Wereldkampioenschap voetbal 1938

Het FIFA wereldkampioenschap voetbal 1938 was de derde editie van een internationale voetbalwedstrijd tussen de nationale mannenteams van landen die aangesloten zijn bij de FIFA. Frankrijk was dat jaar gastheer van de eindronde, zoals twee jaar eerder, op 15 augustus 1936, was besloten tijdens een FIFA-congres in Berlijn. Tot teleurstelling van Zuid-Amerika werd opnieuw een Europese locatie gekozen, terwijl Argentinië zich kandidaat had gesteld. Er wordt aangenomen, dat de keuze voor Frankrijk (19 stemmen, tegen 4 stemmen voor Argentinië en 0 stemmen voor nazi-Duitsland) een gevolg was van enerzijds de politieke onrust in diverse Zuid-Amerikaanse landen, als anderzijds de lage animo van Europese landen om af te reizen naar Argentinië. Als gevolg van deze beslissing van de FIFA trokken Argentinië en Uruguay zich definitief terug uit de kwalificatie voor het toernooi.

Wereldkampioenschap voetbal 1938
1938 FIFA World Cup
Officieel poster
Toernooi-informatie
Gastland	Frankrijk
Datum	4 juni – 19 juni 1938
Teams	15 (van 4 confederaties)
Stadions	10 (in 10 gaststeden)
Winnaar	Italië (2e titel)
Toernooistatistieken
Wedstrijden	18
Doelpunten	84  (4,67 per wedstrijd)
Toeschouwers	483.000  (26.833 per wedstrijd)
Topscorer(s)	Leônidas
Beste speler	Leônidas
Navigatie
Vorige     Volgende
Portaal    Voetbal

Aan de voorrondes deden 27 landen mee, waaronder vier debutanten. Spanje trok zich terug vanwege de Burgeroorlog in eigen land. De loting voor de eindronde werd verricht op 5 maart 1938 in Parijs. Het toernooi zelf begon op 4 juni en eindigde vijftien dagen later, op 19 juni 1938.

De plaats van Oostenrijk viel vrij door de Anschluss, daar de Engelse bond de uitnodiging voor deelname resoluut afwees en de FIFA de nummer twee van de kwalificatiepoule, Letland, de vrije plek niet wilde gunnen. Zweden plaatste zich voor de kwartfinale zonder een wedstrijd te spelen.

Kwalificatie

Zie het artikel WK voetbal 1938 (kwalificatie) voor een uitgebreide beschrijving van de kwalificaties

FIFA-lid	Confederatie	Kwalificatie	Aantal dln. (inclusief 1938)	Dln. op rij	Eerste dln.	Laatste dln.	Titels (exclusief 1938)	Beste prestatie
Italië	Europa	Titelverdediger	2e	2	1934	1934	1	Kampioen
Frankrijk	Europa	Gastland	3e	3	1930	1934	0	Eerste ronde
Duitsland	Europa	Winnaar groep 1	2e	2	1934	1934	0	Derde
Zweden	Europa	Tweede groep 1	2e	2	1934	1934	0	Kwartfinale
Noorwegen	Europa	Winnaar groep 2	1e	1	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Polen	Europa	Winnaar groep 3	1e	1	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Roemenië	Europa	Winnaar groep 4	3e	3	1930	1934	0	Eerste ronde
Zwitserland	Europa	Winnaar groep 5	2e	2	1934	1934	0	Kwartfinale
Hongarije	Europa	Winnaar groep 6	2e	2	1934	1934	0	Kwartfinale
Tsjecho-Slowakije	Europa	Winnaar groep 7	2e	2	1934	1934	0	Tweede
Oostenrijk	Europa	Winnaar groep 8	2e	2	1934	1934	0	Vierde
Nederland	Europa	Winnaar groep 9	2e	2	1934	1934	0	Eerste ronde
België	Europa	Tweede groep 9	3e	3	1930	1934	0	Eerste ronde
Brazilië	CONMEBOL	Winnaar groep 10	3e	3	1930	1934	0	Tweede
Cuba	Noord-Amerika	Winnaar groep 11	1e	1	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.
Nederlands-Indië	Azië	Winnaar groep 12	1e	1	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.

