Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku
Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku – 58. wybory prezydenckie, które odbyły się 8 listopada 2016, w wyniku których wyłoniony został 45. prezydent Stanów Zjednoczonych. Spośród dwóch głównych partii politycznych o najwyższy urząd w Stanach Zjednoczonych zmierzyli się kandydatka demokratów, była sekretarz stanu, Hillary Clinton, żona byłego prezydenta i republikanin, miliarder Donald Trump[1] oraz kandydaci mniejszych partii, m.in. były gubernator stanu Nowy Meksyk Gary Johnson z ramienia Partii Libertariańskiej oraz lekarka Jill Stein z ramienia Partii Zielonych.
Państwo | |||
---|---|---|---|
Rodzaj |
wybory prezydenckie | ||
Data przeprowadzenia |
8 listopada 2016 (głosowanie powszechne) | ||
Głosowanie | |||
| |||
| |||
|
Były to pierwsze w historii USA wybory prezydenckie, w których kobieta ubiegała się o stanowisko prezydenta jako kandydatka jednej z dwóch głównych sił politycznych w Stanach Zjednoczonych[2]. Były to również piąte wybory w historii Stanów Zjednoczonych w których zwycięzca wyborów uzyskał mniej głosów, ale wygrał w głosowaniu elektorskim oraz pierwsze wybory od wyborów prezydenckich w 1944 roku, w których to oboje kandydatów reprezentowało ten sam stan macierzysty, a mianowicie Nowy Jork.
2012 ← 8 XI 2016 → 2020 | ||
---|---|---|
|
|
|
Sytuacja
edytujArtykuł drugi Konstytucji Stanów Zjednoczonych stanowi, że prezydentem Stanów Zjednoczonych może być amerykański obywatel mający co najmniej 35 lat, urodzony na terenie Stanów Zjednoczonych i mieszkający na terenie Stanów Zjednoczonych przez co najmniej 14 lat.
Urzędujący prezydent, demokrata Barack Obama, zgodnie z 22. poprawką do konstytucji nie mógł ubiegać się o reelekcję. Jego kadencja wygasła 20 stycznia 2017 o godzinie 12:00 czasu wschodniego. W łonie obu głównych partii odbywała się otwarta walka o nominację.
W USA bardzo często kiedy urzędujący prezydent nie ubiega się o kolejną kadencję, w kolejnych wyborach kandyduje urzędujący wiceprezydent.
Zgodnie z tą tendencją pojawiły się liczne spekulacje, że kandydatem demokratów zostanie wiceprezydent USA Joe Biden[3][4]. Zwłaszcza że ubiegał się już wcześniej o nominację w wyborach w 1988 i w 2008 roku oraz publicznie przyznawał, że nie wyklucza startu w kolejnych prawyborach[5][6]. Jednakże 21 października 2015 roku w Moda Center oficjalnie oświadczył, że nie zamierza ubiegać się o nominację w 2016 roku[7][8][9].
Lp. | Kandydat na prezydenta |
Kandydat na wiceprezydenta |
Logo kampanii | Partia | Hasło wyborcze |
---|---|---|---|---|---|
1. | Donald Trump | Mike Pence | Partia Republikańska | "Uczyńmy Amerykę Znów Wielką” (Make America Great Again) | |
2. | Hillary Clinton | Tim Kaine | Partia Demokratyczna | „Razem Silniejsi” (Stronger Together) |
Kandydaci w prawyborach
edytujPartia Demokratyczna
edytujZwycięzca prawyborów w Partii Demokratycznej
edytujPozostali uczestnicy prawyborów w Partii Demokratycznej
edytuj- Willie Wilson z Illinois
- Paul Farrell z Wirginii Zachodniej
- Keith Judd z Teksasu
- Michael Steinberg z Florydy
- Henry Hewes z Nowego Jorku
Partia Republikańska
edytujZwycięzca prawyborów w Partii Republikańskiej
edytujPozostali uczestnicy prawyborów w Partii Republikańskiej
edytujKandydaci mniejszych partii
edytujObok dwóch głównych kandydatów, kolejnych siedmiu (spośród wszystkich łącznie 31 startujących kandydatów) uzyskało w wyborach prezydenckich ponad 20 tys. głosów:
- Gary Johnson nominację partyjną otrzymał w trakcie Narodowej Konwencji Libertarian odbywającej się w dniach 26–30 maja 2016 w Orlando na Florydzie[10],
- Jill Stein oficjalnie została nominowana podczas konwencji krajowej Partii Zielonych, która odbyła się w dniach 4–7 sierpnia 2016 w Houston w Teksasie[11].
