Bill Clinton
Bill Clinton, właśc. William Jefferson Clinton (ur. jako William Jefferson Blythe III 19 sierpnia 1946 w Hope) – amerykański polityk, 42. prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1993–2001, gubernator stanu Arkansas w latach 1976–1978 i w latach 1978–1980, prokurator generalny stanu Arkansas w latach 1976–1978.
Bill Clinton (1993) | |
Pełne imię i nazwisko |
William Jefferson Clinton |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
19 sierpnia 1946 |
42. prezydent Stanów Zjednoczonych | |
Okres |
od 20 stycznia 1993 |
Przynależność polityczna | |
Pierwsza dama | |
Wiceprezydent | |
Poprzednik | |
Następca | |
Gubernator Arkansas | |
Okres |
od 9 stycznia 1979 |
Poprzednik | |
Następca | |
Okres |
od 11 stycznia 1983 |
Poprzednik | |
Następca | |
Prokurator generalny Arkansas | |
Okres |
od 1977 |
Poprzednik | |
Następca |
Steve Clark |
Odznaczenia | |
Wczesne życie
edytujUrodził się jako William Jefferson Blythe III 19 sierpnia 1946 roku w Hope w stanie Arkansas[1]. Jego ojciec był komiwojażerem, który trzy miesiące przed narodzinami syna zginął w wypadku samochodowym w Missouri[1]. Matka Billa Clintona nazywała się Virginia i była pielęgniarką[1]. W 1950 roku wyszła za mąż za sprzedawcę samochodów Rogera Clintona[1]. Potem rodzina przeniosła się do Hot Springs, również w Arkansas[1]. Tam William Blythe ukończył szkołę podstawową i średnią[1]. Jego ojczym był alkoholikiem i stosował przemoc domową[1]. W 1962 roku Virginia i Roger rozwiedli się, ale kilka miesięcy później ponownie wzięli ślub[1]. Wtedy William Blythe przyjął nazwisko ojca i od tego czasu nazywa się William Jefferson Clinton[1].
W 1963 Clinton został wybrany na delegata stanu Arkansas na ogólnoamerykańskim spotkaniu w Waszyngtonie[1]. Wizyta w Kongresie Stanów Zjednoczonych i spotkanie z senatorem J. Williamem Fulbrightem oraz prezydentem Johnem Fitzgeraldem Kennedym miały być początkiem zafascynowania Billa Clintona polityką[1].
Wykształcenie
edytujW 1964 roku ukończył szkołę średnią i podjął studia na wydziale spraw międzynarodowych na Uniwersytecie Georgetown[1]. Jako student pracował w biurze senatora J. Williama Fulbrighta[1]. Ukończył studia z wyróżnieniem w 1968 roku. Za dobre wyniki w nauce i pracy społecznej otrzymał stypendium Rhodes Scholar na dwuletnie studia na Uniwersytecie Oksfordzkim w Anglii, które podjął[1]. Jego opiekunem naukowym na Oksfordzie został profesor Zbigniew Pełczyński[1].
Wiosną 1969 otrzymał wezwanie do amerykańskiego urzędu wojskowego[1]. Aby uniknąć wcielenia do armii i udziału w wojnie wietnamskiej, zapisał się na kurs szkolenia oficerów rezerwy[1]. Gdy Stany Zjednoczone rozpoczęły rekrutację poprzez loterię, Clinton wylosował wysoki numer oznaczający niską szansę na obowiązkową służbę wojskową[1]. Wtedy zrezygnował z kursu oficerów rezerwy[1].
W 1971 otrzymał stypendium na wydziale prawa Uniwersytetu Yale w New Haven w stanie Connecticut[1].
W 1976 roku zamieszkał z żoną Hillary Clinton w Little Rock w stanie Arkansas i wykładał prawo na Uniwersytecie Arkansas[1].
Wczesna kariera polityczna
edytujW 1972 w Teksasie ze swoją ówczesną partnerką Hillary Rodham organizował prezydencką kampanię wyborczą kandydata Partii Demokratycznej George'a McGoverna[1].
W latach 1974–1976 bez powodzenia kandydował na członka Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych[1].
W 1976 roku wygrał wybory na prokuratora generalnego stanu Arkansas[2]. Urząd pełnił od 1977 roku do 1979 roku[3].