Vooraf werd titelverdediger en Olympisch kampioen Italië gezien als de favoriet van het toernooi, outsiders waren vice-wereldkampioen Tsjecho-Slowakije, Hongarije en vooral Duitsland, dat in maart Oostenrijk annexeerde. Het team bestond uit vijf Oostenrijkers en zes Duitsers, opgelegd door de nazi's. Coach Sepp Herberger moest een eenheid van dit team maken, een lastige opgave aangezien de Duitse tactiek verdedigend en fysiek was en de Oostenrijkse aanvallend en technisch. Buiten Europa kwam concurrentie uit Brazilië, dat in Leônidas een eerste, Braziliaanse vedette had.

Het WK speelde zich in een dreigende, politieke atmosfeer door de agressieve politiek van het Duitsland van Adolf Hitler en het Italië van Benito Mussolini, Oostenrijk was ingelijfd door Hitler en tijdens het WK was de wereld in de ban van de Sudeten-crisis, Duitsland wilde het Sudetenland inlijven van Tsjecho-Slowakije, dat gesteund werd door Frankrijk. Tijdens het toernooi werd het Duitse en Italiaanse team door het publiek vaak uitgejouwd en onheus bejegend.

Scheidsrechters

Dertien scheidsrechters werden voor de wedstrijden aangewezen. Tussen haakjes staat hoeveel wedstrijden zij mochten fluiten.

Speelsteden

Colombes	Parijs	Le Havre	Rijsel
Stade olympique Yves-du-Manoir	Parc des Princes	Stade Municipal	Stade Victor Boucquey
Capaciteit: 60.000	Capaciteit: 48.712	Capaciteit: 22.000	Capaciteit: 15.000
Bordeaux	Toulouse	Reims	Straatsburg
Parc Lescure	Stade Chapou	Stade Auguste-Delaune	Stade de la Meinau
Capaciteit: 34.694	Capaciteit: 35.472	Capaciteit: 21.684	Capaciteit: 30.000
Antibes Marseille Parijs Rijsel Le Havre Toulouse Saint-Étienne Straatsburg Reims Bordeaux			Antibes
			Stade du Fort Carré
			Capaciteit: 7.000
			Marseille
			Stade Vélodrome
			Capaciteit: 48.000

Officieel was Lyon met het "Stade Gerland" ook aangewezen als speelstad tijdens het WK. Maar door de terugtrekking van Oostenrijk kwam het enige duel in Lyon tussen de Zweden en Oostenrijkers daardoor te vervallen.

Knock-outfase

Achtste finale

Kwartfinale

Halve finale

Finale

5 juni – Marseille

Italië

2

12 juni – Parijs

Noorwegen

1

Italië

3

5 juni – Parijs

Frankrijk

1

Frankrijk

3

16 juni – Marseille

België

1

Italië

2

5 juni – Straatsburg

Brazilië

1

Brazilië

6

12 en 14 juni¹ – Bordeaux

Polen

5

Brazilië

1, 2¹

5 juni – Le Havre

Tsjecho-Slowakije

1, 1¹

Tsjecho-Slowakije

3

19 juni – Parijs

Nederland

0

Italië

4

5 juni – Reims

Hongarije

2

Hongarije

6

12 juni – Lille

Nederlands-Indië

0

Hongarije

2

4 en 9 juni¹ – Parijs

Zwitserland

0

Zwitserland

1, 4 ¹

16 juni – Parijs

Duitsland

1, 2 ¹

Hongarije

5

5 juni – Lyon

Zweden

1

Derde plaats

Zweden

– ²

12 juni – Antibes

19 juni – Bordeaux

Oostenrijk

– ²

Zweden

8

Brazilië

4

5 en 9 juni¹ – Toulouse

Cuba

0

Zweden

2

Cuba

3, 2¹

Roemenië

3, 1¹

¹ Replaywedstrijden
² Oostenrijk kon niet aan het toernooi deelnemen vanwege de Anschluss op 13 maart 1938.

Eerste ronde

De wedstrijd Tsjecho-Slowakije - Nederland in Le Havre.

