Prawy Sektor
Ruch narodowo-wyzwoleńczy „Prawy Sektor” (ukr. Національно-визвольний рух «Правий сектор») – skrajnie prawicowe ukraińskie ugrupowanie opozycyjne początkowo o charakterze niesformalizowanego ruchu nacjonalistycznego, a następnie (marzec 2014) partii politycznej[1].
Flaga – barwy UPA ze stylizowanym napisem Prawy Sektor, w centrum godło OUN-M | |
Państwo | |
---|---|
Skrót |
Prawy Sektor |
Lider | |
Data założenia |
22 marca 2014 |
Adres siedziby | |
Ideologia polityczna | |
Liczba członków |
12 000 |
Barwy | |
Obecni posłowie |
0/450
|
Strona internetowa |
Działalność
edytujUgrupowanie początkowo składające się przede wszystkim z młodzieżowych organizacji o nierzadko neofaszystowskich poglądach, grupujące także rosyjskojęzycznych Ukraińców. Ruch nie miał do marca 2014 stałej organizacji i hierarchii, jednak na główną postać Prawego Sektora wyrósł Dmytro Jarosz. Jako zorganizowana grupa powstał on w czasie protestów antyrządowych na Ukrainie zwanych Euromajdanem w latach 2013–2014, po raz pierwszy ujawnił się 1 grudnia 2013 roku, gdy ok. 200 członków organizacji zaatakowało na ul. Bankowej kordon milicji strzegącej budynków rządowych. Głównym członem Prawego Sektora byli członkowie organizacji Patriot Ukrajiny, Tryzub, Biały Młot, UNA-UNSO, mniejszych grupek nacjonalistycznych i piłkarscy ultrasi, głównie Dynama Kijów[2].
Prawy Sektor jest przeciwny zarówno zbliżeniu z Rosją, jak i integracji z Unią Europejską, jakkolwiek poczuwa się on do dziedzictwa europejskiego. Członkowie organizacji odwołują się do tradycji Stepana Bandery, Romana Szuchewycza, a także OUN i UPA. Często też posługują się symbolami tych organizacji – tryzubem OUN-M i czarno-czerwonym sztandarem. Ich głównym ideowym przeciwnikiem jest wyznająca podobne ideały Swoboda, jednak w ocenie Prawego Sektora, zbyt zachowawcza i zbyt bliska establishmentowi[2].
Członkowie Prawego Sektora byli głównym trzonem sił samoobrony Euromajdanu, grupując się w paramilitarne oddziały – „sotnie”. W przeciwieństwie do innych protestujących wyposażeni byli w broń palną i odbywali regularne treningi, pod okiem weteranów wojny w Afganistanie. To głównie dzięki nim udało się przetrwać zmasowany atak milicji w nocy z 18 na 19 lutego 2014 roku[2].
22 marca 2014 na zjeździe UNA-UNSO przekształciła się w partię polityczną Prawy Sektor. Jej przewodniczącym został Dmytro Jarosz[3].
Priorytetem ugrupowania stała się walka zbrojna z prorosyjskimi separatystami. W tym celu powołano paramilitarną formację Ukraiński Korpus Ochotniczy (Добровольчий український корпус, ДУК)[4].
W grudniu 2015 roku Dmytro Jarosz opuścił Prawy Sektor, nowym liderem ugrupowania został Andrij Tarasenko[5].
Prawy Sektor w wyborach
edytujDmytro Jarosz w przedterminowych wyborach prezydenckich 25 maja 2014 otrzymał poparcie 0,7% ogółu wyborców (127 772 głosów)[6]. W przedterminowych wyborach 26 października 2014 do Rady Najwyższej Prawy Sektor uzyskał dwunaste miejsce według liczby oddanych głosów (284 936 głosów co stanowi 0,80%) i nie pokonawszy progu 5% nie wszedł do parlamentu[7]. W Radzie Najwyższej 2014 jedynym deputowanym Prawego Sektora (na 423 wybranych członków Rady) był Dmytro Jarosz, wybrany w okręgu jednomandatowym w obwodzie dniepropetrowskim, gdzie uzyskał 21 074 głosy[8].
2014 Jarosz | 2014 |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ J. Rydgren, The Oxford Handbook of the Radical Right, 2018, s. 608, 617.
- ↑ a b c Czczą Banderę, biją Berkut. Sotnie Prawego Sektora nie chcą kompromisu. TVN24, 2014-02-21. [dostęp 2014-02-21]. (pol.).
- ↑ „Правий сектор” став партією та обрав Яроша головою.
- ↑ Implikacje konfliktu ukraińskiego dla polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Polski. Aspekty polityczne, wojskowe, gospodarcze oraz społeczne, Katowice 2015, s. 65, ISBN 978-83-938760-5-1.
- ↑ Партію „Правий сектор” очолив Андрій Тарасенко. unian.ua, 2016-03-20. [dostęp 2016-04-17]. (ukr.).
- ↑ Позачергові вибори Президента України 25 травня 2014 року (cvk.gov.ua).
- ↑ Позачергові вибори народних депутатів україни 26 жовтня 2014 року. Протокол Центральної виборчої комісії про результати виборів народних депутатів україни у загальнодержавному багатомандатному виборчому окрузі. 10 листопада 2014 року. cvk.gov.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-10)]..
- ↑ Відомості про підрахунок голосів виборців в межах одномандатних виборчих округів. cvk.gov.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-19)]..
Bibliografia
edytuj- Jarosław Tomasiewicz: Skrajna prawica nacjonalistyczna na Ukrainie: ideologia, struktury, działalność /w:/ Implikacje konfliktu ukraińskiego dla polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Polski. Aspekty polityczne, wojskowe, gospodarcze oraz społeczne. Pod red. Katarzyna Czornik, Miron Lakomy, Mieczysław Stolarczyk. Katowice 2015. ISBN 978-83-938760-5-1.