W 1978 roku został wybrany na gubernatora Arkansas[1]. W 1980 roku stracił stanowisko przegrywając wybory, ale odzyskał je po kolejnych wyborach w 1982 roku[1]. Z powodzeniem ubiegał się o reelekcje w latach 1984, 1986 i 1990[1]. Jako gubernator aktywnie uczestniczył w konferencjach ogólnokrajowych[1]. Urząd pełnił od 9 stycznia 1979[4] do 13 stycznia 1981[5] i od 11 stycznia 1983[6] do 12 grudnia 1992, kiedy zastąpił go na tym stanowisku zastępca gubernatora Jim Guy Tucker w związku z wyborem Clintona na prezydenta Stanów Zjednoczonych[7].
Kampania przed wyborami prezydenckimi w 1992 roku
edytuj3 października 1991 roku ogłosił, że zamierza ubiegać się o urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych[1]. W tym okresie urząd ten pełnił George H.W. Bush, który cieszył się popularnością i zamierzał ubiegać się o reelekcję[1]. Według badań przeprowadzonych przez The New York Times oraz CBS i opublikowanych 1 kwietnia 1992 roku, George H.W. Bush miał poparcie 44% wyborców, Bill Clinton 31%, a niezależny kandydat Ross Perot 16%[1].
W pierwszych stanowych prawyborach Partii Demokratycznej w New Hampshire najwięcej głosów, 33%, zdobył senator Paul Tsongas[1]. Clinton był drugi, otrzymując 25% głosów[1]. Wygrał jednak prawybory w stanach Georgia, Luizjana, Missisipi, Tennessee, Teksas, Oklahoma, Missouri, Floryda, Hawaje, Illinois, Michigan, Nowy Jork, Kansas, Minnesota, Pensylwania, Kalifornia, Ohio, New Jersey i kilku innych, co zadecydowało o jego zwycięstwie w prawyborach ogólnokrajowych[1]. 9 lipca Clinton ogłosił publicznie, że wybrał Ala Gore'a na swojego kandydata na wiceprezydenta[1].
13 lipca 1992 roku rozpoczęła się konwencja Partii Demokratycznej w Nowym Jorku[1]. Kontrkandydat Clintona, Jerry Brown, odmówił poparcia zwycięzcy prawyborów, przestrzegając przed złym wpływem biznesu i pieniądza na amerykańskie życie polityczne[1]. Inny kontrkandydat, Paul Tsongas, poparł Clintona[1]. 15 lipca na konwencji zwycięzca prawyborów otrzymał poparcie 3372 delegatów, Jerry Brown 596 delegatów, a Paul Tsongas 209 delegatów[1]. Al Gore otrzymał nominację jako kandydat na wiceprezydenta[1]. 16 lipca Clinton wygłosił przemówienie, w którym zadeklarował akceptację decyzji konwencji i wezwał do zawarcia nowego porozumienia między rządem, a społeczeństwem[1]. Wkrótce New Covenant, czyli nazwa owego porozumienia, stała się jednym z głównych sloganów wyborczych kampanii Billa Clintona[1].
W swojej kampanii Clinton kładł duży nacisk na pozyskanie głosów klasy średniej[1]. W tym celu często nawiązywał do swojego trudnego dzieciństwa, ubóstwa i braku wyższego wykształcenia matki oraz dziadka, a także podkreślał znaczenie roli rodziny w społeczeństwie[1]. Obiecał odbudować gospodarkę i zadbać o podniesienie standardu życiowego Amerykanów[1]. Innym sloganem popularyzowanym przez kampanię Clintona było Gospodarka, głupcze, którym deklarował, że nie zapomni o sprawach gospodarczych[1]. Swojemu głównemu kontrkandydatowi, George'owi H.W. Bushowi zarzucał niewystarczające zaangażowanie w konflikt w Bośni[1]. Zalecał blokadę wobec Serbii, a w razie konieczności, zbombardowanie wojsk serbskich w Bośni[1]. W lipcu 1992 ośrodki badania opinii publicznej po raz pierwszy odnotowały wyższe poparcie dla Clintona niż dla urzędującego prezydenta George'a H.W. Busha[1].
Kampania George'a H.W. Busha zarzucała Billowi Clintonowi, że zmierza do największego w historii USA zwiększenia podatków[1]. Przypominała też, że jako gubernator Arkansas Clinton podnosił podatki i opłaty 128 razy[1]. Zwracała uwagę na podejrzane jej zdaniem przeszłe wizyty Clintona w Moskwie i Pradze, czyli w państwach rywalizującego ze Stanami Zjednoczonymi Układu Warszawskiego[1].