Duitsland - Zwitserland

In de openingswedstrijd van het toernooi bleek het haastig gecombineerde team van Duitsers en Oostenrijkers nog niet ingespeeld en speelde het met 1-1 gelijk tegen Zwitserland. Zwitserland speelde gelijk door een doelpunt van de bebrilde André Abegglen, ook al succesvol in het vorige WK (drie goals). Het publiek was op de hand van de Zwitsers vanwege de oorlogsdreiging van het nazi-regieme en bekogelde de Duits-Oostenrijkse ploeg met flessen. In de replay werd met name de verdediging omgezet en nam de ploeg een veilige 2-0 voorsprong, maar na de aansluittreffer van de Zwitsers vlak voor rust liepen de Zwitsers in de tweede helft over de Duitsers heen: 4-2, Abeggelen scoorde twee maal. De Oostenrijkers kregen met name van coach Sepp Herberger de schuld, zij zouden express verloren hebben. Het zou nog tot 2018 duren, voordat Duitsland weer in de eerste ronde werd uitgeschakeld op een WK. Zwitserland werd nota bene door een Oostenrijker geleid, Karl Rappan was de uitvinder van het defensieve "grendel"systeem, de voorloper van het Italiaanse "catenaccio", waarbij de tegenstander werd opgewacht om vervolgens met snelle tegenaanvallen toe te slaan.

4 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Zwitserland	1 – 1 (n.v.)	Duitsland	Parc des Princes, Parijs Toeschouwers: 27.162 Scheidsrechter: John Langenus (BEL)
	Abegglen  43'	verslag (FIFA) verslag	29' Gauchel

Replay

9 juni 1938 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+1)	Duitsland	2 – 4	Zwitserland	Parc des Princes, Parijs Toeschouwers: 20.265 Scheidsrechter: Ivan Eklind (SWE)
	Hahnemann  8' Lörtscher  22' (e.d.)	verslag (FIFA) verslag	42' Walaschek  64' Bickel  75',  78' Abegglen

Hongarije - Nederlands Indië

Nederlands-Indië was de vreemde eend op dit WK, het door Nederland gekoloniseerde eilandenrijk speelde de afgelopen jaren nauwelijks wedstrijden en plaatste zich, omdat zowel Japan en de Verengde Staten zich terugtrokken. De ploeg bereidde zich voor in Nederland (waar oorspronkelijk ook de beslissingswedstrijd tegen de Verenigde Staten gespeeld zou worden) bij de Haagse club HBS. In de openingswedstrijd nam Hongarije na een half uur een snelle 4-0 voorsprong om vervolgens de wedstrijd rustig uit te spelen: 6-0. Na het WK zou de ploeg nog een officieuze interland spelen tegen het moederland (9-2), Vlak daarna brak de oorlog uit en Nederlands-Indië zou nooit meer een interland spelen, zeker nadat het land onder de naam Indonesië onafhankelijk werd.

5 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Hongarije	6 – 0	Nederlands-Indië	Vélodrome Municipal, Reims Toeschouwers: 9.000 Scheidsrechter: Roger Conrié (FRA)
	Kohut  14' Toldi  16' Sárosi  25',  88' Zsengellér  30',  67'	verslag (FIFA) verslag

Oostenrijk - Zweden

Zweden plaatste zch automatisch vor de kwartfiales, aangezien Oostenrijk drie maanden voor het toernooi ophield te bestaan door de Duitse annexatie van het land (Anschluss).

5 juni 1938 «onderlinge duels»	Zweden	Walk-over	Oostenrijk	Stade de Gerland, Lyon
		verslag

Roemenië - Cuba

Cuba had zich ook geplaatst voor het WK door terugtrekking van bjna alle Noord-en Zuid-Amerikaanse landen en had net als Nederland-Indië nauwelijks ervaring in het spelen van wedstrijden, niemand van het team was ooit in het buitenland geweest. Tegenstander Roemenië, ook geplaatst door een terugtrekking (Egypte), nam twee maal een voorsprong, maar de Cubanen dwongen een verlenging af en namen in die verlenging via Iuliu Baratky een 3-2 voorsprong. Een grote verrassing dreigde, maar drie minuten voor tijd maakten de Roemenen gelijk: 3-3. Voor de replay passeerde de Cubaanse coach de toch uitblinkende doelman Benito Carvajales voor de onervaren Juan Ayra, Carvajales voorspelde daarop dat Roemenië de eerste helft op de voorsprong zou komen waarna in de tweede helft Cuba met 2-1 zou winnen. De volledige voorspelling zou uitkomen, Oliveira scoorde in de 57e minuut het winnende doelpunt, Ayra verichtte veel reddingen en de sensatie was compleet.

