].
Z dniem 1 czerwca 2024 Instytut Książki rozpoczął działalność jako nowa państwowa instytucja kultury[7], w wyniku połączenia dotychczasowego Instytutu Książki i Instytutu Literatury[8]. Dyrektorem został Grzegorz Jankowicz[9]. Funkcje wicedyrektorów objęli Agnieszka Rasińska-Bóbr, Marcin Hamkało i Marta Skibińska[10].
Dyrektorzy
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Nowakowski (2004–2005)[11][12]
- Magdalena Ślusarska (2005–2008)[13][14]
- Grzegorz Gauden (2008–2016)[15][16]
- Dariusz Jaworski (2016–2024)[17]
- Robert Kaźmierczak (w 2024, jako p.o.)
- Grzegorz Jankowicz (od 2024)[18]
Nagroda Transatlantyk
[edytuj | edytuj kod]Od 2005 r. Instytut funduje nagrodę „Transatlantyk” w wysokości 10 tys. euro, przyznawaną wybitnym ambasadorom literatury polskiej za granicą. Jej laureatem może zostać na przykład tłumacz, wydawca, krytyk, animator życia kulturalnego.
Po raz pierwszy nagroda została wręczona podczas Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej 13 maja 2005 roku w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. Obecnie nagroda wręczana jest na przełomie maja i czerwca w Krakowie.
Dotychczasowi laureaci:
- 2005: Henryk Bereska
- 2006: Anders Bodegård
- 2007: Albrecht Lempp
- 2008: Ksenia Starosielska
- 2009: Biserka Rajčić
- 2010: Pietro Marchesani
- 2011: Vlasta Dvořáčková
- 2012: Yi Lijun
- 2013: Karol Lesman
- 2014: Bill Johnston
- 2015: Laurence Dyèvre
- 2016: Constantin Geambașu
- 2017: Lajos Pálfalvi
- 2018: Antonia Lloyd-Jones[19]
- 2019: Hendrik Lindepuu[20]
- 2020: Ewa Thompson[21]
- 2021: Tokimasa Sekiguchi[22]
- 2022: Silvano de Fanti[23]
- 2023: Hatif Janabi[24]
- 2024: Vera Verdiani i Abel Murcia[25]
Wyboru laureata dokonuje Kapituła Nagrody, złożona z badaczy literatury, animatorów życia kulturalnego, tłumaczy oraz dyrektora Instytutu Książki.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Waldemar Dąbrowski | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2024-05-07] (pol.).
- ↑ Dane podstawowe [online], BIP Instytut Książki [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ v, Rozmowa z Andrzejem Nowakowskim, dyrektorem Instytutu Książki [online], krakow.wyborcza.pl, 16 stycznia 2004 [dostęp 2021-06-12].
- ↑ Cztery kąty dla pisarzy. Nowa siedziba Instytutu Książki [WIDEO] [online], Dziennik Polski, 25 listopada 2015 [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ Konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej Kolegium Tłumaczy Instytutu Książki w Krakowie [online], www.infoarchitekta.pl [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ O nas. instytutksiazki.pl. [dostęp 2015-04-29].
- ↑ Instytut Książki rozpoczął działalność po połączeniu instytucji [online], instytutksiazki.pl, 3 czerwca 2024 [dostęp 2024-09-18] (pol.).
- ↑ Połączenie Instytutu Książki i Instytutu Literatury - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-09-18] (pol.).
- ↑ Powołanie dyrektora Instytutu Książki - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-09-18] (pol.).
- ↑ Nowe kierownictwo Instytutu Książki. [w:] Instytut Ksiązki [on-line]. instytutksiazki.pl. [dostęp 2024-10-27].
- ↑ Instytut Książki rozpoczyna działalność [online], Onet Wiadomości, 9 stycznia 2004 [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ dr Andrzej Nowakowski - Katedra Historii Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski Uniwersytetu Jagiellońskiego [online], www.pmp.polonistyka.uj.edu.pl [dostęp 2021-06-12].
- ↑ Magdalena Ślusarska na czele IBL PAN [online], pb.pl [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ Instytut Książki zostaje w Krakowie [online], instytutksiazki.pl, 22 grudnia 2005 [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ Grzegorz Gauden dyrektorem Instytutu Książki [online], instytutksiazki.pl, 2 maja 2008 [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ Fatalne wyniki czytelnictwa przelały czarę. Instytut Książki bez dyrektora [online], TVN24 [dostęp 2021-06-12] (pol.).
- ↑ Komunikat. Instytut Książki. [dostęp 2016-08-18].
- ↑ Powołanie dyrektora Instytutu Książki [online], gov.pl [dostęp 2024-05-31] (pol.).
- ↑ Brytyjska tłumaczka Antonia Lloyd-Jones otrzymała nagrodę Transatlantyk [online], dzieje.pl [dostęp 2019-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-22] (pol.).
- ↑ Hendrik Lindepuu laureatem Nagrody Transatlantyk [online], instytutksiazki.pl [dostęp 2019-06-17] (pol.).
- ↑ Prof. Ewa Thompson laureatką Nagrody Transatlantyk [online], instytutksiazki.pl, 2 września 2020 [dostęp 2020-09-02] (pol.).
- ↑ Prof. Tokimasa Sekiguchi laureatem Nagrody Transatlantyk [online], instytutksiazki.pl, 23 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-23] (pol.).
- ↑ Nagroda Transatlantyk dla prof. Silvano de Fanti [online], dzieje.pl [dostęp 2022-06-04] (pol.).
- ↑ Nagroda Transatlantyk [online], instytutksiazki.pl, 19 czerwca 2023 [dostęp 2024-05-07] (pol.).
- ↑ Vera Verdiani i Abel Murcia laureatami 20. Nagrody Transatlantyk [online], instytutksiazki.pl, 21 czerwca 2024 [dostęp 2024-09-18] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Instytut Książki. instytutksiazki.pl. [dostęp 2015-04-29].