Nedret Güvenç
Nedret Güvenç | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Mükerrem Nedret 5 Eylül 1930 Çeşme, İzmir, Türkiye |
| Ölüm | 31 Temmuz 2021 (90 yaşında)[1][2] İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Kilyos Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Meslek | Oyuncu, seslendirme sanatçısı, yönetmen |
| Etkin yıllar | 1948-2021 |
| Evlilik | Hayri Esen Orhon Murat Arıburnu Okan Bilgütay [1][2](ö. 2021) |
| Çocuk(lar) | Müjde Bilgütay |
| Ödüller | Tüm Liste |
Mükerrem Nedret Bilgütay[1][2] (5 Eylül 1930, İzmir - 31 Temmuz 2021,[2] İstanbul), Türk oyuncu, yönetmen, seslendirme sanatçısı ve yazar.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]5 Eylül 1930 tarihinde İzmir'de doğdu. Ankara Devlet Konservatuvarı'nda şan ve piyano eğitim alan sanatçı, tiyatroya ağırlık vermeye karar verdi. 1948 yılında İzmir'de tiyatroya başlayan Güvenç, İzmir Şehir Tiyatroları 1950 yılında kapatılınca İstanbul'a taşındı ve İstanbul Şehir Tiyatroları'na katıldı. 1959-1960 yılları arasında Ankara Devlet Tiyatrosu'nda da konuk oyuncu olarak sahneye çıkan sanatçı, sonrasında tekrar İstanbul'a döndü. Sayısız tiyatro oyununda başrol oynayan Güvenç'in bu dalda pek çok ödülü vardır.
1974'te "En Büyük Kumar" ile yönetmenliğe başlayan sanatçı, 1995'te emekli olduğu İstanbul Şehir Tiyatroları'ndan sonra "Tiyatro İstanbul" bünyesine katılmıştır. 1998 yılında Kültür Bakanlığınca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır. Ayrıca Türkiye'nin 2009 Dünya Tiyatro Günü bildirisini Güvenç yazmıştır. 31 Temmuz 2021'de İstanbul'da uykusunda 90 yaşında hayatını kaybetti.[2][3] Cenazesi 2 Ağustos 2021 tarihinde Kilyos Mezarlığı'nda toprağa verildi.[4] Nedret Güvenç, Ece Uslu'nun büyük teyzesidir.[3][5]
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Rol aldığı oyunları | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Oyun | Oyun yazarı | Sahne | Notlar |
| 1959 | Arzu Tramvayı[6] | Tennessee Williams | Ankara Devlet Tiyatrosu | Stella rolü ile |
| 1960 | Babamızın Evinde Hayat[7] | *Clarance Day *Howard Lindsay *Russel Crouse |
||
| Eski Şarkı | Eser: Reşat Nuri Güntekin | Yönetmen: İ. Galip Arcan | ||
| Cyrano de Bergerac | Eser: Edmond Rostand | Çeviren: Sabri Esat Siyavuşgil, Yönetmen: Galip Arcan | ||
| 1957-58 | Suların Altındaki Yol | Jean Anouilh | Yönetmen: Max Meinecke | |
| 1962-63 | Macbeth | Eser: William Shakespeare | Çeviren: Sabahattin Eyuboğlu Yönetmen: Beklan Algan Başrolü Agah Hün'le paylaşıyorlar | |
| 1963 | Evcilik Oyunu | Adalet Ağaoğlu | Sahneye koyan: Tunç Yalman | |
| 1963-64 | Yarış Bitti | Peter Ustinov | Çeviri: Gencay Sav (Gürün), Sahneye koyan: Abdurrahman Palay) Foto-finish | |
| 1964 | Kuru Gürültü Much Ado About Nothing | William Shakespeare | Çeviren: Hamit Dereli, Yönetmen: Zihni Küçümen | |
| 1964-65 | Bozuk Düzen | Yazan ve yöneten: Güner Sümer | ||
| 1965-66 | Kireçli Bahçe | Yazan: Enid Bagnold | Sahneye koyan: Şirin Devrim | |
| 1967 | Kendini Bulmak | Luigi Pirandello | Yöneten: Ergun Köknar | |
| 1969 | Sonbahar Fırtınası | Yazan: Daphne du Maurier | Çeviri: Nihal Yalaza Taluy | |
| 1972 | Constans | Eser: Somerset Maugham | ||
| Vişne Bahçesi | Anton Çehov | Çeviri: Melih Vassaf Yönetmen: Hüseyin Kemâl Gürman | ||
| Dikenli Yol | Janet Allen | Yönetmen: Vasfi Rıza Zobu | ||