5 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Cuba	3 – 3 (n.v.)	Roemenië	Stade Chapou, Toulouse Toeschouwers: 7.000 Scheidsrechter: Giuseppe Scarpi (ITA)
	Socorro 44' Fernández 87' Tuñas  117'	verslag (FIFA) verslag	35' Bindea  88' Baratky  105' Dobay

Replay

9 juni 1938 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+1)	Cuba	2 – 1	Roemenië	Stade Chapou, Toulouse Toeschouwers: 8.000 Scheidsrechter: Alfred Birlem (GER)
	Socorro  51' Oliveira  57'	verslag (FIFA) verslag	35' Dobay

Frankrijk - België

Raymond Braine, de beroemste Belgische speler van het interbellum maakte eindelijk zijn debuut op een WK. In 1930 mocht hij niet mee, omdat hij een café uitbaatte, in 1934 omdat hij als prof speelde in Sparta Praag en hij zich weigerde te naturaliseren als Tsjech. In 1938 speelde hij weer voor Beerschot en stond met zeven clubgenoten in het Belgisch team. Veel mocht het niet baten, België deed niet echt onder voor het thuisland, maar leed een regelmatige 3-1 nederlaag.

5 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Frankrijk	3 – 1	België	Stade Olympique de Colombes, Parijs Toeschouwers: 30.454 Scheidsrechter: Hans Wuthrich (SUI)
	Veinante  1' Nicolas  16',  69'	verslag (FIFA) verslag	38' Isemborghs

Italië - Noorwegen

Net als Duitsland kon het oorlogzuchtige Italië op weinig sympathie rekenen bij het thuispubliek, de ploeg werd de hele wedstrijd uitgejouwd. Tegen het onberekenbare Noorwegen nam de ploeg al na twee minuten een 1-0 voorsprong, maar de regerende Wereldkampioen kon niet de beslissing forceren. Vlak voor tijd zorgde Arne Brustad voor de gelijkmaker, om onduidelijke redenen werd een tweede treffer afgekeurd. In de verlenging zorgde Silvio Piola vrij snel voor de bevrijdende 2-1, na de wedstrijd werden de Italiaanse spelers met taxi's naar hun hotel gebracht om de boze Franse supporters te vermijden.

5 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Italië	2 – 1 (n.v.)	Noorwegen	Stade Vélodrome, Marseille Toeschouwers: 19.000 Scheidsrechter: Alois Beranek (GER)
	Ferraris  2' Piola  94'	verslag (FIFA) verslag	83' Brustad

Brazilië - Polen

Brazilië nam voor de derde achtereenvolgende keer mee aan het WK, maar na twee beroerde campagnes had Brazilië een logische selectie, waardoor het onbekende, verre land een serieuze kanshebber was. Tegenstander Polen nam voor de eerste keer deel aan het toernooi, versloeg Joegoslavië in de voorronde, maar kon pas een week voor de wedstrijd beginnen aan de voorbereidingen aangezien de Poolse competitie toen pas stopte en de Poolse clubteams hun internationals niet afstonden. Het werd een uiterste levendige wedstrijd, Brazilië onderstreepte zijn favorietenrol door voor rust met 3-1 voor te staan. De omslag kwam toen het begon te regenen, de Brazilianen konden hier niet mee opschieten en gleden constant uit. Na rust profiteerde Ernest Wilimowski hiervan door twee keer te scoren: 3-3. Toen het stopte met regenen had Brazilië weer grip op de wedstrijd en nam in de 71e minuut weer de leiding door een doelpunt van José Perácio, maar vlak voor tijd scoorde Wilimowski zijn derde: 4-4. In de verlenging nam Leônidas, de eerste echte Braziliaanse ster het initiatief en scoorde in de eerste verlenging zijn tweede en derde doelpunt. Hij speelde lange tijd zonder schoenen door de weersomstandigheden en de eerste werd blootvoets gemaakt, maar toch goed gekeurd. De Polen gaven nog steeds niet op en Wilimowski scoorde zijn vierde, vlak daarna schoot Polen nog op de lat. De Brazilianen waren ternauwernood door en verscheidene clubs probeerden Willimowski te contracteren, die na de wedstrijd in een dronken bui bijna drie contracten ondertekende. Tijdens de tweede wereldoorlog werd Wilimowski door de nazi's beschowd als Volksduitser en speelde daardoor in de oorlog mee met de Duitse ploeg. In Polen werd hij gezien als verrader en kon niet voor zijn land spelen, hij speelde nog voor verschillende Duitse ploegen, maar werd niet geselecteerd voor het winnende Duitse team van 1954, zijn grootste teleurstelling.

