Biblia Trumpa
Biblia "God Bless the U.S.A. Bible", znana również jako Biblia Trumpa, jest wydaniem Biblii chrześcijańskiej w wersji Króla Jakuba (KJV), zawierającym dodatkowe treści odnoszące się konkretnie do Stanów Zjednoczonych. Kompilacja została stworzona przez piosenkarza i autora tekstów muzyki country Lee Greenwooda[1] i po raz pierwszy opublikowana w 2021 roku. Później była sprzedawana pod patronatem Donalda Trumpa podczas jego kampanii prezydenckiej w 2024 roku[2].
Wydawca reklamuje Biblię jako „łatwą do czytania, napisaną dużym drukiem [...] idealną do zabrania do kościoła, na studium biblijne, do pracy, podróży itp."[3]. Biblia zawiera jednolite formatowanie dla wszystkich ksiąg, pozbawiona jest jakichkolwiek przypisów i odnośników. Słowa przypisywane Jezusowi, oznaczone są kolorem czerwonym.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W maju 2021 roku, aby uczcić 20. rocznicę ataku na World Trade Center w Nowym Jorku w 2001 roku, Greenwood opublikował pierwsze wydanie Biblii „God Bless the U.S.A.”. Okładka ze sztucznej skóry posiada wytłoczenie w kształcie powiewającej flagi Stanów Zjednoczonych. Do Biblii dodano tekst Deklaracji Niepodległości, Konstytucji przed poprawkami, Karty Praw, Przysięgi Wierności[4] oraz refren piosenki Greenwooda „God Bless the USA”[5] napisanej odręcznie przez Greenwooda. Początkowo użytym przykładem miał być New International Version, ale Zondervan[6], oddział wydawnictwa HarperCollins, który posiada prawa do NIV, wstrzymał zgodę na użycie przekładu po wielu publicznych skargach. Ostatecznie użyto wersji Króla Jakuba, która jest w domenie publicznej w Stanach Zjednoczonych[7].
W 2024 roku, promocją wydania zajął się kandydat partii republikańskiej na urząd prezydenta USA, Donald Trump. W marcu Trump zaczął promować książkę w cenie 59,99$[8]. Strona internetowa sprzedająca Biblię (w sekcji pytań i odpowiedzi), reklamuje ją jako „jedyną Biblię zatwierdzoną przez Donalda Trumpa", a jego „imię, podobizna i wizerunek” są wykorzystywane na podstawie płatnej licencji jednej z organizacji Trumpa, CIC Ventures LLC[3][9][10].
Po nieudanej próbie zamachu na kandydata republikanów, Wydawca udostępnił kolejną pozycję, której okładka wzbogacona została o tekst „Dzień, w którym Bóg zainterweniował”. Kolejna pozycja udostępniona została po ogłoszeniu wyników wyborów z 5 listopada 2024[11]. Widnieje na niej napis „Edycja z dnia inauguracji, 25 stycznia 2025”. Oba wydania sprzedawane były w listopadzie 2024 roku w cenie 69,99$, a specjalna limitowana edycja (1000 szt.) z odręcznym podpisem Donalda Trumpa, za 1000$[3].