Lp. | Kandydat na prezydenta |
Kandydat na wiceprezydenta |
Logo kampanii | Partia | Liczba stanów | Wyniki[12] |
---|---|---|---|---|---|---|
3. | Gary Johnson | William Weld | Partia Libertariańska | 50+DC (komplet) |
4 489 221, tj. 3,28% | |
4. | Jill Stein |
Ajamu Baraka |
Partia Zielonych | 44+DC | 1 457 216, tj. 1,07% | |
5. | Evan McMullin |
Mindy Finn |
niezależny | 11 | 731 788, tj. 0,54% | |
6. | Darrell Castle |
Scott Bradley |
Partia Konstytucyjna | 24 | 203 010, tj. 0,15% | |
7. | Gloria La Riva |
Dennis Banks |
Peace and Freedom | 8 | 74 392, tj. 0,05% | |
8. | Rocky De La Fuente |
Michael Steinberg |
Partia Reform | 20 | 33 136, tj. 0,02% | |
9. | Richard Duncan | Ricky Johnson | niezależny | 1 | 24 307, tj. 0,02% | |
10-31. | 22 pozostałych kandydatów łącznie | 89 597, tj. 0,07% | ||||
dopisani przez wyborców łącznie | 699 366, tj. 0,51% | |||||
głosy skreślające wszystkich kandydatów | 28 863, tj. 0,02% | |||||
wszystkie głosy ważne łącznie | 136 669 237, tj. 100% |
Rozstrzygnięcie wyborów
edytujTrump otrzymał blisko 3 mln głosów mniej niż Clinton, zdobył jednak 304 mandaty elektorskie wobec 227 Clinton. O zwycięstwie Trumpa przesądziła wygrana w trzech spośród stanów tzw. Rust Belt (Michigan, Pensylwania i Wisconsin), gdzie zdobył 46 mandatów elektorskich wygrywając różnicą niespełna 78 tys. głosów (w tych trzech stanach łącznie).
Realne wyniki wyborów
edytujWyznacznikiem wyborów amerykańskich jest głosowanie w Kolegium Elektorów. Poza Donaldem Trumpem i Mikiem Pence’em (304 głosy) oraz Hillary Clinton i Timem Kainem (227 głosów), głosy elektorskie otrzymali[13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30]:
- Kandydat na prezydenta
-
Colin Powell, 3 głosy
-
Bernie Sanders, 1 głos (plus 2 unieważnione)
-
John Kasich, 1 głos (plus 1 unieważniony)
-
Ron Paul, 1 głos
-
Faith Spotted Eagle, 1 głos
- Kandydat na wiceprezydenta
-
Elizabeth Warren, 2 głosy
-
Carly Fiorina, 1 głos
-
Maria Cantwell, 1 głos
-
Susan Collins, 1 głos
-
Winona LaDuke, 1 głos
-
Tulsi Gabbard (1 głos unieważniony)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b General Election: Trump vs. Clinton [online], RealClearPolitics [dostęp 2016-07-29] (ang.).
- ↑ Hillary Clinton oficjalną kandydatką na prezydenta. Przyjęła nominację jako pierwsza kobieta w historii USA. wp.pl. [dostęp 2016-07-29].