Poparcie dla kandydatury Clintona wyrazili między innymi centrala związkowa American Federation of Labor and Congress of Industrial Organizations i admirał William Crowe[1].
3 listopada 1992 roku odbyły się wybory[1]. Bill Clinton zdobył 43% głosów, a jego główny kontrkandydat George H.W. Bush, 37,4%[1]. Clinton zdobył też większość w Kolegium Elektorów, tym samym wygrywając wybory[1].
Prezydentura
edytujBill Clinton był pierwszym prezydentem Stanów Zjednoczonych urodzonym po II wojnie światowej, pierwszym na tym stanowisku reprezentantem pokolenia określanego mianem baby-boom i pierwszym prezydentem urodzonym w Arkansas[1].
W czasie jego prezydentury duży wpływ na politykę kraju miała jego żona i pierwsza dama Hillary Clinton[1]. Sam prezydent potwierdził w wywiadzie dla tygodnika Time, że chciałby, aby towarzyszyła mu w gabinecie, gdy będzie podejmował szczególnie ważne decyzje[1]. Sekretarz prasowy prezydenta Dee Dee Myers potwierdziła też, że rolą pierwszej damy będzie zajmowanie się sprawami polityki wewnętrznej, a jej gabinet zostanie przeniesiony bliżej Gabinetu Owalnego[1].
8 czerwca 1994 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie w przeszłości studiował[1].
5 listopada 1996 roku w wyniku wyborów uzyskał reelekcję, zdobywając 49% w wyborach powszechnych i większość głosów elektorskich, a jego główny kontrkandydat Bob Dole zdobył 41% głosów powszechnych[1].
Polityka społeczna
edytujJedną z pierwszych decyzji Clintona po przejęciu prezydentury, było wydanie 22 stycznia 1992 roku rozporządzenia wykonawczego znoszącego ograniczeń aborcji wprowadzonych w ciągu poprzednich 12 lat[1]. Odwiesił też zakaz pomocy krajom, które realizują programy planowania rodziny[1].
16 kwietnia 1993 roku jako pierwszy prezydent w historii Stanów Zjednoczonych przyjął w Białym Domu delegację homoseksualistów[1]. W lipcu, w celu zniesienia zakazu służby wojskowej dla homoseksualistów, wypracował kompromis ze zdominowaną przez opozycyjną Partię Republikańską Izbą Reprezentantów, godząc się na wprowadzenie polityki don’t ask, don’t tell[1].
5 lipca 1993 roku podpisał ustawę umożliwiającą pracownikom uzyskanie do 12 tygodni bezpłatnego urlopu w celu uregulowania trudnej sytuacji rodzinnej[1].
9 listopada 1997 roku jako pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych wziął udział w imprezie publicznej zorganizowanej przez stowarzyszenia homoseksualistów[1].
28 maja 1998 roku wydał rozporządzenie wykonawcze chroniące gejów i lesbijki przed dyskryminacją w miejscach pracy[1].
Polityka zdrowotna
edytujW 1993 roku Clinton zwiększył środki pieniężne na walkę z AIDS i powołał pierwszego koordynatora polityki rządu do walki z AIDS[1]. Została nią Kristine Gebbie[1].
25 stycznia 1993 roku powierzył swojej żonie Hillary Clinton przewodnictwo nad specjalną grupą zadaniową do spraw reformy opieki zdrowotnej[1]. We wrześniu prezydent przyjął opracowany plan[1]. Przewidywał on powszechną opiekę zdrowotną dla wszystkich obywateli i legalnie przebywających cudzoziemców[1]. Pracodawcy mieli pokrywać 80% kosztów leczenia pracowników[1]. Według sondażu przeprowadzonego dla tygodnika Time, propozycje popierało 57% Amerykanów[1]. Plan został wyceniony na 350 miliardów dolarów w ciągu siedmiu lat, a środki na niego miały pochodzić między innymi z opodatkowanego tytoniu oraz ograniczenia wydatków na Medicare i Medicaid[1]. 19 lipca 1994 roku zadeklarował, że przyjmie każdy kompromis z parlamentem, który zapewni 95% Amerykanów dostęp do opieki medycznej[1]. Dlatego zrezygnował ze swojego pierwotnego projektu reformy służby zdrowia na rzecz projektu ustawy senatora George Mitchella[1]. Żaden z planów nie został jednak przedstawiony Kongresowi, ponieważ nie udało się pozyskać większości wystarczającej do przegłosowania ustaw[1].