5 juni 1938 «onderlinge duels» 17:30 (UTC+1)	Brazilië	6 − 5 (n.v.)	Polen	Stade de la Meinau, Straatsburg Toeschouwers: 13.452 Scheidsrechter: Ivan Eklind (SWE)
	Leônidas  18',  93',  104' Romeu  25' Perácio  44',  71'	verslag (FIFA) verslag	23' (pen.) Scherfke  53',  59',  89',  118' Wilimowski

Nederland - Tsjecho-Slowakije

Nederland was in tegenstelling tot het vorige WK geen favoriet, het speelde zonder zijn beste speler Bep Bakhuys vanwege zijn profstatus. Nederland trof het niet met de loting, het speelde tegen Tsjecho-Slowakije, finalist van het vorige WK. Nederland begon goed en vooral de jonge Bertus de Harder, die het de Tsjechsche verdediging moeilijk maakte maakte indruk Het leverde echter geen doelpunt op, Puck van Heel en Frans van der Veen vielen geblesseerd uit, en wisselspelers waren destijds nog niet toegestaan. Ook deze wedstrijd moest verlengd worden, de vijfde van de zeven wedstrijden in de achtste finale. In de verlengingen raakte Nederland vermoeid en de Tsjechen sloegen in de tweede helft alsnog duidelijk toe: 3-0. Nederland had echter meer bereikt dan het team van 1934, toen al na 90 minuten werd verloren (Zwitserland). Bertus de Harder zou nauwelijks meer spelen voor het nationale team dankzij de oorlog en hij werd in 1944 geschorst door een beschuldiging dat hij was omgekocht voor een zak aardappelen tijdens de hongerwinter. In 1955 maakte hij zijn rentree na vijtien jaar geen interlands gespeeld te hebben.

5 juni 1938 «onderlinge duels» 18:30 (UTC+1)	Tsjecho-Slowakije	3 – 0 (n.v.)	Nederland	Stade municipal, Le Havre Toeschouwers: 11.000 Scheidsrechter: Lucien Leclerq (FRA)
	Košťálek  93' Nejedlý  111' Zeman  118'	verslag (FIFA) verslag

- -

Kwartfinale

In tegenstelling tot het WK van 1934 plaatsten zes Europese landen zich voor de kwartfinales, vorig WK acht, de twee plaatsen werden ingenomen door Zuid-Amerika en Noord-Amerika. Italië, Tsjecho-Slowakije, Hongarije, Zweden en Zwitserland paatsten zich opnieuw voor de kwartfinales, de plaatsen van Oostenrijk, Duitsland en Spanje werden ingenomen door Brazilië, Frankrijk en Cuba.

Hongarije - Zwitserland

Zwitserland kon de stunt tegen Duitsland niet herhalen en leed een regelmatige 2-0 nederlaag tegen Hongarije. Vlak voor rust scoorde György Sárosi het eerste doelpunt, waarna Gyula Zsengellér in de 89e minuut het duel besliste: 2-0.

12 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Zwitserland	0 – 2	Hongarije	Stade Victor Boucquey, Lille Toeschouwers: 14.000 Scheidsrechter: Rinaldo Barlassina (ITA)
		verslag (FIFA) verslag	40' Sárosi  89' Zsengellér

Zweden - Cuba

Drie dagen na de stunt tegen Roemenië moest Cuba weer aantreden tegen Zweden, dat niet hoefde te spelen door de annexatie van Oostenrijk. Net als Brazilië waren de Cubanen niet gewend in de regen te spelen. Al bij rust was de wedstrijd beslist: 4-0 met drie doelpunten van Gustav Wetterström. In de tweede helft hield Cuba de schade lang beperkt tot de laatste tien minuten, waarin nog vier doelpunten werden gescoord. Harry Andersson maakte ook drie punten in totaal. Het Cubaanse sprookje was afgelopen, Zweden bereikte de halve finales zonder zich in te moeten spannen.