- ↑ Joe Biden Has History On His Side But Little Else If Hillary Clinton Runs [online], NPR.org [dostęp 2016-02-27] .
- ↑ When Vice Presidents Run for President [online], The Huffington Post [dostęp 2016-02-27] .
- ↑ Will Joe Biden run for president in 2016? [online], USA TODAY [dostęp 2016-02-27] .
- ↑ Philip Rucker , Biden ponders a 2016 bid, but a promotion to the top job seems to be a long shot, „The Washington Post”, 2 maja 2013, ISSN 0190-8286 [dostęp 2016-02-27] (ang.).
- ↑ AOL Staff , Biden says he will not seek 2016 Democratic nomination [online], AOL.com [dostęp 2016-02-27] .
- ↑ Joe Biden Is Not Running For President In 2016 [online], The Huffington Post [dostęp 2016-02-27] .
- ↑ Colleen McCain Nelson And Peter Nicholas , Joe Biden Decides Not to Enter Presidential Race, „Wall Street Journal”, ISSN 0099-9660 [dostęp 2016-02-27] .
- ↑ Libertarian Party National Convention. c-span.org, 29 maja 2016. [dostęp 2016-05-29].
- ↑ Election 2016 Presidential Primaries, Caucuses, and Conventions January 2016 through September 2016. thegreenpapers.com.
- ↑ 2016 OFFICIAL PRESIDENTIAL GENERAL ELECTION RESULTS. (ang.).
- ↑ Robin Gradison , ‘Rogue’ GOP Elector Says Others Will Join in Opposing Trump [online], 2016 .
- ↑ Jim Galloway , An Electoral College revolt against Donald Trump is quickly quashed in Georgia [online], 2016 .
- ↑ Ed Pilkington , Teen becomes seventh ‘faithless elector’ to protest Trump as president-elect [online], 2016 .
- ↑ Ed Pilkington , First Republican ‘faithless elector’ announces intent to vote against Trump [online], 2016 .
- ↑ Matt Broomfield , Donald Trump is „threatening” rebel Republican politicians [online], 2016 .
- ↑ Daniel Halper , Congressman begs Electoral College voters to block Trump [online], 2016 .
- ↑ Christopher Suprun , Why I Will Not Cast My Electoral Vote for Donald Trump [online], 2016 .
- ↑ Kyle Cheney , Lessig, lawyers to offer support to anti-Trump electors [online], 2016 .
- ↑ Kyle Cheney , RNC keeps close tabs on Electoral College vote: GOP effort makes sure Republican electors don’t go wobbly on Trump [online], 2016 .
- ↑ Kyle Cheney , Lessig: 20 Trump electors could flip [online] .
- ↑ Matthew Rozsa , Source: Donald Trump’s campaign is threatening „political reprisal” for defecting Republican electors [online] .
- ↑ Lilly O’Donnell , Meet the ‘Hamilton Electors’ Campaigning for an Electoral College Revolt [online], 2016 .
- ↑ 2004 Electors for President and Vice President of the United States [online], 2004 .
- ↑ Neetzan Zimmerman , Republican elector chooses to resign rather than vote for Trump [online], 2016 .
- ↑ Texas Elector Resigns, Saying He Can’t Vote For Trump In Electoral College [online], NPR, 2016 [dostęp 2016-12-29] .
- ↑ James Himes , Jim Himes Status/808116879558660098 [online], 2016 .
- ↑ Valerie Richardson , Harvard prof advising electors says 20+ Republicans may vote against Trump [online], 2016 .
- ↑ Larry J. Sabato , Howard R. Ernst , Encyclopedia of American Political Parties and Elections, Infobase Publishing, 2014, ISBN 978-1-4381-0994-7 [dostęp 2016-11-15] .
Bibliografia
edytuj- Kampania prezydencka 2016. dmoztools.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-30)]. na dmoz.org