W 1998 roku zwrócił się do Kongresu o uchwalenie karty praw pacjenta, rozszerzającej uprawnienia 150 milionów Amerykanów w dostępie do służby zdrowia[1]. W odpowiedzi Partia Republikańska kontrolująca Izbę Reprezentantów przedłożyła własny program, obejmujący 48 milionów obywateli[1].
Bezpieczeństwo
edytujDecyzją Billa Clintona sędzia Louis Freeh zastąpił Williama Sessionsa na stanowisku dyrektora FBI[1]. Początkowo jego kandydatką na prokuratora generalnego była Zoë Baird, ale wycofał jej kandydaturę po ujawnieniu skandalu z zatrudnianiem nielegalnych imigrantów[1]. Kolejna kandydatka Kimba Wood spotkała się z podobnymi oskarżeniami[1]. Ostatecznie Clinton powierzył to stanowisko Janet Reno[1]. Powołał też dwóch sędziów do Sądu Najwyższego: Ruth Bader Ginsburg i Stephena Breyera[1].
Clinton poparł ustawę wymagającą 5-dniowego oczekiwania przez nabywców broni palnej[1]. W sierpniu 1993 roku przedstawił pakiet propozycji przeznaczenia 1,4 miliarda dolarów na zatrudnienie 50 tysięcy policjantów i budowę więzień[1].
Finanse
edytuj17 lutego 1993 roku Bill Clinton przedstawił pakiet propozycji podnoszących podatki i redukujących wydatki, co miałoby zwiększyć wpływy do skarbu państwa o 493 miliardy dolarów[1]. Podatkami miałyby zostać obciążone głównie korporacje i osoby o wysokich dochodach[1]. Dodatkowo opodatkowana miała zostać energia elektryczna[1]. W zamian obiecał zmniejszyć deficyt budżetowy i zwiększyć wydatki na edukację, roboty publiczne, świadczenia społeczne oraz tworzenie miejsc pracy[1]. Projekt ten wielokrotnie upadał, ponieważ Partia Republikańska zastosowała taktykę obstrukcji parlamentarnej[1]. Ostatecznie jednak, w wyniku negocjacji, Izba Reprezentantów zaakceptowała dwoma głosami ustawę zwiększającą podatki o 241 miliardów dolarów i zmniejszającą wydatki o 255 miliardów dolarów[1]. W Senacie osiągnięto remis w głosowaniu, więc zgodnie z prawem, wiceprezydent Al Gore oddał głos decydujący za ustawą[1].
30 września 1998 roku Clinton oświadczył, że rok zakończy się nadwyżką budżetową w wysokości 70 miliardów dolarów[1]. Po raz pierwszy od 1969 roku w Stanach Zjednoczonych nie zanotowano deficytu budżetowego[1].
Polityka zagraniczna
edytuj3 i 4 kwietnia 1993 roku spotkał się z prezydentem Rosji Borysem Jelcynem w Vancouver w Kanadzie[1]. Uzgodniono plan zwiększenia pomocy gospodarczej Stanów Zjednoczonych dla Rosji w wysokości 1,6 miliarda dolarów[1]. 11 września przewodniczył odbywającemu się w Białym Dom podpisaniu porozumienia między Izraelem, a Organizacją Wyzwolenia Palestyny, reprezentowanym kolejno przez Icchaka Rabina i Jasira Arafata[1]. 14 września podpisał porozumienia zmniejszające negatywne jego zdaniem skutki układu NAFTA[1].
W styczniu 1994 roku spotkał się w Pradze z prezydentami Polski, Czech, Węgier i Słowacji, wyrażając zainteresowanie współpracy tych państw z NATO[1]. 3 lutego zakończył embargo na handel z Wietnamem[1]. Zobowiązał się zwiększyć do końca marca 1994 roku liczbę amerykańskich żołnierzy w Somalii z ok. 5 do ok. 20 tysięcy w celu uregulowania konfliktu[1]. 19 września wysłał wojsko do Haiti, czego skutkiem było przywrócenie obalonego przez juntę prezydenta Jean-Bertranda Aristide'a[1].