12 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Zweden	8 – 0	Cuba	Stade du Fort Carré, Antibes Toeschouwers: 6.846 Scheidsrechter: Augustin Krist (TCH)
	H. Andersson  9',  81',  90' Wetterström  32',  37',  44' Keller  80' Nyberg  84'	verslag (FIFA) verslag

Italië - Frankrijk

Beide teams zouden in het blauw aantreden, waarna de Italianen besloten in hun zwarte fascistenuniform aan te treden, wart dit tot ongenoegen van het publiek. In de negende minuut opende Gino Colaussi de score na een foute inschatting van de Franse doelman, binnen een minuut maakten de Fransen gelijk. In de tweede helft liep de wereldkampioen weg van Frankrijk door twee doelpunten van Piola en bereikte Italië na de ontsnapping tegen Noorwegen overtuigend de halve finale.

12 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Frankrijk	1 – 3	Italië	Stade Olympique de Colombes, Parijs Toeschouwers: 58.455 Scheidsrechter: Louis Baert (BEL)
	Heisserer  10'	verslag (FIFA) verslag	9' Colaussi  51',  72' Piola

Brazilië - Tsjecho-Slowakije

Het duel tussen Brazilië en Tsjecho-Slowakije werd beheerst door een overdaad aan venijnige overtredingen en het duel ging de geschiedenisboeken in als de "Slag van Bordeaux". Al voor rust werden drie spelers uit het veld gestuurd, een record dat in 2006 werd overtroffen tijdens de wedstrijd tussen Portugal en Nederland ("Slag van Neurenberg"), toen vier spelers uit het veld werden gestuurd. In de eerste helft maakte Leônidas de openingstreffer, later in de wedstrijd stapte ook hij uit het veld na een stevige tackle. Ook de Tsjechische doelpuntenmaker Oldřich Nejedlý haalde het einde van de wedstrijd niet, hij liep een gebroken been op. Doelman František Plánička liep een gebroken arm op, maar bleef in het doel staan, hij zou nooit meer een internationale wedstrijd spelen door deze blessure. Ook tijdens de verlengingen veranderde niets aan het scoreverloop en aard van de grimmige wedstrijd. Twee dagen later moesten de Tsjechen zes spelers vervangen, de Brazilianen negen, de wedstrijd was gelukkig veel rustiger dan de eerste. Na een 1-0 achterstand maakte de weer herstelde Leônidas de gelijkmaker, waarna Roberto het winnende doelpunt maakte.

12 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Brazilië	1 – 1 (n.v.)	Tsjecho-Slowakije	Parc Lescure, Bordeaux Toeschouwers: 22.021 Scheidsrechter: Pal von Hertzka (HUN)
	Leônidas  30'	verslag (FIFA) verslag	65' (pen.) Nejedlý

Replay

14 juni 1938 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+1)	Brazilië	2 – 1	Tsjecho-Slowakije	Parc Lescure, Bordeaux Toeschouwers: 18.141 Scheidsrechter: Georges Capdeville (FRA)
	Leônidas  57' Roberto  62'	verslag (FIFA) verslag	25' Kopecký

Halve finales

In tegenstelling tot het vorige EK plaatste alleen Italië zich voor de halve finales, Tsjecho-Slowakije werd uitgeschakeld door Brazilië, Zweden en Hongarije namen de plaats in van Duitsland en Oostenrijk. Vorig WK kwamen alle have finalisten uit Europa, nu was er één land uit Zuid-Amerika.

Hongarije - Zweden

Zweden had op een makkelijke manier de halve finale gehaald na een bye door de invasie van Adolf Hitler in Oostenrijk en een 8-0 zege op het niet bepaald sterke Cuba en kwam al na één minuut op voorsprong tegen Hongarije door een doelpunt van Arne Nyberg. Nog voor rust stelde Hongarije orde op zake: 3-1 om de wedstrijd in de tweede helft uit te spelen: 5-1. Gyula Zsengellér scoorde twee goals en met een doelsaldo van dertien goals voor en één tegen bereikte Hongarije simpel de finale.

