Esther Szekeres
| Esther Szekeres | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Budapest, 1910eko otsailaren 20a |
| Herrialdea |  Australia |
| Heriotza | Adelaide, 2005eko abuztuaren 28a (95 urte) |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | George Szekeres (en)  (1937 - |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hezkuntza-maila | Doktoretza |
| Hizkuntzak | ingelesa hungariera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | matematikaria |
| Enplegatzailea(k) | Macquarie University (en) |
Esther Szekeres (hungarieraz: Klein Eszter) (Budapest, Hungaria,1910eko otsailaren 20a - Adelaide, Australia, 2005eko abuztuaren 28a) judu-hungariar jatorriko matematikari australiarra izan zen.
Biografia
aldatuEsther Klein jatorri juduko familia batean jaio zen Budapesten, Hungariako Erresuman, 1910ean. Ama Ignaz Klein zuen. Klein hungariar talde bateko kidea zen, eta bertan zeuden Paul Erdös, George Szekeres eta Pál Turán, problema matematiko interesgarrienak aztertzen.[1]
1933an, Kleinek taldeari konbinatoriako problema bat proposatu zion, Erdösek amaiera zoriontsuaren problema gisa izendatua zuena, Esther 1937an George Szekeresekin ezkontzera eraman baitzuen, zeinarekin bi seme-alaba izan zituen.[2]
Bigarren Mundu Gerra hasi ondoren, Esther eta George Szekeres Australiara emigratu zuten, Hongkoun, Shanghaiko (Txinako Herri Errepublika) errefuxiatu-komunitatean, urte batzuk eman ondoren. Australian, Adelaiden kokatu ziren Sydneyra joan aurretik, 1960ko hamarkadan.[3]
Sydneyn, Estherrek hitzaldi bat eman zuen Macquarieko Unibertsitatean, eta aktiboki parte hartu zuen bigarren hezkuntzako ikasleen matematika aberasten. 1984an, matematika gainditzeko asteroko bilera bat sortu zuen, astero biltzen jarraitu zuten 30 talde inguruko programa batean hedatu zena, eta Australia eta Zeelanda Berriko bigarren hezkuntzako ikasleak inspiratu zituen.[4]
2004an, George eta biak Adelaidara joan ziren berriro, eta han, 2005eko abuztuaren 28an, ordubeteko aldearekin hil ziren.[1][2]
Aintzatespenak
aldatuErreferentziak
aldatu- ↑ a b (Ingelesez) «George Szekeres - Biography» Maths History (Noiz kontsultatua: 2023-02-24).
- ↑ a b «Australian Mathematics Trust - Szekeres Obituary» web.archive.org 2016-03-04 (Noiz kontsultatua: 2023-02-24).
- ↑ a b (Ingelesez) «A world of teaching and numbers - times two» The Sydney Morning Herald 2005-11-07 (Noiz kontsultatua: 2023-02-24).
- ↑ «Shanghai holds a particular place in the lives of many Australian Jews» web.archive.org 2010-08-13 (Noiz kontsultatua: 2023-02-24).
- ↑ «AMT History - A7 Awards» sites.google.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-24).
Kanpo estekak
aldatu- Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, {{{hizkuntza}}} Wikipediako «Esther Szekeres» artikulutik itzuli da. Izan ere, artikulu horretan aritu diren wikilariek GFDL edo CC-BY-SA 3.0 lizentziekin argitaratu dute beren lana.
Datuak: Q51109