Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku – 58. wybory prezydenckie, które odbyły się 8 listopada 2016, w wyniku których wyłoniony został 45. prezydent Stanów Zjednoczonych. Spośród dwóch głównych partii politycznych o najwyższy urząd w Stanach Zjednoczonych zmierzyli się kandydatka demokratów, była sekretarz stanu, Hillary Clinton, żona byłego prezydenta i republikanin, miliarder Donald Trump[1] oraz kandydaci mniejszych partii, m.in. były gubernator stanu Nowy Meksyk Gary Johnson z ramienia Partii Libertariańskiej oraz lekarka Jill Stein z ramienia Partii Zielonych.

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

8 listopada 2016 (głosowanie powszechne)
19 grudnia 2016 (kolegium elektorów)

Głosowanie
poprzednie:
2012
następne:
2020

Były to pierwsze w historii USA wybory prezydenckie, w których kobieta ubiegała się o stanowisko prezydenta jako kandydatka jednej z dwóch głównych sił politycznych w Stanach Zjednoczonych[2]. Były to również piąte wybory w historii Stanów Zjednoczonych w których zwycięzca wyborów uzyskał mniej głosów, ale wygrał w głosowaniu elektorskim oraz pierwsze wybory od wyborów prezydenckich w 1944 roku, w których to oboje kandydatów reprezentowało ten sam stan macierzysty, a mianowicie Nowy Jork.

2012 ← 8 XI 2016 → 2020
Mapa z wynikami wyborów
  • Kandydat na prezydenta
  • Partia polityczna
  • Stan macierzysty
  • Kandydat na wiceprezydenta
  • Głosy elektorskie
  • Głosy powszechne
  • Stany
  • Wyniki procentowe

Sytuacja

edytuj

Artykuł drugi Konstytucji Stanów Zjednoczonych stanowi, że prezydentem Stanów Zjednoczonych może być amerykański obywatel mający co najmniej 35 lat, urodzony na terenie Stanów Zjednoczonych i mieszkający na terenie Stanów Zjednoczonych przez co najmniej 14 lat.

Urzędujący prezydent, demokrata Barack Obama, zgodnie z 22. poprawką do konstytucji nie mógł ubiegać się o reelekcję. Jego kadencja wygasła 20 stycznia 2017 o godzinie 12:00 czasu wschodniego. W łonie obu głównych partii odbywała się otwarta walka o nominację.

W USA bardzo często kiedy urzędujący prezydent nie ubiega się o kolejną kadencję, w kolejnych wyborach kandyduje urzędujący wiceprezydent.

Zgodnie z tą tendencją pojawiły się liczne spekulacje, że kandydatem demokratów zostanie wiceprezydent USA Joe Biden[3][4]. Zwłaszcza że ubiegał się już wcześniej o nominację w wyborach w 1988 i w 2008 roku oraz publicznie przyznawał, że nie wyklucza startu w kolejnych prawyborach[5][6]. Jednakże 21 października 2015 roku w Moda Center oficjalnie oświadczył, że nie zamierza ubiegać się o nominację w 2016 roku[7][8][9].

Główni kandydaci[1]

edytuj
Lp. Kandydat na
prezydenta
Kandydat na
wiceprezydenta
Logo kampanii Partia Hasło wyborcze
1.
 
Donald Trump
 
Mike Pence
 
Partia Republikańska "Uczyńmy Amerykę Znów Wielką
(Make America Great Again)
2.
 
Hillary Clinton
 Tim Kaine
 
Partia Demokratyczna „Razem Silniejsi”
(Stronger Together)

Kandydaci w prawyborach

edytuj

Partia Demokratyczna

edytuj

Zwycięzca prawyborów w Partii Demokratycznej

edytuj

Pozostali uczestnicy prawyborów w Partii Demokratycznej

edytuj

Partia Republikańska

edytuj

Zwycięzca prawyborów w Partii Republikańskiej

edytuj

Pozostali uczestnicy prawyborów w Partii Republikańskiej

edytuj

Kandydaci mniejszych partii

edytuj

Obok dwóch głównych kandydatów, kolejnych siedmiu (spośród wszystkich łącznie 31 startujących kandydatów) uzyskało w wyborach prezydenckich ponad 20 tys. głosów:

Lp. Kandydat na
prezydenta
Kandydat na
wiceprezydenta
Logo kampanii Partia Liczba stanów Wyniki[12]
3.
 