| 1973-74 | Bir Kış Masalı | Eser: William Shakespeare | çeviri: Turhan Oflazoğlu sahneleyen: Haldun Taner | |
| 1974 | Genç Osman | Eser: Musahipzade Celal | Yönetmen: Tunç Yalman | |
| Gökyüzünde Bir Kıyı | Yöneten: Oben Güney | |||
| 1975 | Mavi Yapraklı Ev | Eser: John Guare | Çeviri: Ülkü Tamer Sahneye koyan: David Schaal | |
| 1979 | Kanlı Düğün | Eser: F. Garcia Lorca | Çeviren: Turhan Oflazoğlu Yönetmen: Haluk Şevket Atasagun | |
| İlk Göz Ağrısı | Eser: Feraizcizade Mehmet | Yönetmen: Vasfi Rıza Zobu | ||
| 1982-83 | Kralın Kısrağı | Eser: Jean Canolle | Çeviren: Asude Zeybekoğlu Yönetmen: Nedret Denizhan | |
| 1985-86 | Ya Devlet Başa, Ya Kuzgun Leşe | Eser: Orhan Asena | Yönetmen: Nedret Çetin Hürrem Sultan rolü | |
| 1988 | Günden Geceye | Eser: Eugene O'Neill | Çeviren: Gencay Gürün Yönetmen: Hakan Altıner | |
| 1989 | Hortlaklar | Eser: H. Ibsen | Yönetmen: Çetin İpekkaya | |
| 1997 | Eskimeyen Oyun | Eser: Aleksey Arbuzov | Çeviri: Gencay Gürün Yönetmen: Engin Gürmen | |
| Çalıkuşu | Müzikal | |||
| Altın Göl | ||||
| Aşk Mektupları | Melisa rolü | |||
| Yalandan Kim Ölmüş | ||||
| Hürrem Sultan | ||||
| Hırçın Kız | ||||
| Baba Evinde Hayat | ||||
| Öyle Bir Nevcivan | ||||
| İvanov | Yönetmen: Hüseyin Kemâl Gürman[6] | |||
| Yönettiği oyunları | ||||
| Yıl | Oyun | Oyun yazarı | Sahne | Notlar |
| 1992 | Bir Tutkunun Yüzyılı | Füsun Akatlı Recep Bilginer Ümit Denizer Tarık Günersel Zihni Küçümen Sevgi Sanlı Semih Sergen Haşmet Zeybek Genco Erkal Engin Uludağ |
Neyyire Ertuğrul rolü ile | |
| 2000 | Özel Hayatlar | Noel Coward | İstanbul Şehir Tiyatrosu | Çevirmen: Ayşe Birsel |
| En Büyük Kumar Bernarda Alba'nın Evi | Lorca | |||
| Altın Göl - On Golden Pond | Kendisi | Tiyatro İstanbul | Çevirmen: Gencay Gürün Yönetmen: Hakan Altıner | |
| Baba | Strindberg | Çeviri: Turan Oflazoğlu Müzikler: Bora Ayanoğlu | ||
| Erkek Satı | ||||
| Çil Horoz | ||||
| Utanmazın Defteri | ||||
| Aşkın Yaşı Yok | Pierrette Bruno | Tiyatro İstanbul | Çevirmen: Gencay Gürün | |
| Seher Vakti | Refik Erduran | Dekor Tasarım / Kostüm Tasarım: Nilgün Gürkan Işık Tasarım: Aytekin Saday | ||
| Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri | Teatral şiir gösterisi. Doğan Hızlan'la birlikte sahneledi, 50 tiyatro oyuncusu yer aldı, gösteride yer alan tek bir Nâzım Hikmet rubaisi nedeniyle ilk gösteriden sonra kaldırıldı | |||
| Kaynak:[8][9] | ||||
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seslendirmeleri | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Yapım | Seslendirdiği kişi | ||
| 1959 | Ölmeyen Aşk | Belgin Doruk Seslendirmesi | ||
| 1963 | Sayın Bayan | Türkan Şoray Seslendirmesi | ||
| Korkusuz Kabadayı | Diler Saraç Seslendirmesi | |||
| 1965 | Sevgim ve Gururum | Hülya Koçyiğit Seslendirmesi | ||
| Haremde Dört Kadın | Pervin Par Seslendirmesi | |||
| Artık Düşman Değiliz | Ajda Pekkan Seslendirmesi | |||
| Ekmekçi Kadın | Türkan Şoray Seslendirmesi | |||
| 1966 | Ben Bir Kanun Kaçağıyım | Pervin Par Seslendirmesi | ||
| Akşam Güneşi | Türkan Şoray Seslendirmesi | |||
| 1967 | Yaprak Dökümü | Semiramis Pekkan Seslendirmesi | ||
| Ömre Bedel Kız | Semiramis Pekkan Seslendirmesi | |||
| Hacı Bektaş Veli | Gülgün Erdem Seslendirmesi | |||
| Alpaslan'ın Fedaisi Alpago | Zeynep Aksu Seslendirmesi | |||
| Akşamcı | Suzan Avcı Seslendirmesi | |||
| Ölünceye Kadar | Semiramis Pekkan Seslendirmesi | |||