Kontrowersje
[edytuj | edytuj kod]Wydanie i sprzedaż tej wersji Biblii spotkała się z krytyką, ze względu na włączenie do niej dokumentów specyficznych dla jednego kraju, oraz że sprawia wrażenie próby czerpania zysków z tekstu o znaczeniu religijnym[12]. Ewangelicki pastor Loran Livingston z Charlotte w Karolinie Północnej przyciągnął uwagę całego kraju, gdy wygłosił kazanie potępiające Biblię Trumpa jako „bluźnierczą” i „obrzydliwą” za powiązanie Biblii z amerykańską polityką[13][14]. Tim Wildsmith na swoim kanale YouTube poświęconemu recenzjom Biblii, oceniając, opisał ją jako „skok na kasę” i „naprawdę tanią Biblię, której wyprodukowanie nie kosztowało ich zbyt wiele pieniędzy”. Jego film do listopada 2024, zgromadził ponad 680 000 wyświetleń. Wildsmith znalazł w niej sklejone strony, które uszkodziły się, gdy czytelnik próbował je oddzielić. Zauważył też, że litery są zbyt ciasno upakowane, aby można było ją łatwo czytać oraz, że w Biblii Trumpa brak jest poprawek 11-27 do Konstytucji USA[15], co skrytykował również Joe Patrice z serwisu „About the Law"[16]. Wildsmith podniósł też temat miejsca produkcji tej Biblii[17], bo wiele wskazywało na to, że została ona wyprodukowana w Chinach[18][19]. Jednym z kluczowych elementów kampanii prezydenckiej Donalda Trumpa było podniesienie ceł na towary importowane z Chin oraz promowanie przenoszenia produkcji przemysłowej do Stanów Zjednoczonych[20][21]. W związku z tym fakt, że druk Biblii Trumpa odbywał się w Chinach, mógł zostać odebrany jako niezgodny z głoszonymi przez niego postulatami i wywołać zarzuty o niekonsekwencję.
W czerwcu 2024 r. kurator szkół stanu Oklahoma, Ryan Walters, wydał notatkę, w której ogłosił, że wszystkie szkoły publiczne w Oklahomie będą zobowiązane do nauczania Biblii, w tym Dziesięciu Przykazań, nakazując „że każdy nauczyciel, każda klasa w stanie będzie miała Biblię w klasie i będzie nauczać z Biblii w klasie”[22][23]. We wrześniu 2024 r. Walters ogłosił przetarg na dostawę 55 000 Biblii dla Departamentu Edukacji Oklahomy. Dokumenty przetargowe wymagały, aby „Biblie były wersją Króla Jakuba; muszą zawierać Stary i Nowy Testament; muszą zawierać kopie Przysięgi Wierności[4], Deklaracji Niepodległości, Konstytucji Stanów Zjednoczonych i Karty Praw; i muszą być oprawione w skórę lub materiał skóropodobny”. Wedle tych warunków przetargowych, Biblia Trumpa stała się jedynym kwalifikującym się produktem[24]. Darmowe lub znacznie tańsze wersje Biblii są łatwo dostępne[24][25]. Wielu stanowych legislatorów i członków stanowej rady szkolnej skrytykowało propozycję Waltersa na gruncie prawnym i konstytucyjnym[26]. Były prokurator generalny Oklahomy Drew Edmondson powiedział, że zapytanie ofertowe nie było prawdziwie konkurencyjne, a zatem mogło naruszać prawo stanowe[24]. Senator Mary Boren z Partii Demokratycznej skrytykowała działania Waltersa jako rażące naruszenie rozdziału kościoła od państwa (gwarantowanego przez konstytucję stanową), a także za faworyzowanie KJV w stosunku do innych tłumaczeń Biblii (takich jak Latin Catholic Bible, New International Version lub English Standard Version)[26]. Kilka dni po pojawieniu się krytyki, dokumenty przetargowe zostały poprawione, uznając, że amerykańskie dokumenty założycielskie mogą być zawarte w Biblii lub oddzielnie od niej. Walters stwierdził w filmie na portalu X: „Lewicowe media tak bardzo nienawidzą Donalda Trumpa i tak bardzo nienawidzą Biblii, że będą kłamać i podejmować wszelkie niezbędne środki, aby powstrzymać tę inicjatywę”[27].
Associated Press poinformowała w październiku 2024 r., że prawie 120 000 egzemplarzy Biblii zostało wydrukowanych w Hangzhou w Chinach i wysłanych do Stanów Zjednoczonych na początku roku, a koszt jednej książki wyniósł mniej niż 3$[18].