Gary Johnson
 
William Weld
  Partia Libertariańska 50+DC
(komplet)
4 489 221, tj. 3,28%
4.  
Jill Stein
 
Ajamu Baraka
  Partia Zielonych 44+DC 1 457 216, tj. 1,07%
5.  
Evan McMullin
 
Mindy Finn
  niezależny 11 731 788, tj. 0,54%
6.  
Darrell Castle

Scott Bradley
  Partia Konstytucyjna 24 203 010, tj. 0,15%
7.  
Gloria La Riva
 
Dennis Banks
  Peace and Freedom 8 74 392, tj. 0,05%
8.  
Rocky De La Fuente
 
Michael Steinberg
  Partia Reform 20 33 136, tj. 0,02%
9. Richard Duncan Ricky Johnson niezależny 1 24 307, tj. 0,02%
10-31. 22 pozostałych kandydatów łącznie 89 597, tj. 0,07%
dopisani przez wyborców łącznie 699 366, tj. 0,51%
głosy skreślające wszystkich kandydatów 28 863, tj. 0,02%
wszystkie głosy ważne łącznie 136 669 237, tj. 100%

Rozstrzygnięcie wyborów

edytuj

Trump otrzymał blisko 3 mln głosów mniej niż Clinton, zdobył jednak 304 mandaty elektorskie wobec 227 Clinton. O zwycięstwie Trumpa przesądziła wygrana w trzech spośród stanów tzw. Rust Belt (Michigan, Pensylwania i Wisconsin), gdzie zdobył 46 mandatów elektorskich wygrywając różnicą niespełna 78 tys. głosów (w tych trzech stanach łącznie).

Realne wyniki wyborów

edytuj

Wyznacznikiem wyborów amerykańskich jest głosowanie w Kolegium Elektorów. Poza Donaldem Trumpem i Mikiem Pence’em (304 głosy) oraz Hillary Clinton i Timem Kainem (227 głosów), głosy elektorskie otrzymali[13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30]:

Kandydat na prezydenta
Kandydat na wiceprezydenta

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b General Election: Trump vs. Clinton [online], RealClearPolitics [dostęp 2016-07-29] (ang.).
  2. Hillary Clinton oficjalną kandydatką na prezydenta. Przyjęła nominację jako pierwsza kobieta w historii USA. wp.pl. [dostęp 2016-07-29].
  3. Joe Biden Has History On His Side But Little Else If Hillary Clinton Runs [online], NPR.org [dostęp 2016-02-27].
  4. When Vice Presidents Run for President [online], The Huffington Post [dostęp 2016-02-27].
  5. Will Joe Biden run for president in 2016? [online], USA TODAY [dostęp 2016-02-27].
  6. Philip Rucker, Biden ponders a 2016 bid, but a promotion to the top job seems to be a long shot, „The Washington Post”, 2 maja 2013, ISSN 0190-8286 [dostęp 2016-02-27] (ang.).
  7. AOL Staff, Biden says he will not seek 2016 Democratic nomination [online], AOL.com [dostęp 2016-02-27].
  8. Joe Biden Is Not Running For President In 2016 [online], The Huffington Post [dostęp 2016-02-27].
  9. Colleen McCain Nelson And Peter Nicholas, Joe Biden Decides Not to Enter Presidential Race, „Wall Street Journal”, ISSN 0099-9660 [dostęp 2016-02-27].
  10. Libertarian Party National Convention. c-span.org, 29 maja 2016. [dostęp 2016-05-29].
  11. Election 2016 Presidential Primaries, Caucuses, and Conventions January 2016 through September 2016. thegreenpapers.com.
  12. 2016 OFFICIAL PRESIDENTIAL GENERAL ELECTION RESULTS. (ang.).
  13. Robin Gradison, ‘Rogue’ GOP Elector Says Others Will Join in Opposing Trump [online], 2016.
  14. Jim Galloway, An Electoral College revolt against Donald Trump is quickly quashed in Georgia [online], 2016.
  15. Ed Pilkington, Teen becomes seventh ‘faithless elector’ to protest Trump as president-elect [online], 2016.
  16. Ed Pilkington, First Republican ‘faithless elector’ announces intent to vote against Trump [online], 2016.
  17. Matt Broomfield, Donald Trump is „threatening” rebel Republican politicians [online], 2016.
  18. Daniel Halper, Congressman begs Electoral College voters to block Trump [online], 2016.
  19. Christopher Suprun, Why I Will Not Cast My Electoral Vote for Donald Trump [online], 2016.
  20. Kyle Cheney, Lessig, lawyers to offer support to anti-Trump electors [online], 2016.
  21. Kyle Cheney, RNC keeps close tabs on Electoral College vote: GOP effort makes sure Republican electors don’t go wobbly on Trump [online], 2016.
  22. Kyle Cheney, Lessig: 20 Trump electors could flip [online].
  23. Matthew Rozsa, Source: Donald Trump’s campaign is threatening „political reprisal” for defecting Republican electors [online].
  24. Lilly O’Donnell, Meet the ‘Hamilton Electors’ Campaigning for an Electoral College Revolt [online], 2016.
  25. 2004 Electors for President and Vice President of the United States [online], 2004.
  26. Neetzan Zimmerman, Republican elector chooses to resign rather than vote for Trump [online], 2016.
  27. Texas Elector Resigns, Saying He Can’t Vote For Trump In Electoral College [online], NPR, 2016 [dostęp 2016-12-29].
  28. James Himes, Jim Himes Status/808116879558660098 [online], 2016.
  29. Valerie Richardson, Harvard prof advising electors says 20+ Republicans may vote against Trump [online], 2016.
  30. Larry J. Sabato, Howard R. Ernst, Encyclopedia of American Political Parties and Elections, Infobase Publishing, 2014, ISBN 978-1-4381-0994-7 [dostęp 2016-11-15].

Bibliografia

edytuj