| Kelepçeli Melek | Tijen Par seslendirmesi | |||
| 1968 | Yedi Köyün Zeynebi | Nazan Şoray Seslendirmesi | ||
| Sarmaşık Gülleri | Piraye Uzun Seslendirmesi | |||
| Cilalı İbo İstanbul Kaldırımlarında | Yıldız Tezcan Seslendirmesi | |||
| Gül ve Şeker | Filiz Akın Seslendirmesi | |||
| Funda | Suzan Avcı Seslendirmesi | |||
| Ayşem | Suzan Avcı Seslendirmesi | |||
| 1969 | Yarın Başka Bir Gündür | Nevgin Ulukut Seslendirmesi | ||
| Günahını Ödeyen Adam | Figen Say Seslendirmesi | |||
| Boş Çerçeve | Serpil Gül Seslendirmesi | |||
| 1970 | Sevenler Ölmez | Handan Adalı Seslendirmesi | ||
| Küçük Hanımın Şoförü | Nisa Serezli Seslendirmesi | |||
| 1971 | İşte Deve İşte Hendek | Gülgün Erdem Seslendirmesi | ||
| 1972 | Ver Allahım Ver | İntihar eden kadın seslendirmesi | ||
| Hak Yolu | ||||
| Ekmekçi Kadın | Fatma Girik Seslendirmesi | |||
| Akrep Mustafa | Deniz Erkanat Seslendirmesi | |||
| 1975 | Aşk-ı Memnu'x (TV Dizisi) | Suna Keskin Seslendirmesi | ||
| Televizyon programları | ||||
| Yıl | Yapım | Kanal | Notlar | |
| 1987 | Hanımlar Sizin İçin | TRT 1 | Program yazarı: Nezihe Araz | |
| 2003 | Yeşilçam Denizi | |||
| 2007 | Salih Tozan Belgeseli | |||
| Televizyon dizileri | ||||
| Yıl | Yapım | Rol | Kanal | |
| 1991 | Yıldızlar Gece Büyür | Berrin | TRT 1 | |
| 1992 | Belkıs Hanımın Konağı | Belkıs Hanım | Star TV | |
| 1994 | Gurur | Muazzez | TGRT | |
| Sinema filmleri | ||||
| Yıl | Yapım | Rol | Notlar | |
| 1950 | Yüzbaşı Tahsin | Belkıs Hocanım | Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu | |
| 1951 | Yavuz Sultan Selim Ve Yeniçeri Hasan | |||
| Sürgün | Suzidil Kalfa | Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu | ||
| Lale Devri | Senaryo: Nâzım Hikmet Yönetmen: Vedat Ar | |||
| 1953 | Kanlı Para | Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu | ||
| Hıçkırık | Nalân | |||
| 1955 | Gün Doğarken | Yönetmen: Orhon Murat Arıburnu | ||
| 1956 | Kara Çalı | |||
| Beş Hasta Var | Belkıs | Yönetmen: Atıf Yılmaz | ||
| 1957 | Senin İçin | |||
| Anası Gibi | Süheyla | |||
| Kin | ||||
| 1958 | Yavrum İçin | Süheyla | ||
| Ana Hasreti | ||||
| 1959 | Talihsizler | |||
| 1963 | Kötü Tohum | Nuran | Altın Portakal | |
| 1965 | Veysel Karani | |||
| 1966 | Ayrılık Şarkısı | |||
| 1972 | Malkoçoğlu Kurt Bey | |||
| Tatlı Dillim | Ferit'in Annesi | |||
| 1981 | Yüz Karası / Şöhretin Sonu | |||
| 1990 | Yalı | |||
| 1994 | Aylaklar | |||
| Kaynak:[10][11][12][13] | ||||
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Yapıt | Yayın | Kaynak | ISBN |
|---|---|---|---|---|
| 1989 | Kum Zambakları | Gürer Yayınları | ||
| 1991 | Bir Zamanlar İzmir'de | İş Bankası Yayınları, İst. | ISBN 978-9754582914 | |
| 2003 | Dinle Beni Genç Tiyatrocunun Cep Kitabı Nedret Güvenç | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları | ISBN 978-9754584417 | |
| 2005 | Aşk Yoksunları | İnkılâp Kitabevi | ISBN 978-9751023912 | |
| Sahnede 40 Yıl Albümü | Sayılı Matbaa | [14] |
-
Plakları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Albüm | Notlar |
|---|---|
| "Memleket İsterim / Kara Koyun" | Müzik: Bora Ayanoğlu Düzenleme: Esin Engin Ercan Plak, 1001 |
| "Talih Kuşu" | Beste: Ali Ercan Düzenleme: Esin Engin Ercan Plak, 1003-A. |
| "Kardelen" | şiir plağı |
