Sendero Luminoso

Sendero Luminoso (prevedeno: Svjetli put) službeno Komunistička partija Perua (španjolski: Partido Comunista del Perú, akronim: PCP) bila je peruanska partija i Gerilski pokret koji je snažno uzdrmao zemlju i njenu ekonomiju 1980-ih.[1]

Sendero Luminoso
Partido Comunista del Perú
Lider Abimael Guzmán (1970. -1992.),
Óscar Ramírez (19921999)
Osnovana 1970.
Ideologija Marksizam-lenjinizam, Maoizam

Historija

uredi

Sendero Luminoso je osnovan 1970. nakon brojnih lomova u Komunističkoj partiji Perua. Ime je dobio po paroli osnivača prve komunističke partije Perua, José Carlosa Mariátegua Marksizam-lenjinizam će otvoriti svijetli put revoluciji (El Marxismo-Leninismo abrirá el sendero luminoso hacia la revolución).[1]

Lider i osnivač pokreta bio je Abimael Guzmán (zvan drug Gonzalo), komunist i profesor filozofije (1962.-78.) na Nacionalnom univerzitetu San Cristóbal de Huamanga, u gradu Ayacuchu u planinama Anda. On i njegovi sljedbenici, znani kao Senderisti, nastojali su obnoviti ideologiju Mao Zedonga i prihvatili su kinesku Kulturnu revoluciju kao model za svoj revolucionarni pokret, zamišljajući revoluciju kao dugu vojnu ofanzivu. Sendero Luminoso se prvenstveno oslanjao na seljaštvo i revolucionarni teror.[1]

Guzmán je zajedno sa pristalicama mladim intelektualcima koje je okupio u Ayacuchu 1960-ih, sljedećih dekada regrutirao gerilce među domorocima po selima i sirotinjskim gradskim kvartovima. Svoju prvu gerilsku akciju Sendero Luminoso izveo je 17. maja 1980. pored Ayacucha, a ubrzo nakon tog čitavu seriju bombaških napada i ubistva i drugih terorističkih akcija po brojnim gradovima, uključujući Limu i Callao.[1]

Guzman je akcent svog pokreta stavio na obespavljene domoroce, nasuprot vladajuće elite španjolskog porjekla. Sendero Luminoso je na taj način uspio steći kontrolu nad sirotinjom u centralnom i južnom Peruu.[1]

Kako bi mogao financirati svoj pokret navodno je u dolini rijeke Huallaga podigao laboratorije za preradu kokaina.[1]

Veliki udar na pokret bilo je Guzmánovo hapšenje u Limi 12. septembra 1992. i kasnija osuda na doživotni zatvor zbog terorizma. Guzmána je nasljedio Oscar Ramirez (drug Feliciano), pa su se akcije Sendera nastavile i tokom 1990-ih, sve do njegova hapšenja u julu 1999., kad je pokret konačno razbijen.[1]

Peruanski komitet za istinu i pomirenje je 2003. objavio da su gerilci Sendera Luminosa odgovorni za smrt 37,800 ljudi od procijenjenih 70,000 žrtava 20-godišnjeg peruanskog gerilskog rata.[1]

Izvori

uredi
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Shining Path Peruvian revolutionary organization (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 08.09.2023. 

Vanjske veze

uredi