30 kwietnia 1995 roku nałożył embargo na handel z Iranem, jako powód podając popieranie przez ten kraj terroryzmu i plany budowy broni nuklearnej[1]. W sierpniu zawetował uchwalone przez kongres zniesienie embarga na dostawy broni do Bośni[1]. 14 grudnia w jego obecności podpisano porozumienie w Paryżu między Serbią, Chorwacją i Bośnią[1].
27 maja 1997 roku podpisał z prezydentem Rosji Borysem Jelcynem porozumienie tworzące Radę NATO-Rosja, dając Rosji wpływ na niektóre sprawy sojuszu NATO[1]. Clinton był zwolennikiem rozszerzenia NATO, a utworzenie rady miało być formą kompromisu z nieprzychylną temu pomysłowi Rosją[1]. W lipcu publicznie wyraził zainteresowanie przyjęciem do sojuszu Polski, Czech i Węgier[1]. Wszystkie trzy państwa zostały ostatecznie przyjęte w wyniku zatwierdzenia tej decyzji przez Kongres 3 kwietnia 1998 roku[1].
26 maja 1998 roku nałożył na Indie sankcje w związku z przeprowadzaniem przez ten kraj prób z bronią nuklearną[1]. 20 sierpnia oświadczył, że wydał rozkaz zbombardowania bazy terrorystów w Afganistanie i fabryki w Sudanie, w której miały być produkowane komponenty broni chemicznej[1]. Administracja Clintona wiązała działalność tych obiektów ze wcześniejszymi zamachami terrorystycznymi na ambasady Stanów Zjednoczonych w Kenii i Tanzanii[1].
1 września 1998 roku odwiedził Moskwę w celu podpisania porozumienia o redukcji przez Stany Zjednoczone i Rosję o 50 ton zapasów plutonu wykorzystywanego do produkcji broni jądrowej[1].
23 marca 1999 roku NATO rozpoczęło bombardowanie Serbii[1]. Bill Clinton ogłosił, że celem nalotów jest zniechęcenie prezydenta Slobodana Miloševića do eskalacji ataków w Kosowie[1]. W swojej przemowie nazwał Miloševića ostatnim dyktatorem w Europie[1].
Afery
edytujWhitewater
edytujPod koniec 1993 roku prezydent Bill Clinton, pierwsza dama Hillary Clinton i przedsiębiorca James McDougal zostali powiązani przez media z aferą Whitewater[1]. Wszyscy troje w połowie lat 70. XX wieku mieli być współwłaścicielami firmy Whitewater Development Co., która miała kontrolować działki pod zabudowę w Arkansas[1]. Później Clintonowie mieli odsprzedać swoje udziały Dougalowi[1]. Departament Sprawiedliwości wszczął dochodzenie w celu ustalenia czy McDougal nie przekazywał nielegalnie pieniędzy na kampanie wyborcze Clintona, gdy ten ubiegał się kilkukrotnie o urząd gubernatora Arkansas[1]. W trakcie dochodzenia ustalono, że jeden z doradców prezydenta, Bernard Nussbaum, usunął z Białego Domu wszystkie dokumenty dotyczące Whitewater przed pojawieniem się grupy dochodzeniowej[1]. Sprawą zajmował się mianowany przez prokurator generalną Janet Reno prokurator Robert Fiske, który w połowie czerwca 1994 roku stwierdził, że nie znalazł poważniejszych dowodów[1]. 5 sierpnia 1994 roku sądy federalne podjęły decyzję o zmianie prokuratora powołanego przez administrację Clintona na prokuratora specjalnego Kennetha Starra[1]. Przesłuchiwania odbywały się w Białym Domu oraz publicznie przed kongresem[1]. Na początku maja 1998 roku powołana przez Kennetha Starra ława przysięgłych w Little Rock w Arkansas została rozwiązana po czterech latach bez uznania winy Clintonów[1]. We wrześniu 2000 roku śledztwo zostało umorzone[1].
Pozew Pauli Jones
edytujW maju 1994 roku była urzędniczka Paula Jones oskarżyła prezydenta, że w czasie pełnienia urzędu gubernatora Arkansas złożył jej propozycję o charakterze seksualnym w zamian za awans[1]. 28 grudnia sąd uznał, że proces musi zostać odroczony do końca prezydentury Clintona[1]. W 1998 roku pozew został oddalony[1].