16 juni 1938 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+1)	Hongarije	5 – 1	Zweden	Parc des Princes, Parijs Toeschouwers: 14.800 Scheidsrechter: Lucien Leclerq (FRA)
	Jacobsson  19' (e.d.) Titkos  37' Zsengellér  39',  85' Sárosi  65'	verslag (FIFA) verslag	1' Nyberg

Italië - Brazilië

De route naar de halve finale plaats was voor Brazilie een zware beproeving met een verlenging tegen Polen (6-5) en twee duels tegen Tsjecho-Slowakije, waarvan de eerste wedstrijd een zware bevalling was met veel blessures ("de slag van Bordeaux"). Daarom besloot de Braziliaanse coach de sterspeler van het toernooi Leônidas te sparen voor een eventuele finale door een blessure, vliegtickets voor de finale in Parijs waren al geboekt. Tegenstander was echter wereldkampioen Italië, dat nu zonder de hulp van Benito Mussolini op het WK in hun eigen land ook op eigen kunnen ver kwam in het toernooi ondanks stevige tegenstand in de twee eerste wedstrijden (Noorwegen en Frankrijk). Al in de eerste helft had Italië de overhand en beloonde zich in de tweede helft met treffers van Gino Coloussi en sterspeler Giuseppe Meazza. Een late treffer van Romeu kwam te laat om de Italianen te verontrusten en Leônidas zou niet een finale spelen.

16 juni 1938 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+1)	Italië	2 – 1	Brazilië	Stade Vélodrome, Marseille Toeschouwers: 33.000 Scheidsrechter: Hans Wuthrich (SUI)
	Colaussi  51' Meazza  60' (pen.)	verslag (FIFA) verslag	87' Romeu

Troostfinale

Leônidas was weer fit genoeg om te spelen en kon nog steeds topscorer van het toernooi worden, hij stond voor de kleine finale op vijf treffers, evenveel als de Hongaar Zsengellér Zweden nam een 0-2 voorsprong, een aansluittreffer vlak voor rust van Romeu gaf de Brazilianen weer hoop. In de tweede helft zorgde Leônidas alsnog voor het verschil en naast de 4-2 zege op Zweden werd hij topscorer van het toernooi (Zsengellér zou in de finale niet scoren) en beste speler van het toernooi. Leônidas was de eerste grote Braziliaanse ster tijdens een WK en vergeten werd hij niet, ook na zijn dood.

19 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Zweden	2 – 4	Brazilië	Parc Lescure, Bordeaux Toeschouwers: 12.000 Scheidsrechter: John Langenus (BEL)
	Jonasson  28' Nyberg  38'	verslag (FIFA) verslag	44' Romeu  63',  74' Leônidas  80' Perácio

Finale

Zie Finale wereldkampioenschap voetbal 1938 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

19 juni 1938 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+1)	Hongarije	2 – 4	Italië	Stade Olympique de Colombes, Parijs Toeschouwers: 45.124 Scheidsrechter: Georges Capdeville (FRA)
	Titkos  8' Sárosi  70'	verslag (FIFA) verslag	6',  35' Colaussi  16',  82' Piola

1938 Wereldkampioen
ITALIË Tweede titel

Toernooiranglijst

Plaats	Land	GW	Win	Gel	Ver	DV	DT	+/-	Pnt
1	Italië	4	4	0	0	11	5	+6	8
2	Hongarije	4	3	0	1	15	5	+10	6
3	Brazilië	4	2	1	1	12	10	+2	5
4	Zweden	3	1	0	2	11	9	+2	2
Uitgeschakeld in de kwartfinale
5	Tsjecho-Slowakije	2	1	1	0	4	1	+3	3
6	Frankrijk	2	1	0	1	4	4	0	2
7	Zwitserland	2	0	1	1	1	3	−2	1
8	Cuba	2	0	1	1	3	11	−8	1
Uitgeschakeld in de eerste ronde
9	Roemenië	1	0	1	0	3	3	0	1
10	Duitsland	1	0	1	0	1	1	0	1
11	Polen	1	0	0	1	5	6	−1	0
12	Noorwegen	1	0	0	1	1	2	−1	0
13	België	1	0	0	1	1	3	−2	0
14	Nederland	1	0	0	1	0	3	−3	0
15	Nederlands-Indië	1	0	0	1	0	6	−6	0