CBS News poinformowało, że wraz z innymi przedsięwzięciami Trumpa podczas jego kampanii, rodzi to potencjalne konflikty interesów, ponieważ można je uznać za wkład w kampanię[19].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ About | Lee Greenwood [online] [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Donald Trump , God Bless The USA Bible [online], YouTube, 26 marca 2024 [dostęp 2024-11-17], Cytat: Jestem dumny, że mogę współpracować z moim bardzo dobrym przyjacielem Lee Greenwoodem, którego piosenkę "God Bless the USA" kocham i w związku z tym mogę promować Biblię "God Bless the USA", która jest wersją Króla Jakuba, a także zawiera nasze dokumenty założycielskie: Konstytucję, o którą walczę każdego dnia, bardzo ciężko, aby chronić Amerykanów, a także Kartę Praw, Deklarację Niepodległości i Przysięgę Wierności, które są częścią tej Biblii "God Bless the USA" i są dla mnie bardzo ważne. Jest bardzo ważne i tego chcę, aby wiele osób ją miało. miało ją dla swojego serca, dla swojej duszy. Wielu z was nigdy ich nie czytało i nie zna wolności i praw, które macie jako Amerykanie i jak jesteście zagrożeni utratą tych praw. Dzieje się to cały czas, to bardzo smutna rzecz, która dzieje się w naszym kraju, ale zamierzamy to odwrócić. Religia i chrześcijaństwo to największe rzeczy, których brakuje w tym kraju i naprawdę wierzę, że musimy je przywrócić i musimy, tak myślę, że to jeden z największych problemów, jakie mamy. Jeden z największych problemów, dlatego nasz kraj zmierza ku upadkowi. Musimy przywrócić religię w naszym kraju, wszyscy Amerykanie potrzebują Biblii w swoich domach, a ja mam tę moją ulubioną książkę, to ulubiona książka wielu ludzi. Ta Biblia jest przypomnieniem, że największą rzeczą, jaką mamy, aby przywrócić Amerykę i uczynić Amerykę znów wielką, jest nasza religia. Religia jest tak ważna i jej brakuje. Ale powróci i to z mocą, tak jak wróci silny kraj, tak jak nasz kraj powróci silny. W końcu nie odpowiadamy przed biurokratami i Waszyngtonu, odpowiadamy przed Bogiem. Chrześcijanie są dziś oblężeni. Musimy chronić treści, które kochamy. Musimy chronić wszystko co jest pro-Boże, musimy bronić Boga i publicznego dostępu do tych treści i nie pozwolić by media lub lewicowe grupy, aby nas uciszyły, cenzurowały lub dyskryminowały. Musimy przywrócić chrześcijaństwo do naszego życia i powrócić do tego, aby znów stać się wielkim narodem. Nasi ojcowie założyciele dokonali ogromnych rzeczy, kiedy zbudowali Amerykę na wartościach judeochrześcijańskich. Fundament ten jest atakowany, być może jak nigdy wcześniej. Co możemy zrobić? Mówić głośno i modlić się, aby Bóg pobłogosławił. Jestem dumny, że mogę poprzeć tę sprawę i zachęcam do zdobycia tej Biblii. Musimy sprawić, by Ameryka znów się modliła, edukowała się, zmotywowała. Stańcie ze mną i legionami Amerykanów proszących Boga o błogosławieństwo dla naszego wielkiego narodu. Wielki naród powróci i uczyni Amerykę znowu wielką. Jestem dumny, że mogę współpracować z Lee w tej ofercie, jest to bardzo wyjątkowy człowiek, zarówno jako talent, ale może nawet bardziej jako istota ludzka. Jest bardzo, bardzo wyjątkowy i myślę, że wszyscy powinniście mieć "God Bless the USA Bible" już teraz i i pomóc szerzyć nasze chrześcijańskie wartości. Niech Ameryka znów się modli, niech Bóg was błogosławi i niech Bóg błogosławi USA. (ang.).
