Olympe de Gouges
| Olympe de Gouges | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Marie Gouze |
| Jaiotza | Montauban, 1748ko maiatzaren 7a |
| Herrialdea |  Frantzia |
| Lehen hizkuntza | okzitaniera |
| Heriotza | Paris, 1793ko azaroaren 3a (45 urte) |
| Heriotza modua | heriotza zigorra: burugabetzea |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Louis Aubry (en)  (1765eko urriaren 24a - |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | frantsesa okzitaniera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | antzerkigilea, kazetaria, filosofoa, idazlea, politikaria eta autorea |
| Lan nabarmenak | |
| Kidetza | Society of the Friends of Truth (en) |
| Izengoitia(k) | Olympe de Gouges |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | deismoa |
| Alderdi politikoa | Girondino |
  | |
 | |
Olympe de Gouges (jaiotzez Marie Gouze; Montalban, Guiena eta Gaskoinia, Frantziako Erresuma, 1748ko maiatzaren 7a - Paris, Frantziako Lehen Errepublika, 1793ko azaroaren 3a) Frantziako Iraultzan parte hartu zuten emakume feministetako bat izan zen. Iraultza garaiak zabaldu zuen esperantza egoerarekin emakumearen eskubideak aldarrikatu zituen. Biltzar Nazionalak Gizonaren eta Herritarraren Eskubideen Adierazpena onartu zuen 1789an, emakumezkoak barne hartu gabe. Horregatik, Gougesek, besteak beste, Emakumearen eta Emakumezko Herritarraren Eskubideen Adierazpena idatzi zuen (1791), sexu biek eskubide berberak izan zitzaten. Era berean, eskubide horiek zabaltzeko eta ezagutarazteko hainbat ekintza egin zituen eta horregatik Robespierrek arriskutsutzat hartu zuen eta exekutatzeko agindua eman zuen.
1793an gillotinaz hil zuten, baina, beste emakume askorekin batera. Emakume haiek abiarazi zuten gaur egun arte diharduen mugimendu feminista.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Montauban
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1765. urteko urriaren 24an, 16 urte eta erdi zituenean, Pariseko hornitzaile batekin ezkontzera behartu zuten. Gizonak Louis-Yves Aubry zuen izena eta Montaubaneko bozeramailea izateaz gain, Olympen familiaren harategiaren bezero garrantzitsu bat izango zen seguruen. Hilabete batzuk geroago, haurdun gelditu zen. Haurrari Pierre izena eman zioten. Senarra 1766. urtean hil zen. Garai hartan, Frantziako emakumeek ezin zituzten obrak argitaratu beraien senarren baimenik gabe