Statistieken

Aantal wedstrijden	18
Totaal aantal doelpunten	84
Eigen doelpunten	1
Aantal uitsluitingen (rood)	4
Doelpuntgemiddelde per wedstrijd	4,67
Toeschouwerstotaal	483.100
Toeschouwersgemiddelde	26.833

Doelpuntenmakers

7 doelpunten

• Leônidas

5 doelpunten

• György Sárosi
• Gyula Zsengellér
• Silvio Piola

4 doelpunten

• Gino Colaussi
• Ernest Wilimowski

3 doelpunten

• Perácio
• Romeu
• Héctor Socorro
• Harry Andersson
• Arne Nyberg
• Gustav Wetterström
• André Abegglen

2 doelpunten

• Oldřich Nejedlý
• Jean Nicolas
• Pál Titkos
• Ștefan Dobay

1 doelpunt

• Hendrik Isemborghs
• Roberto
• Tomás Fernández
• José Magriñá
• Vlastimil Kopecký
• Josef Košťálek
• Josef Zeman
• Oscar Heisserer
• Émile Veinante
• Josef Gauchel
• Wilhelm Hahnemann
• Vilmos Kohut
• Géza Toldi
• Pietro Ferraris
• Giuseppe Meazza
• Arne Brustad
• Fryderyk Scherfke
• Iuliu Barátky
• Silviu Bindea
• Tore Keller
• Sven Jonasson
• Alfred Bickel
• Genia Walaschek

Eigen doelpunten

• Sven Jacobsson (Tegen Hongarije)
• Ernst Lörtscher (Tegen Duitsland)

Nasleep

Na het wat amusement en spektakel betreft geslaagde WK zou het volgende toernooi in Duitsland of Latijns-Amerika (waarschijnlijk Argentinië) gehouden worden, maar de oorlogsdreiging was toen al voelbaar en in Spanje en China aantoonbaar. Binnen een jaar brak de tweede wereldoorlog uit, waarbij van de vijftien deelnemers alleen Zweden en Zwitserland niet betrokken waren. Tijdens het toernooi woedde de Sudeten-crisis tussen Duitsland en Tsjecho-Slowakije, waarna Duitsland eerst het Sudetengebied en in maart 1939 volledig Tsjechië veroverde. De tweede wereldoorlog brak uit, toen Duitsland Polen aanviel en onder andere Frankrijk Duitsland de oorlog verklaarde. Tijdens de oorlog viel Duitsland naast Frankrijk de neutrale landen Noorwegen, Nederland en België aan en werden Italië, Hongarije en Roemenië bondgenoten. Na de Japanse aanval op Pearl Harbour sloot Cuba zich aan bij de Verenigde Staten in de oorlog (zonder actief op te treden), werd Nederlands-Indië veroverd door Japan en ten slotte koos Brazilië de kant van de geallieerden en zond zelfs troepen in de oorlog in Europa. Het organiseren van een WK in 1946 kwam nog te vroeg, maar in hetzelfde jaar besloot de FIFA het WK in 1950 voor te zetten in Brazilië.

WK 1938 in beeld

• 
  Nederlands voetbalelftal
• 
  Nederland-Tsjechoslowakije
• 
  Hongarije-Zwitserland
• 
  Brazilië-Polen
• 
  De bal

Mediabestanden

Zie de categorie 1938 FIFA World Cup van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

• Planet World Cup
• Uitslagen op rsssf

Stadions WK voetbal 1938

Stade du Fort Carré (Antibes) · Stade Vélodrome (Marseille) · Stade Municipal (Le Havre) · Stade Victor Boucquey (Lille) · Stade olympique Yves-du-Manoir (Parijs) · Parc des Princes (Parijs) · Stade Auguste-Delaune (Reims) · Stade de la Meinau (Straatsburg) · Parc Lescure (Bordeaux) · Stade Chapou (Toulouse)

Wereldkampioenschap voetbal (mannen)

Mediabestanden

Zie de categorie 1938 FIFA World Cup van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.