Impeachment
edytuj21 stycznia 1998 roku w prasie pojawiła się informacja, że prezydent Bill Clinton utrzymywał kontakty seksualne z byłą stażystką w Białym Domu Monicą Lewinsky w latach 1995-1996[1]. Koleżanka kobiety, Linda Tripp wiedziała o romansie i za wiedzą Federalnego Biura Śledczego nagrała siedemnaście taśm, zawierających 20 godzin rozmów z Lewinsky, z których wynikało, że Clinton i jego doradca Vernon Jordan doradzali stażystce kłamanie w sprawie relacji z prezydentem[1]. Prokurator Kenneth Starr oskarżył Clintona o krzywoprzysięstwo[1]. Prezydent zaprzeczył wszystkim zarzutom[1]. Monika Lewinsky zaprzeczyła pod przysięgą, jakoby miała mieć romans z Clintonem[1].
Później w 1998 roku wolontariuszka w Białym Domu Kathleen Willey oskarżyła Clintona o molestowanie seksualne po tym jak przyszła do niego z prośbą o stałe zatrudnienie[1]. Prezydent zaprzeczył[1]. Przyznał się natomiast do pojedynczego stosunku seksualnego z Jennifer Flowers[1]. W trakcie dochodzenia wznowiono przesłuchiwanie Pauli Jones, która już wcześniej oskarżyła Clintona o propozycje seksualne w zamian za awans[1]. Żona prezydenta Hillary Clinton nazwała skandal z Monicą Lewinsky szerokim spiskiem skrajnej prawicy[1].
17 sierpnia Clinton wygłosił oświadczenie, w którym przyznał się do stosunków z Moniką Lewinsky, ale zaprzeczył oskarżeniom o krzywoprzysięstwo i namawianie kobiety do kłamstwa oraz oskarżył prokuratora badającego sprawę, Kennetha Starra, o niemoralne metody prowadzenia śledztwa[1]. W trakcie kolejnych przesłuchań Clinton przedstawił swoją wersję wydarzeń[1]. Z czasem Monica Lewinsky również przyznała, że doszło do relacji seksualnych między nią, a prezydentem[1]. 20 sierpnia złożyła zeznania, według których te relacje miały być intymniejsze, niż przedstawia to Bill Clinton[1]. Badania laboratoryjne FBI wykazały również, że na sukience kobiety znajdowały się plamy spermy należącej do prezydenta[1].
11 września 1998 roku zespół Kennetha Starra opublikował w Internecie raport, który zarzucał Billowi Clintonowi wielokrotne kłamanie pod przysięgą w sprawie Pauli Jones i Moniki Lewinsky, okłamywanie opinii publicznej i kongresu, utrudnianie pracy wymiarowi sprawiedliwości oraz nakłanianie Moniki Lewinsky do fałszywych zeznań i zatajania faktów[1]. 5 października Komisja Sądownicza zleciła Izbie Reprezentantów wstępne śledztwo w sprawie oskarżenia Billa Clintona[1]. 17 grudnia Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych zagłosowała za procedurą impeachmentu głosami 228 za i 206 przeciw[1].
14 stycznia 1999 roku o godzinie 13:05 prezes Sądu Najwyższego William Rehnquist otworzył posiedzenie, które rozpoczęło proces przeciwko prezydentowi USA[1]. Był to drugi impeachment prezydenta w historii tego państwa[1]. 12 lutego Senat oddalił proces głosami 55 przeciw impeachmentowi do 45 za[1].
Pomimo upadku impeachmentu, sprawy przeciwko Billowi Clintonowi w związku z aferami seksualnymi i krzywoprzysięstwem były toczone dalej w sądach niższej instancji[1].
Życie prywatne
edytujSwoją żonę Hillary Clinton z domu Rodham poznał w bibliotece uniwersyteckiej w 1970 roku[1]. Pobrali się 11 października 1975 roku[1]. W podróż poślubną pojechali do Acapulco w Meksyku[1]. Ich córka Chelsea Victoria Clinton urodziła się 17 lutego 1980 roku[1].
Ma młodszego brata Rogera[1].
Umie grać na saksofonie, czego nauczył się w czasach szkolnych[1]. W 1963 roku Uniwersytet Stanu Luizjana docenił jego talent muzyczny i zaoferował stypendium na studia muzykologiczne[1].
