İçeriğe atla

Otomasyon

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu elektrik üretim istasyonu gibi birçok büyük tesisin kontrolü için en az insan müdahalesi gereklidir.

Otomasyon, esasen karar kriterlerini, alt süreç ilişkilerini ve ilgili eylemleri önceden belirleyerek ve bu önceden belirlemeleri makinelerde somutlaştırarak süreçlere insan müdahalesini azaltan geniş bir teknoloji yelpazesini tanımlar.[1][2]

Otomasyon, mekanik, hidrolik, pnömatik, elektrikli, elektronik cihazlar ve bilgisayarlar dahil olmak üzere, genellikle kombinasyon halinde olmak üzere çeşitli yollarla yapılır. Modern fabrikalar, uçaklar ve gemiler gibi karmaşık sistemler genellikle bu tekniklerin tümünü kullanır. Otomasyonun faydaları arasında iş gücü tasarrufu, israfın azaltılması, elektrik maliyetlerinde tasarruf, malzeme maliyetlerinde tasarruf ve kalite, doğruluk ve hassasiyette iyileştirmeler yer alır.

Otomasyon, bir işin insan ile makine arasında paylaşılmasıdır. Toplam işin paylaşım yüzdesi otomasyonun düzeyini belirler.

Otomasyonun Avantajları ve Dezavantajları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Örneğin bir fabrikada kullanılan otomasyon sistemini göz önüne alacak olursak, burada her şeyin esnek ve kontrol edilebilir olması yöneticinin işine gelmektedir. Çünkü bilgisayar ekranında sisteminin işleyişini, eğer varsa arızanın yerini, üretilen ürün miktarını vb. fabrikayı ilgilendiren birçok bilgilere erişim ve kontrol kolaylığı sağlar.

Bu faydalar da işletmeye zaman, kalite, maliyet, hız ve kâr olarak geri dönmektedir.

Bu sistemlerin en büyük dezavantajı ilk kurulumunun maliyetli oluşudur. Bu maliyet de uzun vadede çoğu otomasyon sistemlerinde kendini amorti etmektedir. Bir diğer zararı ise fabrikalara giren bu otomasyon sistemleri fabrika çalışanlarının sayısında azalmaya sebep olmaktadır.

Otomasyon uygulamasında kullanılan temel endüstriyel cihazlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Farklı otomasyon uygulamaları için kullanılan çeşitli cihazlar olmakla birlikte otomasyon uygulamalarının çoğunluğunda kullanılan cihazları şu şekilde sıralayabiliriz: PLC, HMI (insan Makine Arayüzü ya da Dokunmatik Ekran), Sensör, İnverter (Frekans Konverter ya da Motor Kontrol Cihazı), Servo Motor &Servo Sürücü, DC Motor, SCADA. Sayılan bu cihazlar ve benzerleri bir araya gelerek sistemlerin mümkün olduğunca az insan gücü ile kontrolünü sağlarlar. Ayrıca verimliliğin arttırılması, enerji tasarrufu, detaylı ölçüm yapılması ve raporlama da otomasyon sistemlerinin sunduğu özelliklerden bazılarıdır.

Karanlık fabrikalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Karanlık fabrika, minimum veya sıfır insan müdahalesi ile üretim sağlayan, makinelerin operatöre veya gözetime ihtiyaç duymadan otomatik olarak çalışmasını hedefleyen bir üretim yöntemidir.[3] Yaklaşık bir ay kontrol ihtiyacı duymayan robotlar ile üretim yapabilen FANUC fabrikası (Japonya), dünyanın ilk dijital fabrikalardan birisi olan Siemens Amberg Fabrikası (Almanya) karanlık fabrika örneklerindendir.

  1. ^ Groover, Mikell (2014). Fundamentals of Modern Manufacturing: Materials, Processes, and Systems. 
  2. ^ Agrawal, Ajay; Gans, Joshua S.; Goldfarb, Avi (2023). "Do we want less automation?". Science. 381 (6654). ss. 155-158. Bibcode:2023Sci...381..155A. doi:10.1126/science.adh9429. PMID 37440634. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021.