- ↑ a b c Lee Grenwood , God Bless The USA Bible [online], God Bless The USA Bible [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ a b Pledge of Allegiance [online], Washington Secretary of State, 27 października 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Lee Greenwood’s ‘God Bless the U.S.A.’ Has Become a Trump Rally Anthem [online], New York Times, 17 lipca 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Translations [online], Zondervan [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Molly Olmstead , The Uproar Over the “Ultimate American Bible”, Slate, 15 września 2021, ISSN 1091-2339 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Rachel Treisman , Cash-strapped Trump is now selling $60 Bibles, U.S. Constitution included [online], NPR, 27 marca 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ CIC VENTURES LLC. WEST PALM BEACH, FL [online], bisprofiles.com [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Aleks Phillips U.S. News Reporter , Who makes Donald Trump's gold sneakers? What we know [online], Newsweek, 20 lutego 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ 2024 Electoral College Results [online], National Archives, 25 lipca 2023 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ A.J. Willingham , Why some Christians are angry about Trump’s ‘God Bless the USA’ Bible [online], CNN, 28 marca 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Joe Marusak , Charlotte evangelical pastor in national spotlight, called Trump Bible ‘disgusting’ [online], The Charlotte Observer, 29 kwietnia 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Ryan Foley , Christian Post Reporter , North Carolina pastor calls Trump's 'God Bless the USA' Bible 'blasphemous' in viral sermon [online], www.christianpost.com, 26 kwietnia 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ God Bless the USA Bible 🇺🇸 An Honest Review of the Bible Endorsed by Donald Trump. Tim Wildsmith 2024-04-03. [dostęp 2024-11-17].
- ↑ Joe Patrice , $60 Trump Bibles Include U.S. Constitution... Minus All The 'Equal Protection' Or 'Presidential Term Limits' Stuff - Above the Law [online], abovethelaw.com, 16 maja 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Trump Bible FAQ – Answering YOUR Questions About the God Bless the USA Bible. Tim Wildsmith 2024-07-03. [dostęp 2024-11-17].
- ↑ a b Trump has long blasted China's trade practices. His 'God Bless the USA' Bibles were printed there [online], AP News, 9 października 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ a b Trump is a critic of China's trade practices. His "God Bless the USA" Bibles were printed there. - CBS News [online], www.cbsnews.com, 9 października 2024 [dostęp 2024-11-17], Cytat: Sprzedaż produktów po cenach przekraczających ich wartość może być uznana za wkład w kampanię, powiedziała Claire Finkelstein, założycielka bezpartyjnego Centrum Etyki i Praworządności oraz profesor prawa na Uniwersytecie Pensylwanii. „Musisz założyć, że wszystko, co robi dana osoba, jest robione jako kandydat, a więc wszelkie pieniądze, które do niego przepływają, przynoszą mu korzyści jako kandydatowi” - powiedziała Finkelstein. „Załóżmy, że Władimir Putin kupiłby zegarek Trumpa. Czy jest to naruszenie zasad finansowania kampanii? Myślę, że tak”. (ang.).
- ↑ Amerykański gigant miał plan na wypadek zwycięstwa Trumpa. "Wdrażamy" [online], Business Insider Polska, 10 listopada 2024 [dostęp 2024-11-17] (pol.).
- ↑ Diana Glebova , Trump offers companies deal they can't refuse to come to US — and lay heavy tariffs on ones that leave [online], 24 września 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ SarahMervosh, ElizabethDias, Oklahoma’s State Superintendent Requires Public Schools to Teach the Bible [online], New York Times, 7 czerwca 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Erum Salam , Oklahoma state superintendent orders public schools to teach the Bible, The Guardian, 27 czerwca 2024, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ a b c Jennifer Palmer , Paul Monies , Heather Warlick , 'Trump Bible' one of few that meet Walters' criteria for Oklahoma classrooms [online], The Oklahoman [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Ed Kilgore , Oklahoma Wants a Trump Bible in Every Public-School Classroom [online], Intelligencer, 4 października 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ a b Humphrey Spencer , State school board member, lawmakers raise legal concerns over Walters’ proposed Bible purchases [online], KFOR.com Oklahoma City, 27 września 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).
- ↑ Ken Miller , Oklahoma amends request for Bibles that initially appeared to match only version backed by Trump [online], AP News, 8 października 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).