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Ödül veren organizasyon | Kategori | Çalışma | Kaynak | Sonuç |
|---|---|---|---|---|---|
| Türk Film Dostları Derneği Ödülü | Kanlı Para | Kazandı | |||
| Altın Portakal | Kötü Tohum | Kazandı | |||
| İlhan İskender Ödülü | Cyrano de Bergerac'taki Roxanne rolü ile | Kazandı | |||
| Kültür Bakanlığı Onur Ödülü | Günden Geceye | Kazandı | |||
| Avni Dilligil Ödülleri | En Başarılı Kadın Oyuncu Ödülü | Günden Geceye ve Aşk Mektupları'ndaki rolleriyle iki kez | Kazandı | ||
| Schiller Madalyası | Hile ve Sevgi | Kazandı | |||
| 1997 | 1. Afife Tiyatro Ödülleri | Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu | Eskimeyen Oyun | [15] | Kazandı |
| 2012 | 16. Afife Tiyatro Ödülleri | Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü | [16][17] | Kazandı | |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezar Yeri Sorgulama". 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ a b c d e "NEDRET GÜVENÇ KABRİ * KİLYOS MEZARLIĞI 25. ADA İSTANBUL (HD)". Murat Tali. 14 Eylül 2021. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2022.
- ^ a b @eceusluofficial (31 Temmuz 2021). "Büyük teyzem Nedret Güvenç Bilgütay'ı maalesef dün sabaha karşı uykusunda kaybettik..." 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021 – Instagram vasıtasıyla.
- ^ "Usta oyuncu Nedret Güvenç'e veda". Hürriyet. Hurriyet.com.tr. 2 Ağustos 2021. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2021.
- ^ @eceusluofficial (1 Ağustos 2021). "Nedret Güvenç Bilgütay". 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021 – Instagram vasıtasıyla.
- ^ a b Güvenç, Nedret (2001). Bir Zamanlar İzmir'de. İş Bankası Kültür Yayınları. ss. sayfa 176.
- ^ Özdemir Nutku. "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2012.
- ^ "Nedret Güvenç | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "Kişiler: Nedret Güvenç". tiyatronline.com. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "Nedret Güvenç | SinemaTürk". www.sinematurk.com. 21 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "Nedret Güvenç - Biography". IMDb. 13 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "Nedret Güvenç Filmleri - Sinemalar.com - Sinemalar.com -". www.sinemalar.com. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "Nedret Güvenç filmografi". Beyazperde. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "Nedret Güvenç'in sahnede bıraktığı izler". bianet.org. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "1. Afife Tiyatro Ödülleri - 1997". tiyatronline.com. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "16. Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri Adayları Açıklandı | Basın Bültenlerimiz". www.afife.org. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024.
- ^ "16'ıncı Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri Sahiplerini Buldu". Avrupa Postası. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nedret Güvenç, Görsel Hafıza Projesi, BÜ Mithat Alam Film Merkezi
Kategori:
- 1930 doğumlular
- İzmir ili doğumlu kadın oyuncular
- Devlet sanatçıları
- İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları
- 2021 yılında ölenler
- Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü kazananlar
- Devlet tiyatroları sanatçıları
- Türk kadın tiyatro oyuncuları
- Türk kadın sinema oyuncuları
- İstanbul ilinde ölenler
- Kilyos Mezarlığı'na defnedilenler