Odznaczenia
edytuj- Amerykańskie
- Zagraniczne
- Order Lwa Białego (Czechy, 1998)[10]
- Order Dobrej Nadziei (RPA, 1998)[11]
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2006)[12]
- Honorowy Wielki Komandor Orderu Logohu (Papua-Nowa Gwinea, 2006)[13]
- Order Wolności (Kosowo, 2019)[14]
- Krzyż Wielki Orderu Tomáša Garrigue Masaryka (Czechy, 2024)[15]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx dy dz ea eb ec ed ee ef eg eh ei ej ek el em en eo ep eq er es et eu ev ew ex ey ez fa fb fc fd fe Longin Pastusiak, Prezydenci Stanów Zjednoczonych : Jimmy Carter – Donald Trump : 1977-..., Czwarte wydanie uzupełnione i poprawione, Warszawa: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna i Reklamowo-Handlowa "Adam"., 2018, s. 210-319, ISBN 978-83-64614-30-9, OCLC 1055629426 [dostęp 2021-04-27] (pol.).
- ↑ CLINTON BIOGRAPHIES [online], William J. Clinton Presidential Library and Museum [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ Office of Attorney General [online], Encyclopedia of Arkansas [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ Clinton inaugurated January 9, „Baxter Bulletin”, Mountain Home, Arkansas, 11 stycznia 1979, s. 1 [dostęp 2023-12-25] .
- ↑ White inaugurated January 13, „The Commercial Appeal”, Memphis, Tennessee, 14 stycznia 1981, s. 3 [dostęp 2023-12-25] .
- ↑ Clinton inaugurated January 11, „The Times”, Shreveport, Louisiana, 12 stycznia 1983, s. 5 [dostęp 2023-12-25] .
- ↑ Tucker succeeds Clinton December 12, „The Commercial Appeal”, Memphis, Tennessee, 13 grudnia 1992, s. 18 [dostęp 2023-12-25] .
- ↑ Secretary Cohen presents the Department of Defense Medal for Distinguished Public Service to President Clinton at Fort Myer. [online], U.S. Department of Defense [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ Liberty Medal [online], National Constitution Center [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ Order of the White Lion [online], Pražský hrad – Prezident České republiky [dostęp 2023-12-25] .
- ↑ 1998 National Orders awards [online], South African Government [dostęp 2023-12-25] (ang.).
- ↑ Ameerika kodanikud, kes on saanud Eesti Vabariigi teenetemärgid [online], U.S. Embassy in Estonia (est.).
- ↑ SIR MICHAEL'S STATEMENT WHEN AWARDING FORMER UNITED STATES PRESIDENT, BILL CLINTON WITH A 'LOGOHU MEDAL' UNDER THE PAPUA NEW GUINEA ORDERS OF LOGOHU DURING HIS RECENT VISIT TO PNG [online], Official Web Site of the Prime Minister of Papua New Guinea, 5 grudnia 2006 [dostęp 2023-12-25] [zarchiwizowane z adresu 2008-03-18] (ang.).
- ↑ S.W. I. , Früherer US-Präsident Clinton erhält Verdienstorden des Kosovo [online], SWI swissinfo.ch, 11 czerwca 2019 [dostęp 2024-12-03] (niem.).
- ↑ Seznam vyznamenaných [online], hrad.cz [dostęp 2024-10-04] .
Linki zewnętrzne
edytuj- ISNI: 0000000120967620
- VIAF: 102338519
- ULAN: 500238157
- LCCN: n82029644
- GND: 119063395
- NDL: 00464673
- LIBRIS: 64jll51q4vt4jvs
- BnF: 12375168h
- SUDOC: 031695582
- SBN: MILV094368
- NLA: 36058788
- NKC: jn20000700315
- BNE: XX1085266
- NTA: 102016194
- BIBSYS: 90706336
- CiNii: DA07017329
- Open Library: OL24421A
- PLWABN: 9810594981905606
- NUKAT: n97700278
- J9U: 987007494141405171
- PTBNP: 1225545
- CANTIC: a11696783
- LNB: 000001709
- NSK: 000140309
- CONOR: 29650787
- BNC: 000243205
- ΕΒΕ: 69706
- BLBNB: 000225313
- KRNLK: KAC199638852
- LIH: LNB:V*54835;=BL